บุคคลมุ่งกระแสนิพนาน จิตมีการดำเนิน2แบบ
1.จิตวิมุตติ จิตอยู่เหนือขันธ์ วางขันธ์ จิตกว้างคลุมอารมณ์อยู่ทั้งภายใน ภายนอก
2.จิตอยู่กับขันธ์ รู้เหตุการณ์อะไรเกิดขึ้น อะไรกระทบ แต่ไม่เกิดเวทนา ตาเห็น เสียงได้ยิน สัญญา ความคิดมีแต่เป็นผู้ดู วิญญานทางอายาตนเกิดแต่ไม่ไปตามวิญญาน
 บุคคลตกกระแสนิพพานจึงต้องเห็น เข้าใจจิตก่อนว่าเป็นอย่างไร ต่างกับความหมายวิญญานอย่างไร