นิพพาน(อสังขตธรรม) นั้นพ้นไปจากจิต พ้นไปจากผู้รู้ และไม่มีอารมณ์ ดังธรรมบรรยายนี้
-------------------
ธรรมเป็นจิต เป็นไฉน ?
จักขุวิญญาณ โสตวิญญาณ ฆานวิญญาณ ชิวหาวิญญาณ กายวิญญาณ มโนธาตุ มโนวิญญาณธาตุ
สภาวธรรมเหล่านี้ชื่อว่า ธรรมเป็นจิต.
ธรรมไม่เป็นจิต เป็นไฉน ?
เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์, รูปทั้งหมด และอสังขตธาตุ(นิพพาน)
สภาวธรรมเหล่านี้ชื่อว่า ธรรมไม่เป็นจิต.
ธรรมมีอารมณ์ เป็นไฉน ?
เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ วิญญาณขันธ์
กุศลในภูมิ ๔ อกุศล วิบากในภูมิ ๔ กิริยาอัพยากฤตในภูมิ ๓
สภาวธรรมเหล่านี้ชื่อว่า ธรรมมีอารมณ์.
ธรรมไม่มีอารมณ์ เป็นไฉน ?
รูปทั้งหมด และอสังขตธาตุ(นิพพาน)
สภาวธรรมเหล่านี้ชื่อว่า ธรรมไม่มีอารมณ์.
------------------
ธรรมในส่วนนี้ ชี้ให้ทราบว่า นิพพาน(อสังขตธาตุ)นั้น พ้นจากจิต พ้นจากผู้รู้ ไม่มีอารมณ์
ดังนั้นสิ่งวัดหรือตรวจสอบได้ของผู้ศึกษาและ/หรือปฏิบัติธรรม บรรลุมรรคผลนิพพานแท้จริงหรือไม่ ก็คือการเข้าผลสมาบัติหรือนิโรธสมาบัติ และ/หรือ ละกิเลสเบาบางลงไปไม่กลับคืนมาอีก ตามลำดับจนหมดสิ้น.
นิพพาน(อสังขตธรรม) นั้นพ้นไปจากจิต พ้นไปจากผู้รู้ และไม่มีอารมณ์ ดังธรรมบรรยายนี้
-------------------
ธรรมเป็นจิต เป็นไฉน ?
จักขุวิญญาณ โสตวิญญาณ ฆานวิญญาณ ชิวหาวิญญาณ กายวิญญาณ มโนธาตุ มโนวิญญาณธาตุ
สภาวธรรมเหล่านี้ชื่อว่า ธรรมเป็นจิต.
ธรรมไม่เป็นจิต เป็นไฉน ?
เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์, รูปทั้งหมด และอสังขตธาตุ(นิพพาน)
สภาวธรรมเหล่านี้ชื่อว่า ธรรมไม่เป็นจิต.
ธรรมมีอารมณ์ เป็นไฉน ?
เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ วิญญาณขันธ์
กุศลในภูมิ ๔ อกุศล วิบากในภูมิ ๔ กิริยาอัพยากฤตในภูมิ ๓
สภาวธรรมเหล่านี้ชื่อว่า ธรรมมีอารมณ์.
ธรรมไม่มีอารมณ์ เป็นไฉน ?
รูปทั้งหมด และอสังขตธาตุ(นิพพาน)
สภาวธรรมเหล่านี้ชื่อว่า ธรรมไม่มีอารมณ์.
------------------
ธรรมในส่วนนี้ ชี้ให้ทราบว่า นิพพาน(อสังขตธาตุ)นั้น พ้นจากจิต พ้นจากผู้รู้ ไม่มีอารมณ์
ดังนั้นสิ่งวัดหรือตรวจสอบได้ของผู้ศึกษาและ/หรือปฏิบัติธรรม บรรลุมรรคผลนิพพานแท้จริงหรือไม่ ก็คือการเข้าผลสมาบัติหรือนิโรธสมาบัติ และ/หรือ ละกิเลสเบาบางลงไปไม่กลับคืนมาอีก ตามลำดับจนหมดสิ้น.