คนเฒ่าคนแก่สมัยก่อนเชื่อฟังวาจาครูบาอาจารย์ที่เป็นพระปฏิบัติดีปฎิบัติชอบ ท่านให้ว่าพุทโธๆ แกก็ว่าพุทโธๆ ให้ถือศีลก็ทำตาม ไม่ค่อยกล้าเถียง อย่างมากก็แอบดื้อ พอมีเวลาว่างก็ไปนั่งมองพระพุทธรูป ตอนเช้าทำอ

"ที่ละมันไม่ได้ เพราะอะไร? เพราะ...ไม่เห็นมัน   เพราะ...ไม่รู้เท่าทันมัน เห็นว่ามันเป็นเรา  เห็นเราว่าเป็นมัน เห็นเราว่าเป็นสุข  เห็นสุขว่าเป็นเรา เห็นทุกข์ว่าเ

(หรือปุถุชน)ย่อมตามเห็นซึ่งขันธ์ 5 (รูป เวทนา สัญญา สังขารทั้งหลาย และวิญญาณ)โดยความเป็นตน หรือเห็นตนมีรูป หรือเห็นรูปในตน หรือเห็นตนในรูปเป็นต้น   คือโดยความเป็นอัตตา เป็นความจริงหรือ

เช่น การหลุดพ้นจากทุกข์เกิดจากพิธีกรรมหรือการกระทำภายนอกที่ไร้แก่นสาร

เพราะเรามองขันธ์ 5 (ร่างกายเรา ความรู้สึกเรา ความจำเรา ความคิดเรา ใจเรา) ในปัจจุบันนี่แหละเป็นอัตตา ถึงจมอยู่ในกองทุกข์ล้วนๆ  ใครนินทาก็ทุกข์ ใคร

ถ้าเราไปสรุปว่า นิพพาน เป็นอนัตตา มันก็จะไปขัดกับพระสูตรนี้ จริงๆก็ขัดกับทุกพระสูตร เพราะพระองค์ย้ำเสมอว่า ขันธ์ 5 ไม่เที่ยง ทุกข์ อนัตตา  พระนค

พระองค์ตรัสว่า สัตว์ทั้งหลายมีกรรมเป็นของตน  ถ้าความจริงคือสัตว์ = ขันธ์ 5  (สัตว์ไม่แยกจากขันธ์ 5) พระองค์ตรัสว่า ขันธ์ 5 ไม่ใช่ตน   แล้ว ขันธ์ 5 จะมีกรรมเป็นข

โมฆราชมาณวกปัญหานิทเทส บุคคลย่อมพิจารณาเห็นโลกโดยความเป็นของสูญ โดยอาการ ๑๒ อย่าง คือ ย่อมพิจารณาเห็นว่า รูปไม่ใช่สัตว์ ๑ ไม่ใช่ชีวิต ๑ ไม่ใช่บุรุษ ๑ ไม่ใช่คน ๑ ไม่ใช่มาณพ ๑ ไม่ใช่หญิง ๑ ไม่ใช่ชาย ๑