โรคกวางซอมบี้ ภัยร้ายจากโปรตีนพรีออนที่อาจแพร่สู่มนุษย์
โรคกวางซอมบี้ (chronic wasting disease, CWD)
เป็นโรคสมองฝ่อแบบติดต่อได้ชนิดหนึ่ง พบได้ในกวางล่อ กวางหางขาว กวางเอลก์ กวางมูส และกวางแคริบู โรคนี้ติดต่อกันในสัตว์ตระกูลกวางเป็นส่วนใหญ่ แต่อาจติดต่อสู่มนุษย์ได้จากการรับประทานเนื้อกวางที่ติดเชื้อ
โปรตีนพรีออน
โปรตีนพรีออน (prion) เป็นโปรตีนชนิดหนึ่งที่ผิดปกติ มีคุณสมบัติสามารถเปลี่ยนโปรตีนปกติให้เป็นโปรตีนผิดปกติได้เช่นกัน โปรตีนพรีออนมีลักษณะเป็นก้อนกลม พบได้ในเซลล์ทุกชนิดของร่างกายมนุษย์และสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม
โปรตีนพรีออนปกติมีหน้าที่ควบคุมการทำงานของเซลล์ต่างๆ ในร่างกาย แต่โปรตีนพรีออนที่ผิดปกติจะทำลายเซลล์และทำให้เกิดโรคสมองฝ่อแบบติดต่อได้
สาเหตุของโรคกวางซอมบี้
สาเหตุของโรคกวางซอมบี้เกิดจากโปรตีนพรีออนชนิดหนึ่งที่ผิดปกติ โปรตีนพรีออนนี้อาจเกิดจากความผิดปกติทางพันธุกรรม หรืออาจเกิดจากการสัมผัสกับโปรตีนพรีออนที่ผิดปกติจากสัตว์ที่ติดเชื้อ
อาการของโรคกวางซอมบี้
อาการของโรคกวางซอมบี้ในกวาง ได้แก่ น้ำหนักลดลงอย่างรวดเร็ว น้ำลายไหล เซื่องซึม ก้าวร้าว เดินสะดุดไปทั่ว ดวงตาล่องลอย ในที่สุดจะเสียชีวิต
อาการของโรคกวางซอมบี้ในมนุษย์ยังไม่เป็นที่ทราบแน่ชัด แต่คาดว่าจะมีอาการคล้ายกับโรคสมองฝ่อจากพรีออนชนิดอื่นๆ ได้แก่ ภาวะสมองเสื่อม ความจำเสื่อม การเปลี่ยนแปลงบุคลิกภาพ ในที่สุดจะเสียชีวิต
การแพร่กระจายของโรคกวางซอมบี้
การระบาดของโรคกวางซอมบี้ในปัจจุบันกำลังขยายตัวอย่างรวดเร็ว พบการระบาดในหลายประเทศทั่วโลก รวมถึงสหรัฐอเมริกา แคนาดา เยอรมนี และออสเตรเลีย
โรคกวางซอมบี้สามารถแพร่กระจายจากสัตว์สู่สัตว์ได้หลายวิธี ได้แก่
1. การสัมผัสโดยตรงกับน้ำลาย เลือด หรืออุจจาระจากสัตว์ที่ติดเชื้อ
2. การกินเนื้อสัตว์ที่ติดเชื้อ
3. การสัมผัสกับวัตถุที่ปนเปื้อนด้วยสารคัดหลั่งจากสัตว์ที่ติดเชื้อ
การป้องกันโรคกวางซอมบี้
การป้องกันโรคกวางซอมบี้สามารถทำได้ดังนี้
1. ไม่รับประทานเนื้อกวางที่มาจากแหล่งที่ไม่น่าเชื่อถือ
2. ไม่นำเนื้อกวางที่พบเห็นในป่ามารับประทาน
3. หลีกเลี่ยงการสัมผัสกับซากกวางที่ตาย
โรคกวางซอมบี้เป็นโรคที่ร้ายแรงและอาจติดต่อสู่มนุษย์ได้ การระบาดของโรคกวางซอมบี้ในปัจจุบันกำลังขยายตัวอย่างรวดเร็ว จึงควรระมัดระวังในการรับประทานเนื้อกวางและหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับซากกวางที่ตาย
นอกจากโรคกวางซอมบี้แล้ว โรคสมองฝ่อจากพรีออนชนิดอื่นๆ ที่พบในมนุษย์ ได้แก่
โรคสเครปี (scrapie) ในแพะและแกะ
โรควัวบ้า (BSE) ในวัว
โรค Creutzfeldt-Jakob disease (CJD) ในมนุษย์
โรคสมองฝ่อจากพรีออนทุกชนิดเป็นโรคที่ร้ายแรงและรักษาไม่ได้ ผู้ป่วยจะเสียชีวิตภายในไม่กี่ปี
ที่มา :
เว็บไซต์ขององค์การอนามัยโลก (WHO)
เว็บไซต์ของศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคแห่งสหรัฐอเมริกา (CDC)
เว็บไซต์ขององค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกา (FDA
