อาการตติยฌานในสัมมาสมาธิ
จากประสบการณ์ข้าพเจ้า
เมื่อผู้ปฏิบัติภาวนาจิตถึงทุติยฌาน จะเสพปีติ 5 ในสมาธิ เช่น น้ำตาไหล ขนลุกขนพอง ตัวโยกโคน ตัวขยายเหมือนลอยได้และซาบซ่านไปทั้งกาย นั่น คือ สุขที่แผ่ซ่านทางกาย
เมื่อจิตพัฒนาสู่ตติยฌาน สุขที่แผ่ซ่านทางกายจะรวมเป็นหนึ่ง เป็นสุขที่เกิดขึ้นทางใจ เป็นสุขที่สดชื่น เบิกบานเป็นบรมสุขที่หาสุขใกทางโลกเทียบไม่ได้ เอาสุขของทั้งชีวิตมารวมกันยังไม่เท่า 1 ใน 100 ของสุขในสมาธิ สุขมากยิ่งกว่ามหาเศรษฐี มหาจักรพรรดิ ความทุกข์ใจ หดหู่ใจ เศร้าใจจะหายไปหมดเมื่อถึงตติยฌาน
ลักษณะทางกาย เมื่อถึงตติยฌานการนั่งสมาธิจะตั้งตรงเป็นเหมือนไม้บรรทัด เหมือนก้อนหินมั่นคงไม่โยกโคนเป็นไปโดยอัตโนมัติ ลมหายใจหยาบและสั้น หายไปเหลือแต่ลมหายใจละเอียดและยาว บางเบาเหมือนไม่มีลมหายใจแต่ยังมีอยู่เล็กน้อยไม่ดับหายไปเป็นลมหายใจที่ละเอียดประณีต อาจเป็นเพราะจิตแยกจากขันธ์ 5 ได้ 75% แล้ว
ให้ตั้งสติดูลมหายใจเข้า-ออก ผู้ที่ไม่ติดสุข จิตจะข้ามตติยฌานไปจตุตถฌานอย่างรวดเร็ว แต่สำหรับผู้ที่ติดในความสุข อยากได้ความสุขจะติดในตติยฌานนานหรือไม่สามารถก้าวข้ามไปสู่จตุตถฌานซึ่งเป็นสมาธิที่ละเอียดประณีตกว่าได้เลย
อาการตติยฌานในสัมมาสมาธิ
จากประสบการณ์ข้าพเจ้า
เมื่อผู้ปฏิบัติภาวนาจิตถึงทุติยฌาน จะเสพปีติ 5 ในสมาธิ เช่น น้ำตาไหล ขนลุกขนพอง ตัวโยกโคน ตัวขยายเหมือนลอยได้และซาบซ่านไปทั้งกาย นั่น คือ สุขที่แผ่ซ่านทางกาย
เมื่อจิตพัฒนาสู่ตติยฌาน สุขที่แผ่ซ่านทางกายจะรวมเป็นหนึ่ง เป็นสุขที่เกิดขึ้นทางใจ เป็นสุขที่สดชื่น เบิกบานเป็นบรมสุขที่หาสุขใกทางโลกเทียบไม่ได้ เอาสุขของทั้งชีวิตมารวมกันยังไม่เท่า 1 ใน 100 ของสุขในสมาธิ สุขมากยิ่งกว่ามหาเศรษฐี มหาจักรพรรดิ ความทุกข์ใจ หดหู่ใจ เศร้าใจจะหายไปหมดเมื่อถึงตติยฌาน
ลักษณะทางกาย เมื่อถึงตติยฌานการนั่งสมาธิจะตั้งตรงเป็นเหมือนไม้บรรทัด เหมือนก้อนหินมั่นคงไม่โยกโคนเป็นไปโดยอัตโนมัติ ลมหายใจหยาบและสั้น หายไปเหลือแต่ลมหายใจละเอียดและยาว บางเบาเหมือนไม่มีลมหายใจแต่ยังมีอยู่เล็กน้อยไม่ดับหายไปเป็นลมหายใจที่ละเอียดประณีต อาจเป็นเพราะจิตแยกจากขันธ์ 5 ได้ 75% แล้ว
ให้ตั้งสติดูลมหายใจเข้า-ออก ผู้ที่ไม่ติดสุข จิตจะข้ามตติยฌานไปจตุตถฌานอย่างรวดเร็ว แต่สำหรับผู้ที่ติดในความสุข อยากได้ความสุขจะติดในตติยฌานนานหรือไม่สามารถก้าวข้ามไปสู่จตุตถฌานซึ่งเป็นสมาธิที่ละเอียดประณีตกว่าได้เลย