คมมีดแบบสแกนดิเนเวียน

จริงๆแล้วการปาดแนวคมหรือขึ้นคมแบบสแกนดิเนเวียนก็มีหลายอย่างนะครับ แบบที่เป็นซิงเกิ้ลบีเวลตลอดทั้งแนวก็มี แบบที่ขึ้นคม 70/30 ก็มี แต่ที่เห็นโดยทั่วๆไปหรือความหมายที่เข้าใจได้ในวงการมีดก็คือการปาดแนวคมที่มีเส้นบีเวลชัดเจน อาจจะขึ้นไปไม่สูงมากนักจากแนวคมมีด และแนวคมด้านหน้าลับลงมาหากันจนถึงกันแบบซีโร่เอจก์

หลายท่านให้ความสนใจใบมีดหรือมีดชนิดนี้นะครับ แต่มักจะสงสัยว่ามันจะใช้ดีไหม มันจะเฉือนเข้ารึเปล่า เพราะดูหน้าตาแล้วคมมันตื้นๆชันๆ หรือขึ้นคมนิดเดียวดูแล้วไม่น่าจะสู้ใบมีดแบบที่ปาดคมขึ้นไปสูงๆได้ จริงๆแล้วมันเหลาเข้านะครับ ทำงานแบบที่มีดทำได้ทุกอย่าง ไม่ว่าจะแล่เนื้อ , ตัดกระดาษ , ผ่าฟืน , เหลาไม้ , ตัดเชือก , ฟันไม้ , ผ่าไม้แบบปรกติ , ผ่าไม้แบบบาตั้น , สับหมูก็ยังได้ เหลาตะปูก็ยังไหว

การลับมีดแบบนี้จริงๆแล้วบอกว่าลับเหมือนมีดครัวญี่ปุ่นก็จะเข้าใจกันได้ดี เพราะพี่ๆน้องๆส่วนมากก็เคยลับมีดครัวญี่ปุ่นกันอยู่แล้ว คือมันมีแนวคมอยู่แค่ไหนก็แนบแนวคมลงไปกับหินลับมีดเลย ลับให้มันถึงกันทั้งซ้ายและขวาแล้วมาตั้งหน้าคมหรือเก็บเกสรคมเป็นขั้นสุดท้าย

ถ้าพูดถึงมีดสแกนดิเนเวียน เราจะแยกหัวข้อหรือองค์ประกอบในการพูดถึงหรือแสดงความเห็นได้เยอะมากครับ ทั้งรูปแบบมีดที่เป็นเอกลักษณ์ หรืออัตลักษณ์ เรื่องเหล็กแบบสแกนดิเนเวียน การขึ้นคม ด้ามมีด และซอง ทุกอย่างล้วนมีความโดดเด่นเป็นตัวของตัวเอง แม้แต่คุณประโยชน์ในการใช้งานที่ทำได้ดีในเกือบทุกๆงาน

ถ้าต้องเลือกมีดเดินป่าขนาดเล็กสำหรับพกติดตัวหรือใช้งานทั่วๆไปทั้งในป่าหรือในบ้าน ผมคงเลือกระหว่างมีดบูชคราฟกับมีดสแกนดิเนเวียน หรือมีดปุ๊กโก มีดนอร์ดิกต่างๆ ถ้าเน้นพกพาก็น่าจะเลือกมีดบูชคราฟขนาดมาตรฐานของผมคือใบสี่นิ้วจะพกพาได้สะดวก ถ้าเน้นใช้งานผมคงเลือกมีดสแกนดิเนเวียนขนาดห้านิ้ว ถึงจะพกยากกว่าอยู่บ้างแต่ก็ใช้งานได้กว้างขวางกว่า หนักหน่วงกว่า และค่อนข้างง่ายกว่า

