อานนท์! คราวหนึ่งเราอยู่ที่ป่าไผ่ เป็นที่ให้เหยื่อแก่กระแต ใกล้กรุง
ราชคฤห์ นี่แหละ, ครั้งนั้น เวลาเช้าเราครองจีวรถือบาตร เพื่อไปบิณฑบาตใน
กรุงราชคฤห์ คิดขึ้นมาว่า ยังเช้าเกินไปสำหรับการบิณฑบาตในกรุงราชคฤห์ถ้า
ไฉน เราเข้าไปสู่อารามของปริพพาชก ผู้เป็นเดียรถีย์เหล่าอื่นเถิด. เราได้เข้า
ไปสู่อารามของปริพพาชก ผู้เป็นเดียรถีย์เหล่าอื่น กระทำสัมโมทนียกถาแก่กัน
และกัน นั่งลง ณ ที่ควรข้างหนึ่ง.

    อานนท์ ! ปริพพาชกเหล่านั้นได้กล่าวกะเราผู้นั่งแล้ว อย่างนี้ว่า
“ท่านโคตมะ! มีสมณพราหมณ์บางพวกที่กล่าวสอนเรื่องกรรม ย่อมบัญญัติความ
ทุกข์ว่าเป็นสิ่งที่ ตนทำเอาด้วยตนเอง, มีสมณพราหมณ์อีกบางพวกที่กล่าวสอน
เรื่องกรรม ย่อมบัญญัติความทุกข์ ว่าเป็นสิ่งที่ผู้อื่นทำให้, มีสมณพราหมณ์อีก
บางพวก ที่กล่าวสอนเรื่องกรรม ย่อมบัญญัติความทุกข์ว่าไม่ใช่ทำเองหรือใคร
ทำให้ ก็เกิดขึ้นได้. ในเรื่องนี้ ท่านโคตมะของพวกเรา-2 กล่าวสอนอยู่อย่างไร?
และพวกเรากล่าวอยู่อย่างไร จึงจะเป็นอันกล่าวตามคำที่ท่านโคตมะกล่าวแล้ว,
ไม่เป็นการกล่าวตู่ด้วยคำไม่จริง แต่เป็นการกล่าวโดยถูกต้อง และสหธรรมิกบางคน
ที่กล่าวตาม จะไม่พลอยกลายเป็นผู้ควรถูกติเตียนไปด้วย?” ดังนี้.

    อานนท์ ! เราได้กล่าวกะปริพพาจกทั้งหลายเหล่านั้นว่า ท่าน! เรา
กล่าวว่า ทุกข์ อาศัยเหตุปัจจัย (เป็นปฏิจจสมุปบาทของมันเองตามลำดับๆ)1 เกิดขึ้น.
มันอาศัยเหตุปัจจัยอะไรเล่า? อาศัยปัจจัยคือ ผัสสะ.ผู้กล่าวอย่างนี้แล ชื่อว่า
กล่าวตรงตามที่เรากล่าว.
- บาลี อภิสมยสํยุตต์ นิทาน. สํ. ๑๖/๔๑/๗๖.