กรรมฐาน 40 แบ่งเป็น 7 หมวดคือ
1. กสิณกรรมฐาน 10 อย่าง
2. อสุภกรรมฐาน 10 อย่าง
3. อนุสสติกรรมฐาน 10 อย่าง
4. พรหมวิหารกรรมฐาน 4 อย่าง
5. อรูปกรรมฐาน 4 อย่าง
6. อาหาเรปฏิกูลสัญญา 1 อย่าง
7. จตุธาตุววัฏฐาน 1 อย่าง
รวมทั้ง 7 หมวดเป็น 40 อย่างพอดี

ราคจริต หนักไปทางรักสวยรักงามคือ พอใจในรูปสวย เสียงเพราะ กลิ่นหอม รสอร่อย สัมผัสนิ่มนวล ชอบการมีระเบียบ สะอาด ประณีต พูดจาอ่อนหวาน เกลียดความเลอะเทอะ มักชอบพัฒนาศิลปะให้แก่สังคม
โทสจริต หนักไปทางเจ้าอารมณ์มักโกรธ เป็นคนขี้โมโหโทโส พูดเสียงดัง เดินแรง ทำงานหยาบ แต่งตัวไม่พิถีพิถัน เป็นคนใจเร็ว ชอบจับผิด จึงมองข้อตลกของคนได้ดี จึงมักเป็นคนที่พูดจาได้ตลกและสนุกสนาน เนื่องจากเป็นคนตรงไปตรงมา ปกป้องสังคมจากการเสื่อมได้ดี
โมหจริต หนักไปทางลุ่มหลง ในทรัพย์สมบัติ นิสัยเห็นแก่ตัว อยากได้ของของคนอื่น ลุ่มหลงในลาภสักการะ ชื่อเสียงเกียรติยศ มักงมงายในบทบาทที่สังคมสมมุติให้ บ้าอำนาจ ถือความเห็นตัวเองเป็นใหญ่ ยึดความเป็นสถาบันสูง
สัทธาจริต หนักไปทางเชื่อถือจริงใจ น้อมไปในความเชื่อเป็นอารมณ์ประจำใจ เชื่อโดยไร้เหตุผล พวกนี้ถูกหลอกได้ง่าย ใครแนะนำก็เชื่อโดยไม่พิจารณา ชอบเพื่อน ชอบร่วมกลุ่ม พวกมากลากไป แคร์สังคม กลัวคนนินทา ชอบช่วยเหลือผู้อ่อนแอ่
พุทธิจริต หนักไปทางใช้ปัญญาเจ้าปัญญาเจ้าความคิด มีความฉลาด มีปฏิภาณไหวพริบ การคิดการอ่าน ความทรงจำดี ถือหลักการ อนุรักษ์นิยม ชอบสั่งสอนคนอื่น
วิตกจริต หนักไปทางชอบคิดมาก ถ้าขี้ขลาดจะวิตก กังวล ฟู้งซ่านชอบคิด ตัดสินใจไม่เด็ดขาด ไม่กล้าตัดสินใจ คิดอย่างไม่มีเหตุผล เกินจริง ชอบแหกกฎเกณฑ์ ข้อดีคิดนอกกรอบ ทำให้เกิดความคิดสร้างสรรค์ใหม่ๆต่อสังคม

สงสัยขอถามครับ
ผมเป็นคนมีราคะมาก กัลยาณมิตรจะบอกให้เพ่งอสุภะ แต่ผมเป็นคนที่เพ่งอสุภะแล้วเฉยๆ ไม่รู้สึกสลดหดหู่ใดๆ
เพ่งแล้วไปสืบพันธุ์ทันทียังได้เลย ไม่ได้รู้สึกว่า เลือด เนื้อ หนัง ตับไต เป็นของสกปรก

แต่ๆๆๆๆ
วันหนึ่ง ผมไปเจอรูปเพื่อนรุ่นเดียวกัน เพื่อนผู้หญิง วัยก็เลยหลักสี่ถึงดอนเมืองแล้ว ไม่ได้เจอเธอมามากกว่ายี่สิบปี
พอมาเจอ(ในเฟส) ผมตกใจเลย ตอนนั้นสมัยยี่สิบต้นๆ เธอสวย น่ารัก ตะมุตะมิ วัยหวานสยามสแควร์มาก
แต่ๆๆๆ ตอนนี้ เธอผอม ผมหงอกทั้งหัว หน้าตอม คืออายุไม่ถึงหกสิบ แต่ถ้าบอกหกสิบยังได้เลย (เธอไม่ได้ป่วยนะ ปกติ)
ขออภัยที่ต้องแจงรายละเอียดซะเห็นภาพ เพราะจะถามว่า

ผมเพ่งเนื้อเลือกกระดูกตับไตไส้พุง ผมเฉยๆ มองว่าปกติธรรมดาของคนเรา
แต่พอผมเจอ ความแก่ ผมรู้สึก เฮ้อ สลดนิดหนึ่ง แล้วก็บอกตัวเองว่า อะไรว่ะนี่ คนเรามันเปลี่ยนไปได้ขนาดนี้เลยเหรอ?

จริตผม ควรไปกรรมฐานอะไร อย่างไรครับ?