ศิลาจารึกสามภาษาของ Darius / Xerxes ที่ Ganj Nameh

กระทู้สนทนา

.
The Ganj Nameh Inscriptions
© Salman arab ameri/Wikimedi
.

.

ห่างจากเมืองโบราณ Ecbatana
(เมือง Hamadan ในปัจจุบัน)
ทางตะวันตกเฉียงใต้ประมาณ 12 กิโลเมตร
พื้นที่อยู่เหนือระดับน้ำทะเล 2,000 เมตร
บน Mount Alvand มีแผ่นหินขนาดใหญ่มาก
มีจารึกแกะสลักไว้ในหินจำนวน 2 แผ่น
เป็นจารึกรูปลิ่มที่สร้างขึ้นในสมัยของ
พระเจ้า Darius I มหาราช
และ พระเจ้า Xerxes I พระราชโอรส
.

.
The relief stone of Darius the Great
in the Behistun Inscription
.

.
Rock relief of an Achaemenid king,
most likely Xerxes located in
the National Museum of Iran
.

.

เมื่อถึงยุคหนึ่งในสมัยโบราณ
ซึ่งอาจเป็นไปได้ว่าหลังจากการพิชิตของ
พระเจ้า Alexander มหาราช
คำจารึกนั้นไม่มีใครอ่านได้อีก
เพราะไม่มีใครรู้วิธีอ่านตัวอักษร
Cuneiform แบบโบราณอีกต่อไป

หมายเหตุ

กรีกยึดครองร่วม 50 ปี กับต้องรบกับหลายชาติ
เช่น อียิปต์ เคริกส์ ชนเผ่าในลุ่มน้ำไทกรีสยูเฟติส
อาหรับ หลายต่อหลายครั้งคงทำลายหลายอย่าง
อาลักษณ์คนรู้หนังสือก็มีน้อยมากในอดีต
ทำให้ภาษาโบราณผู้รู้ที่อ่านออกน้อยมาก
แต่มีส่วนพัฒนาภาษาเปอร์เซีย (ฟาร์ซี)
รุ่มรวยคำศัพท์ต่าง ๆ มากมาย
พอ ๆ กับภาษาอาหรับ ที่มีชัยหลายดินแดน
และรากฐานก่อตั้งมาจากชนเผ่าต่าง ๆ
ที่เดินทางอพยพไปมาในพื้นที่ทุรกันดาร
.

.
Alexander III riding Bucephalus
on a Roman mosaic
.

.
© Cuneiform
.

.

คนในท้องถิ่นต่างเริ่มสร้างตำนาน
และการคาดเดาเกี่ยวกับเรื่องนี้
และได้ข้อสรุปว่า ต้องมีรหัสลับ
ที่นำไปสู่ขุมทรัพย์ที่ซ่อนอยู่อย่างมากมาย
ดังนั้น จึงเรียกสถานที่นี้ว่า
Ganj Nameh ลายแทงขุมทรัพย์ตามตัวอักษร
.

.
Jean-Baptiste Eugène Napoléon Flandin
.

.

ในปี 1839
Eugène Flandin จิตรกรและนักโบราณคดี
จากสถาบัน Institut de France
ได้เดินทางไปยังอิหร่าน (เปอร์เซีย ชื่อเดิม)
ในคราวนั้นได้วาดภาพศิลาจารึก
ซึ่ง Henry Rawlinson บิดาแห่ง Assyriology
สามารถถอดรหัสตัวอักษรได้ในเวลาต่อมา
.

.
Sir Henry Rawlinson
.

.

ตามคำบอกเล่าของ Henry Rawlinson
ศิลาจารึกถูกสร้างขึ้นในวาระโอกาสหนึ่ง
ในการเดินทางครั้งหนึ่งของทั้ง
Darius และ Xerxes ที่ทำขึ้นทุกปี
ระหว่าง Ecbatana ที่ประทับฤดูร้อน
ของกษัตริย์เปอร์เซียและเมืองหลวง
ของอาณาจักร Media และ Babylon

ดังนั้น Ganj Nameh จึงตั้งอยู่ที่
ทางตอนเหนือของถนนหลวงทางการทหาร
ที่สร้างขึ้นโดย Darius เพื่อเดินทางไป
Mesopotamia และสิ้นสุดที่ Sardes รวมทั้ง
ใน Anatolia อาณาจักรทั้งหมดของเปอร์เซีย

จารึกบนหินแกรนิตเหนือลำธาร
กว้าง 3 เมตร สูง 2 เมตร
ขนาบข้างด้วยรูซึ่งอาจใช้
เพื่อยึดฝาครอบป้องกันบางอย่าง
นอกจากนี้ยังมีระเบียงที่สลักอยู่บนหินเหนือจารึก
.

