ทุกสิ่งทุกอย่างที่อยากได้ต้อง ดิ้นรนกันทั้งนั้น กว่าจะได้มา
การปฏิบัติธรรมก็เหมือนกัน ต้องมี
โพชฌงค์ ๗” ประกอบด้วย สติ ความระลึกได้, ธรรมวิจยะ การศึกษาสอดส่องธรรมะ, วิริยะ ความพากเพียร, ปีติ ความเอิบอิ่มใจโดยปราศจากอามิส, ปัทสัทธิ ความสงบกายใจ, สมาธิ ความจิตตั้งมั่น และอุเบกขา ความมีใจเป็นกลาง

ทุกขณะ ทุกๆสภาวะ เจอแต่ อุปสรรค ต้องหมั่นศึกษาทุกช่วงของชีวิตไม่ว่าจะเจออะไรก็แล้วแต่ มันจะเป็นการเรียนรู้เป็นไปโดยปริยายอัตโนมัติ ตามสัญชาตญาณของบุคคลนั้นๆ 
แต่นักปฏิบัติ จะหมั่นอบรบจิตใจไว้เสมอ
ประกอบความประพฤติ กาย วาจา ใจ 
ให้บริสุทธิ์เป็นอย่างๆ
มนุษย์ทุกชีวิตล้วนต้องการแค่อยู่เป็นสุขสงบร่มเย็นมนุษย์ทุกชีวิตล้วนต้องการแค่อยู่เป็นสุขสงบร่มเย็น

แต่ถ้าหาก พอมีความรู้ที่กำจัดความมืดเสียได้ มืดคืออะไร ในที่นี้หมายเอาขันธ์ ๕ คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ตรงกันข้ามกับ อวิชชา ที่แปลว่า ไม่รู้ คือ ไม่รู้ถูกรู้ผิด เพราะว่าเข้าไปยึดมั่นในขันธ์ ๕ ว่าเป็นตัวเป็นตน จึงมืดมน 
ไม่เห็นทางคือพระนิพพาน

ความพยายามใด ในเมื่อมองไม่เห็นเป้าหมายนั้น ทำให้ลำบากเปล่า
ขันธ์ ๕ ก็เหมือนกันถ้าตัดออกหรือ ปลงไม่เป็น ก็ทำให้ปฏิบัติยากลำบาก

แต่เมื่อไม่เห็นเป้าหมายเราเลือกได้ว่า
จะพยายามโดยที่ไม่เห็นเป้าหมายแต่ 
สมมติขึ้นว่ามี คือ พระนิพพาน
หรือจะหันหลังกลับ ย่อมรับความพ่ายแพ้ก่อนถึงเป้าหมายคือ มารทั้ง ๕
1.กิเลสมาร
2.ขันธมาร
3.อภิสังขารมาร
4.เทวปุตตมาร
5.มัจจุมาร

นักปฏิบัติธรรม ตามเส้นทางสายกลาง ใช้ชีวิตอยู่อย่าง สมถะปฏิบัติเพื่อชำระล้างกิเลสที่อยู่ภายในจิตใจ 
๑. โลภะ ความอยากได้ในสิ่งของ เงินทอง ทรัพย์สิน ที่ดินหรือลาภอื่น ๆ ที่ไม่ใช่ของของตน
๒. โทสะ ความคิดประทุษร้าย ทำลาย
๓. โมหะ ความหลง มัวเมา
๔. มานะ ความถือตัว
๕. ทิฏฐิ ความเห็นผิด
๖. วิจิกิจฉา ความลังเลสงสัย
๗. ถีนะ ความหดหู่
๘. อุทธัจจะ ความฟุ้งซ่าน
๙. อหิริกะ ความไม่ละอายบาป
๑๐. อโนตตัปปะ ความไม่เกรงกลัวบาป