เจริญสมาธิ จนเกิดญาณ
แล้วนำญาณ ไปกำหนดแยก นามรูป
การแยกนามรูปคือ แยก อาทิสมานกาย(นาม)  ออกจากกายหยาบ กายเนื้อ(รูป มหาภูตรูป4)
จิตก็จะเริ่มเข้าสู่วิปัสสนาภูมิ หรือสมรภูมิ ที่เป็นที่อยู่อาศัยของกิเลส ตัณหา

จิตจะเห็นเหตุปัจจัย ของ อาทิสมานกาย  มหาภูตรูป  ที่มีกิเลส ตัณหา เป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจ
คือมีอุปาทานขันโธ หมายถึงวิปัสสนาภูมิ6 ขันธ์5 ธาตุ18 อินทรีย์22 เป็นต้น

จิตจะเห็นการเกิดดับ คือไตรลักษณ์ จิตก็จะเริ่มมีวิปัสสนา ซึ่งนำไปสู่วิปัสสนาญาณ