การขึ้นคมหรือปาดคมของมีดแบบนี้มีเอกลักษณ์แยกออกมาจากมีดแบบอื่นๆ คือมีตัวใบมีดและปาดแนวคมราวๆกลางความกว้างของมีด หรือต่ำกว่านั้นลงมา ลับคมมาถึงกันจนถึงด้านหน้า การปาดคมแบบนี้ก็เหมือนๆกับแบบเซเบอร์ ซึ่งผมเข้าใจว่ามีรากศัพท์มาจากการปาดคมให้เหมือนดาบเซเบอร์หรือดาบของทหารม้า ซึ่งจริงๆแล้วดาบเซเบอร์เกิดทีหลังมีดสแกนดิเนเวียนหลายร้อยปี การปาดแบบเซเบอร์กรายน์ จะนิยมลับคมตัดที่ด้านหน้าหรือคมจังหวะที่สอง ต่างจากคมแบบสแกนดิเนเวียนที่นิยมลับให้คมลงไปหากันที่ด้านหน้าเลย

แต่การปาดคมแบบสแกนดิเนเวียนนี่ถ้าใช้ไปนานๆแล้วเจ้าของมีดลับเฉพาะด้านหน้าก็อาจจะเปลี่ยนไปเป็นเซเบอร์กรายน์ได้เหมือนกัน หรือถ้าลับแนวคมขึ้นไปไม่สูงหรือไม่แตะเส้นบีเวล แนวคมก็อาจจะโค้งๆนูน จนกลายเป็นคมแบบสแกนดี้เว็กซ์ไปได้ แต่โดยรวมก็พอจะเข้าใจหรือพอจะรักษาสภาพดั้งเดิมของการปาดคมแบบนี้ได้อยู่

เห็นว่าตั้งแนวคมหนาๆอย่างนี้อย่านึกว่ามันไม่คมนะครับ ถ้าวัดองศาของคมมีดด้านหน้าจริงๆมันบางกว่ามีดที่เป็นแฟลตกรายน์บางรุ่นซะอีก พูดให้เข้าใจง่ายๆมันบางพอๆกันกับมีดแล่ปลาของญี่ปุ่นแบบมีดเดบะหรือมีดยานากิบะ คือให้คมที่บางปานนั้น แต่ยังสามารถใช้งานหนักแบบป่าๆเถื่อนๆได้ จากตัวมีดที่มีความหนาและกระบวนการอบชุบใบมีดที่ยืดหยุ่นพอ

คือนอกจากจะใช้แล่เนื้อเถือหนัง หั่นปลาซอยผักได้เหมือนๆมีดครัวแล้ว มันยังใช้งานแบบมีดเดินป่าเช่นเหลาไม้ ผ่าฟืน ฟันกิ่งไม้ หรือหั่นกระดูกอย่างกระดูกไก่หรือกระดูกหมูชิ้นไม่ใหญ่นักได้สบายๆ ตัดของใหญ่ด้วยวิธีการเคาะสันมีดแบบที่เรียกว่าบาตั้นก็ทำได้ คือจัดเป็นมีดที่ใช้งานได้กว้างขวางมากอย่างนึงในป่า และถ้ามันใช้ในป่าได้ดี มันก็ใช้ตามไร่ตามสวนหรือข้างบ้านพอได้เหมือนกันแหละ แต่ก็อาจจะใหญ่เกินไปหน่อยสำหรับคนทั่วๆไปที่ใช้ชีวิตอยู่ในเมือง จะให้มีท่อนอะไรยาวเก้านิ้วสิบนิ้วมาแกว่งไปมาอยู่ข้างเอว ก็จะเป็นการปฏิบัติเพื่อให้ตนลำบากไปหน่อย

ก็จัดว่าเป็นมีดหรือการปาดแนวคมมีดที่ใช้งานได้หลากหลายอีกประเภทหนึ่ง ผมเองใช้มีดแบบนี้มานาน แต่โดยทั่วๆไปแล้วมีน้อยท่านที่ใช้มีดแบบนี้ ก็ลองหามาใช้หรือทำขึ้นมาใช้ดูนะครับ บางทีอาจจะติดมือกลายเป็นมีดที่ใช้มากกว่าเล่มอื่นๆขึ้นมาก็ได้