กล่าวถึงเฉพาะเรื่องฌาน
   จขกท.นับเป็นผู้มีวาสนาทางธรรมนะครับ หากทำให้การเข้าฌานเป็นเรื่องง่าย
    เท่าที่รับฟังมาจากพระผู้ใหญ่กล่าวถึงว่าคนบางคนไม่สามารถเข้าถึงฌานได้ ด้วยเหตุหลายอย่าง บางคนเข้าได้ครั้งเดียวหรือ น้อยครั้ง ตรงนี้พูดกันแค่จตุตถฌานก่อนนะครับ
    หลังจากที่เข้าฌานได้จนชำนาญแล้ว ก็มาถึงเรื่องการทรงฌานครับ ว่าปฏิบัติอย่างไรให้ทรงฌานได้นานเป็นปรกติ ไม่เสื่อมหรือหายไป ตรงนี้ผมเคยทดลองและสังเกตดูว่า ใช้เหตุและเวลาเท่าไหร่ที่ฌานเสื่อมสลายไป
    วาระจิตสุดท้าย ของผู้ที่ไม่เคยภาวนาหรือผู้ที่ภาวนาแต่ไม่ชำนาญ จขกท.คงเข้าใจดีว่า โอกาสที่จะเข้าฌานได้ในช่วงที่จิตขาดกำลัง นั้นแทบจะเป็นไปไม่ได้ครับ
    ทดลองเองอย่างง่ายๆก็ได้ครับ วันไหนง่วงมากๆให้ลองทำสมาธิจนเข้าฌานได้สำเร็จ ก็จะได้คำตอบที่จขกท.ถามนะครับ
    หากสำเร็จ จขกท.ก็เป็นดั่งข้อความบรรทัดแรกๆที่ผมเขียน
    หากไม่สำเร็จ นั่นเพราะ ความสงสัยกับความเข้าใจของจขกท.ยังย้อนแย้งกันครับ