อนัตตลักษณะ ไม่ปรากฏ มืดมนธ์ ไม่แจ่มแจ้ง แทงตลอดได้ยาก แสดงได้ยาก ทำให้เข้าใจได้ยาก.
อนิจจลักษณะและทุกขลักษณะ เพราะพระตถาคตทั้งหลายจะเสด็จอุบัติหรือไม่เสด็จอุบัติก็ย่อมปรากฏ อนัตตลักษณะ เว้นจากพุทธุปบาทกาล ย่อมไม่ปรากฏ จะปรากฏก็เฉพาะในพุทธุปบาทกาลเท่านั้น. จริงอยู่ ดาบสและปริพพาชกผู้มีฤทธิ์มากมีอานุภาพมาก แม้มีสรภังคศาสดา เป็นต้น อาจจะกล่าวว่า "ไม่เที่ยง เป็นทุกข์" ดังนี้ ไม่อาจกล่าวว่า "เป็นอนัตตา." แม้ถ้าว่า ท่านเหล่านั้นพึงอาจกล่าวว่าเป็นอนัตตาแก่บริษัทที่ประชุมกัน การแทง ตลอดมรรคผล ก็จะพึงมีแก่บริษัทผู้ประชุมกัน. ก็การทำให้เข้าใจอนัตตลักษณะนี้ มิใช่วิสัยของใครๆอื่น เป็นวิสัยของพระสัพพัญญูพุทธเจ้าทั้งหลายเท่านั้น. อนัตตลักษณะนี้ จึงไม่ปรากฏอย่างนี้ เพราะฉะนั้นพระศาสดาเมื่อทรงแสดงอนัตตลักษณะ จึงทรงแสดงโดยความไม่เที่ยงบ้าง โดยความเป็นทุกข์บ้าง. และในอายตนะวิภังค์นี้ พึงทราบว่า "ทรงแสดงอนัตตลักษณะนั้น โดยความไม่เที่ยงและเป็นทุกข์."
(คัดลอกจาก สัมโมหวิโนทนี อรรถกถาพระวิภังคปกรณ์ แปล เล่ม1 หน้า65-66)
<!--/data/user/0/com.samsung.android.app.notes/files/clipdata/clipdata_bodytext_241216_094314_109.sdocx-->
หนังสือ สัมโมหวิโนทนี ผมตามหา ได้ไอเดียมาจาก สมาชิกพันทิป เฉลิมศักดิ์1 แต่เขาไม่มีไอดีแล้ว