ควรเลิกใช้คำว่า "ทาน" สื่อแทนคำว่า "กิน" (หรือไม่ ?)

ทุกวันนี้ผม (ทิวสน ชลนรา)  
เข้าร้านหนังสือเห็นนวนิยายของหลายสำนักพิมพ์ และในโลกออนไลน์
มักใช้คำว่า "ทาน" แทนคำว่า "กิน" ซึ่งผิดหลักการใช้ภาษา
เราไม่ควรใช้คำว่า "ทาน" สั้นๆ (เพื่อย่อ) แทนคำว่า "รับประทาน"
โดยคิดว่าฟังแล้วสุภาพกว่า ซึ่งแท้จริงคำว่ากินไม่ได้ถือเป็นคำไม่สุภาพครับ

ควรทราบว่า ต้องใช้คำว่า "รับประทาน" หรือ "กิน" สองคำนี้เท่านั้น
โดยขึ้นอยู่กับประเภทการใช้
หากเป็นบทความหรือบทบรรยายในวรรณกรรม ต้องใช้ภาษาเขียนว่า "รับประทาน"
ส่วนคำว่า "กิน" จะใช้ในงานเขียนแบบไม่เป็นทางการ
และบทสนทนาในวรรณกรรมไม่ว่าจะนวนิยายหรือเรื่องสั้น

ตอนผมทำงานเป็นบรรณาธิการสำนักพิมพ์
เรามีกฎกับนักแปลว่าต้องใช้ กิน หรือ รับประทาน สองคำเท่านั้น
จะไม่ให้ใช้คำว่า ทาน เพราะในหลักการใช้ภาษา
หากใช้คำว่า ทาน ความหมายจะผิดทันที

ผิดอย่างไร...ให้ลองพิจารณาความหมายคำว่า "ทาน"
ที่บันทึกไว้ในพจนานุกรมดังนี้ครับ

๑.ทาน- ความหมาย
[ทานะ-, ทานนะ-] น. การให้, มักใช้ประกอบท้ายคำอื่น เช่น ธรรมทาน วิทยาทาน;
สิ่งที่ให้ มักหมายถึงเงินหรือสิ่งของที่คนให้แก่คนยากจน,
เป็นธรรมข้อ ๑ ในทศพิธราชธรรม. (ดู ทศพิธราชธรรม หรือ ราชธรรม). (ป., ส.).

ทาน ๒ - ความหมาย ก. ยันหรือรับไว้, มักใช้เข้าคู่กับคํา ต้าน เป็น ต้านทาน.

ทาน ๓ - ความหมาย ก. สอบหนังสือให้ตรงกับต้นฉบับ.
--------------------------------------------------------------------

ความหมายของคำว่า "ทาน"
และที่มาของคำว่า "รับประทาน"

ราชบัณฑิตท่านหนึ่ง แห่งสำนักราชบัณฑิตยสถาน
ได้เล่าถึงเกร็ดของคำว่า ทาน - รับประทาน ไว้ว่า...
คำว่า "ทาน" แปลว่าการให้ "ประทาน" ก็แปลว่าการให้
แต่เป็นราชาศัพท์ ใช้แก่ฐานันดรศักดิ์เจ้าฟ้าชั้นโท ชั้นตรี ชั้นพระองค์เจ้า

ฉะนั้น "รับประทาน" ก็คือได้รับสิ่งใดจากเจ้านายที่กล่าวมา
สมัยก่อนใครได้ใกล้ชิดเจ้านายก็ถือเป็นเรื่องที่จะนำมาอวดกันได้
เมื่อได้ "รับประทาน" อาหาร จากเจ้านายก็จะมาเล่าให้คนอื่นฟังว่า
"วันนี้ฉันได้รับประทานอาหารกลางวันจาก...(เจ้านาย)...ด้วยละ"
"ฉันไปรับประทานอาหารที่วัง....มาละ"
คำเหล่านี้ฟังแล้วดูดี คนอื่นๆ ก็อยากใช้คำนี้บ้าง

บางคนได้ "รับประทาน" จริง หรือ
บางคนก็แค่เอามาพูดให้ดูดี (ด้วยความที่ไม่ได้เข้าใจความหมายที่แท้จริง)
จนในที่สุดคำว่า "รับประทาน" ก็ถูกเข้าใจในความหมายว่า "กิน"

พออยากจะพูดให้สุภาพ ก็เอาคำที่ใช้กับเจ้านายมาใช้แทนคำว่ากิน
ตอนนี้เลยกลายเป็นว่า อยากจะพูดให้สุภาพก็ต้องใช้คำว่า รับประทาน แทนคำว่ากิน
คำว่า "รับประทานอาหาร" จึงพอเข้าใจความหมายได้ว่า "ได้รับอาหาร"

ทีนี้คนไทยก็มักจะย่อคำให้สั้นลง คำว่ารับประทาน ก็เหลือแค่ ทาน
ซึ่งถ้าแปลตรงตัว "ทานอาหาร" ก็คือ "การเอาอาหารไปให้คนอื่น"
ซึ่งผิดความหมายไปไกลเลย...ราชบัณฑิตท่านนั้นกล่าว

.
สรุปว่า "ทาน" คือ "การให้"
ส่วน "รับประทาน" แท้จริง คือ ราชาศัพท์แปลว่าได้รับ
ซึ่งใช้แก่ พระราชวงศ์ชั้น เจ้าฟ้าชั้นโท ชั้นตรี และชั้นพระองค์เจ้า
หมายถึงการได้รับสิ่งใดสิ่งหนึ่งจากเจ้านาย เช่น รูปประโยค
"เข้ารับประทานเหรียญเชิดชูเกียรติ จากพระเจ้าวรวงศ์เธอพระองค์เจ้าโสมสวลี พระวรราชาทินัดดามาตุ"
ส่วน "รับประทานอาหาร" หมายถึง ได้รับอาหารจากเจ้านาย ที่ให้เรามา

เมื่อรู้เช่นนี้แล้ว ต่อไปหากเราจะร่วมกันอนุรักษ์ภาษาไทย
ก็ขอให้เขียนโดยเลือกใช้ "กิน"
หรืออนุโลมให้ใช้คำว่า "รับประทาน" (ในภาษาเขียน) สองคำนี้
เพื่อสื่อแทนการกินเท่านั้นนะครับ


หมายเหตุ : การพูดในชีวิตประจำวัน ก็ควรใช้คำว่ากินครับ
ดังที่กล่าวมา "กิน" ไม่ใช่คำไม่สุภาพ
----------------------------
ข้างบนทั้งหมดนี้ panda ยกมาจาก
http://www.oknation.net/blog/tewson/2015/04/20/entry-1
แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่