ลูบคลำความทรงจำเพียงแผ่วเบา...

หนังสือเก่าคนแก่ กระดาษแผ่นเดิมนิ้วมือก็เหมือนกัน เปิดอ่านหน้าเดิมๆ ใช้กิริยาเหมือนที่เคยเป็นมา ร่องรอยที่เคยมีมายังคงสภาพอยู่แทบไม่ผิดเพี้ยน นิ้วมืออาจจะจำกระดาษแผ่นนี้ไม่ได้ เพราะเคยเปิดมาหลายแผ่นหลายเล่ม แต่กระดาษปึกนึงที่รวมตัวกันเป็นหนังสือหนึ่งเล่ม จำนิ้วมือนิ้วนี้ได้ เพราะนิ้วที่เปิดมันมีเพียงนิ้วเดิมๆจากมือข้างเดียว

คนหนึ่งคน หนังสือหนึ่งเล่ม ใช้ชีวิตเคียงคู่ผ่านวันเวลาร่วมกันมายาวนานร่วมสามทศวรรษ น่าแปลกใจที่หนังสือยังมิได้ย่อยยับสูญสลาย คนผู้เป็นเจ้าของมันก็ยังมิได้ล่วงลับดับวาย ต่างฝ่ายต่างยังรับรู้การคงอยู่ของกันและกันผ่านสายตา นิ้วมือ และสายใยที่มองไม่เห็นซึ่งร้อยรัดสองสิ่งนี้ไว้อย่างหลวมๆแต่มั่นคงแน่นเหนียวเกินกว่าจะมีของมีคมหรือปรากฏการณ์ใดมาทำให้เปลี่ยนไปได้ ที่เคลื่อนไปเพราะมิอาจต้านทานมีเพียงวันเวลาที่จารึกจุดกำเนิดของหนังสือที่ห่างไกลไปจากเวลาปัจจุบันเข้าทุกที ทุกที

ผมซื้อหนังสือเล่มนี้ตอนปี ๒๕๓๕ ที่ร้านหนังสือแห่งหนึ่งในเมืองเชียงใหม่ ริมคูเมืองช้างเผือกในวันที่เชียงใหม่ยังไม่เป็นอย่างทุกวันนี้และตัวผมเองก็ยังไม่เป็นอย่างทุกวันนี้เหมือนกัน ผมอ่านมันอยู่เสมอๆ รักษามันอย่างดี หน้าที่อ่านประจำก็มีไม่กี่หน้า ที่อ่านแน่ๆก็คือหน้านี้แหละ 4-5 หน้าที่มีเรื่องมีดกูรข่านี่แหละ จริงๆแล้วผมรู้จักมีดคูครีหรือมีดกูรข่ามาก่อนหน้านั้นหลายปี อย่างน้อยก็จากหนังสือชีวิตกลางแจ้งและอาวุธปืน แต่ทุกครั้งที่นึกถึงมีดกูรข่า ผมจะนึกถึงเล่มนี้เสมอ

หลังจากอ่านหนังสือเล่มนี้ ผมทำมีดกูรข่าอยู่ 11 -12 เล่มน่าจะได้ ทำอยู่เป็นปีๆกว่าจะเสร็จเรียบร้อยตามประสาของสมัยนั้น มีดเหล่านั้นน่าจะเหลืออยู่ที่ผมเล่มนึงหรือสองเล่มก็ไม่แน่ใจ เพราะแจกจ่ายให้พี่ๆน้องๆไปจนหมด เล่มที่เหลือก็รู้ว่ามันอยู่ที่ไหนแต่ก็เหลือวิสัยเกินกว่าจะไปแคะค้นออกมาได้ หลายครั้งที่ผมทำมีดกูรข่าแล้วเป็นไปในทางล้มเหลวแต่เรามีความทรงจำที่ดีร่วมกันเสมอทั้งผม มีดกูรข่าและหนังสือเล่มนี้

ผมเป็นคนไม่ค่อยปรกตินะครับ บางคนว่าผมเป็นคนบ้า บางคนว่าสติไม่ค่อยดี สมองและการรับรู้เรื่องราวเกี่ยวกับโลกใบนี้ของผมค่อนข้างมีปัญหาทั้งกับคนรอบข้าง คนที่อยู่ห่างๆและกับตัวผมเอง แต่ไม่เป็นปัญหาระหว่างผมและแมวที่ผมเลี้ยง ผมกับมีดที่ผมทำ และผมกับหนังสือที่ผมอ่าน ทุกทีที่อ่านหนังสือนอกจากรับรู้เรื่องราวที่เขียนไว้ในนั้น สัมผัสได้ถึงเนื้อความและสารที่ผู้เขียนต้องการจะสื่อ ผมยังพบบางสิ่งบางอย่าง ซึ่งบางทีขาดหายไปจากชีวิตจริง บางสิ่งบางอย่างที่เคยเกิดขึ้นและเติบโต แต่ถูกปิดบังด้วยกาลเวลา