.
ภาพวาดโดยEugène Flandin
แสดงคำจารึกในปี 1839 © Wikimedia
.

.
ซ้ายจารึกของ Darius I (549-486 ปีก่อนคริสตกาล)
ขวาจารึกของ Xerxes (519-465 ปีก่อนคริสตกาล)
© Adam Jones / Wikimedia
.

.

จารึกทั้งสองเป็นสามภาษา ตามแบบปกติ
สำหรับจารึก Achaemenid ตั้งแต่ Darius I
ด้านซ้ายสุดของจารึกยาว 20 บรรทัด
เขียนด้วยภาษาเปอร์เซียโบราณ
ตรงกลางเป็นภาษา Neo-Elamite
และด้านขวาเป็นภาษา Neo-Babylonian

ระบบการเขียนภาษาเปอร์เซียโบราณ
เป็นระบบการเขียนเก่าแก่สุดจากสามระบบ
โดยใช้อักขระเพียง 34 ตัวเท่านั้น
การอ่านชุดตัวอักษรจะอ่านจากซ้ายไปขวา
และใช้ตัวลิ่มเอียงไปทางซ้ายเป็นตัวคั่นคำ

ในทางตรงกันข้าม Elamiite และ Babylonian
ต้องการอักขระ 200 และ 600 ตัวตามลำดับ
เพราะเป็นระบบอักษรพยางค์ (พัฒนาจากเดิม)
.

.
Ahura Mazda Lord of Wisdom
.

.
Zoroaster 𐬰𐬀𐬭𐬀𐬚𐬎𐬱𐬙𐬭𐬀 Zaraθuštra
.

.

คำจารึกของ Darius I the Great อ่านว่า :
พระเจ้าผู้ยิ่งใหญ่ คือ Ahura Mazda
ผู้ทรงสร้างโลกนี้ ผู้ทรงสร้างสวรรค์แห่งนั้น
ผู้ทรงสร้างมนุษย์ ผู้ทรงสร้างความสุขให้กับมนุษย์
ผู้ทรงตั้งดาริอัสให้เป็นกษัตริย์
ทรงเป็นราชาท่ามกลางราชา
ผู้ปกครองท่ามกลางผู้ปกครอง
ข้า คือ ดาริอุสมหาราชา ราชาแห่งราชา
ราชาแห่งดินแดนหลายชาติ
ราชาแห่งดินแดนอันไกลโพ้นนี้ด้วย
บุตรแห่ง Hystaspes ชาว Achaemenid
(Achaemenid จักรวรรดิ์แห่งแรกของเปอร์เซีย)
.

.
19th century painting depicting the events of Zoroaster's life
.

.

คำจารึกของ Xerxes อ่านว่า :
พระเจ้าผู้ยิ่งใหญ่ คือ Ahura Mazda
ผู้ยิ่งใหญ่แห่งทวยเทพ ผู้ทรงสร้างโลกนี้
ผู้ทรงสร้างสวรรค์แห่งนั้น ผู้ทรงสร้างมนุษย์
ผู้ทรงสร้างความสุขให้กับมนุษย์
ผู้ทรงตั้ง Xerxes เป็นกษัตริย์
ผู้ทรงเป็นราชาท่ามกลางราชา
ผู้ปกครองท่ามกลางผู้ปกครอง
ข้า คือ Xerxes ราชาผู้ยิ่งใหญ่
ราชาแห่งราชา ราชาแห่งดินแดนของหลายชาติ
ราชาแห่งดินแดนอันไกลโพ้นนี้ด้วย
บุตรของ Darius ชาว Achaemenid

จารึกทั้งสองแผ่นนี้ ใช้ชุดถ้อยคำแบบเดียวกัน
จากการเริ่มต้นของพระเจ้าดาริอุสที่ 1 มหาราช
แม้ว่าจะมีการกล่าวซ้ำในจารึกอื่น ๆ มากมาย
ที่พบได้ทั่วทั้งจักรวรรดิเปอร์เซีย
ความแตกต่างเพียงอย่างเดียวที่เห็นชัด
คือ ภาคแสดงเพิ่มเติมเกี่ยวกับ Ahura Mazda
เทพเจ้าแห่งศาสนา Zoroaster ศาสนาโซโรอัสเตอร์
ซึ่งปรากฏในจารึก Xerxes: ผู้ยิ่งใหญ่ที่สุดของพระเจ้า

ตั้งแต่ปี 1995 คำแปลภาษาเปอร์เซีย
ทั้งภาษาอังกฤษและภาษาเปอร์เซียสมัยใหม่
ที่จารึกสลักบนหินแกรนิตทั้งสองก้อน
ข้อความใกล้เคียงกับคำจารึกดั้งเดิมมาก
.