โรคกวางซอมบี้ ภัยร้ายจากโปรตีนพรีออนที่อาจแพร่สู่มนุษย์
โรคกวางซอมบี้ (chronic wasting disease, CWD)
เป็นโรคสมองฝ่อแบบติดต่อได้ชนิดหนึ่ง พบได้ในกวางล่อ กวางหางขาว กวางเอลก์ กวางมูส และกวางแคริบู โรคนี้ติดต่อกันในสัตว์ตระกูลกวางเป็นส่วนใหญ่ แต่อาจติดต่อสู่มนุษย์ได้จากการรับประทานเนื้อกวางที่ติดเชื้อ
โปรตีนพรีออน
โปรตีนพรีออน (prion) เป็นโปรตีนชนิดหนึ่งที่ผิดปกติ มีคุณสมบัติสามารถเปลี่ยนโปรตีนปกติให้เป็นโปรตีนผิดปกติได้เช่นกัน โปรตีนพรีออนมีลักษณะเป็นก้อนกลม พบได้ในเซลล์ทุกชนิดของร่างกายมนุษย์และสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม
โปรตีนพรีออนปกติมีหน้าที่ควบคุมการทำงานของเซลล์ต่างๆ ในร่างกาย แต่โปรตีนพรีออนที่ผิดปกติจะทำลายเซลล์และทำให้เกิดโรคสมองฝ่อแบบติดต่อได้
สาเหตุของโรคกวางซอมบี้
สาเหตุของโรคกวางซอมบี้เกิดจากโปรตีนพรีออนชนิดหนึ่งที่ผิดปกติ โปรตีนพรีออนนี้อาจเกิดจากความผิดปกติทางพันธุกรรม หรืออาจเกิดจากการสัมผัสกับโปรตีนพรีออนที่ผิดปกติจากสัตว์ที่ติดเชื้อ
อาการของโรคกวางซอมบี้
อาการของโรคกวางซอมบี้ในกวาง ได้แก่ น้ำหนักลดลงอย่างรวดเร็ว น้ำลายไหล เซื่องซึม ก้าวร้าว เดินสะดุดไปทั่ว ดวงตาล่องลอย ในที่สุดจะเสียชีวิต
อาการของโรคกวางซอมบี้ในมนุษย์ยังไม่เป็นที่ทราบแน่ชัด แต่คาดว่าจะมีอาการคล้ายกับโรคสมองฝ่อจากพรีออนชนิดอื่นๆ ได้แก่ ภาวะสมองเสื่อม ความจำเสื่อม การเปลี่ยนแปลงบุคลิกภาพ ในที่สุดจะเสียชีวิต
การแพร่กระจายของโรคกวางซอมบี้
การระบาดของโรคกวางซอมบี้ในปัจจุบันกำลังขยายตัวอย่างรวดเร็ว พบการระบาดในหลายประเทศทั่วโลก รวมถึงสหรัฐอเมริกา แคนาดา เยอรมนี และออสเตรเลีย
โรคกวางซอมบี้สามารถแพร่กระจายจากสัตว์สู่สัตว์ได้หลายวิธี ได้แก่
1. การสัมผัสโดยตรงกับน้ำลาย เลือด หรืออุจจาระจากสัตว์ที่ติดเชื้อ
2. การกินเนื้อสัตว์ที่ติดเชื้อ
3. การสัมผัสกับวัตถุที่ปนเปื้อนด้วยสารคัดหลั่งจากสัตว์ที่ติดเชื้อ
การป้องกันโรคกวางซอมบี้
การป้องกันโรคกวางซอมบี้สามารถทำได้ดังนี้
1. ไม่รับประทานเนื้อกวางที่มาจากแหล่งที่ไม่น่าเชื่อถือ
2. ไม่นำเนื้อกวางที่พบเห็นในป่ามารับประทาน
3. หลีกเลี่ยงการสัมผัสกับซากกวางที่ตาย
โรคกวางซอมบี้เป็นโรคที่ร้ายแรงและอาจติดต่อสู่มนุษย์ได้ การระบาดของโรคกวางซอมบี้ในปัจจุบันกำลังขยายตัวอย่างรวดเร็ว จึงควรระมัดระวังในการรับประทานเนื้อกวางและหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับซากกวางที่ตาย
นอกจากโรคกวางซอมบี้แล้ว โรคสมองฝ่อจากพรีออนชนิดอื่นๆ ที่พบในมนุษย์ ได้แก่
โรคสเครปี (scrapie) ในแพะและแกะ
โรควัวบ้า (BSE) ในวัว
โรค Creutzfeldt-Jakob disease (CJD) ในมนุษย์
โรคสมองฝ่อจากพรีออนทุกชนิดเป็นโรคที่ร้ายแรงและรักษาไม่ได้ ผู้ป่วยจะเสียชีวิตภายในไม่กี่ปี
ที่มา :
เว็บไซต์ขององค์การอนามัยโลก (WHO)
เว็บไซต์ของศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคแห่งสหรัฐอเมริกา (CDC)
เว็บไซต์ขององค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกา (FDA