ผมชอบมีดกูรข่า จริงๆแล้วอาจจะคิดว่ามันเท่ดีหรือมันมีความเป็นมาที่น่าสนใจ ผมทำและใช้มีดกูรข่าอยู่เสมอๆ เล็กบ้างใหญ่บ้าง แต่ถ้าเทียบกับความเป็นมีดกูรข่าก็คงเป็นเล็ก เพราะในชีวิตจริงผมไม่ค่อยถนัดทำหรือใช้มีดขนาดใหญ่เท่าใดนัก มีดฟันไม้อันที่ผมใช้ประจำใบก็แค่ 9 นิ้วเท่านั้น มีดเหน็บหรือมีดลาบก็ยาว 10 - 11 นิ้ว ซึ่งบางทีผมคิดว่ามันเกินหรือมันลำบากในการใช้งานผมมักจะให้ความสำคัญไปที่เรื่องการลดขนาดของมันซะมากกว่า คืออยากใช้มีดกูรข่าอย่างเค้าบ้าง ถึงมือไม่ถึงแต่ใจถึง เอิ้ก เอิ้ก

มีดกูรข่าขนาดปรกติที่ผมทำคือ 10 นิ้ว ขนาดที่ทำมากๆคือแค็มป์กูรข่าใบยาว 7 1/2 นิ้ว หรือเล็กกว่านั้น ย่อมลงไปกว่านั้นคือใบมีดแค่ 6 นิ้วเท่านั้นครับ เป็นไซต์เล็กหรือถ้านับเป็นบูชคราฟขนาดใหญ่ เป็นรุ่นที่ผมเรียกว่ากูรข่าบูชคราฟ เป็นมีดที่เล็กพอดีพองาม แต่ทรหดอดทนอย่างเหลือเกินทำงานหนักได้อย่างหน้าตาเฉย มีแนวคมที่บางพอสำหรับงานทั่วๆไป และเนื้อมีดที่มากพอสำหรับความสะดวกสบาย จังหวะสมดุลย์มีไว้เพื่องานสับหรือฟัน เนื้อเหล็กและกระบวนการอบชุบที่เกาะเกี่ยวทุกอย่างเอาไว้ด้วยกัน

เท่านี้ก็เพียงพอสำหรับการได้ใช้มีดกูรข่าซักเล่ม

เพียงพอสำหรับช่องว่างที่ขาดหายไปในความทรงจำ มีที่ว่างเวิ้งว้างเหลือคณานับอยู่ในนั้น ในความทรงจำที่เป็นส่วนหนึ่งของหัวใจ หรือหัวใจที่เป็นส่วนหนึ่งของความทรงจำ เหมือนหิ่งห้อยตัวน้อยกระพือปีกบอบบางแผ่วเบาในความมืด สิ่งที่ขาดหายไปมีมากมายแต่ก็ดีกว่าเคว้งคว้างล่องลอยโดยไม่ได้อะไร นึกไม่ออกว่ามีอะไร นึกไม่ออกว่ามีความทรงจำ

ในค่ำคืนอันมืดมิด มันมีบางคืนที่ไร้แสงจันทร์ ไม่มีประกายระยับของดวงดาว การได้เห็นหิ่งห้อยซักตัวก็ยังถือว่าเป็นแสงสว่าง นำทางให้หัวใจคลายจากความเงียบงัน

ไม่มีอะไรแจ่มชัดเท่าความหลังของคนชรา สิ่งที่ติดแน่นที่สุดในความทรงจำบางทีกลับเป็นสิ่งที่เราอยากจะลืม บางเรื่องราวนึกขึ้นมาเมื่อไหร่ก็เป็นสุข บางเรื่องราวแม้เพียงกำลังจะนึกก็เป็นทุกข์ ก็น่าแปลกใจที่เราไม่อาจตัดใจลืมมัน ซอกมุมเล็กน้อยของก้นบึ้งหัวใจแบ่งที่ไว้ให้ความหลังทั้งเรื่องที่คิดปรุงว่าดี แต่บางเรื่องก็ไม่ มันหมกอยู่ในนั้นรอวันถูกคิดถึง

อายุและชีวิตงอกงามขึ้นตามกาลเวลา ความหลังก็เหมือนกัน