ก่อนที่จะรู้วิธีดับทุกข์ มารู้จักทุกข์กันก่อน

ความรู้สึกสุขทุกข์ มีได้ เพราะ มีเวทนา

เวทนา ถูกจัดแบ่ง ได้หลากหลาย แต่สรุป และแยกแยะ ให้เข้าใจครอบคลุม ก็มี 5 คือ

[112] เวทนา 5 (การเสวยอารมณ์ — feeling)
       1. สุข (ความสุข ความสบายทางกาย — bodily pleasure or happiness)
       2. ทุกข์ (ความทุกข์ ความไม่สบาย เจ็บปวดทางกาย — bodily pain; discomfort)
       3. โสมนัส (ความแช่มชื่นสบายใจ, สุขใจ — mental happiness; joy)
       4. โทมนัส (ความเสียใจ, ทุกข์ใจ — mental pain; displeasure; grief)
       5. อุเบกขา (ความรู้สึกเฉยๆ — indifference)

http://www.84000.org/tipitaka/dic/d_item.php?i=112

จากการศึกษา พระไตรปิฏก ค้นแล้วค้นอีก พบว่า
ทุกข์กาย มิอาจดับได้ แม้บรรลุอรหันต์ (ตราบใดยังมีชีวิต ตราบนั้นยังมีทุกข์กาย ได้)
แต่ โทมนัส คือ ความทุกข์ใจ นั้น ดับได้สนิท เมื่อบรรลุอรหันต์