“จิตเป็นธรรมชาติที่ไม่เกิดไม่ดับไม่สลาย”
กัณฑ์ที่ ๒๗๖ วันที่ ๑๓ มกราคม ๒๕๕๐ (จุลธรรมนำใจ ๗)
“กินเพื่ออยู่”
พระอาจารย์สุชาติ อภิชาโต
เป็นพระศาสนาอะไร?
ถึงสอนว่า
“จิตเป็นธรรมชาติที่ไม่เกิดไม่ดับไม่สลาย”
จิตไม่ได้อยู่ในมิติของความกว้างแคบ ของกาลเวลา
จะพูดว่าอยู่ตรงนั้นอยู่ตรงนี้ไม่ได้
จะว่ากว้างใหญ่เท่ากับจักรวาลก็ได้
เท่ากับท้องฟ้าก็ได้ หรือเล็กเท่ากับร่างกายก็ได้ เท่ากับตัวมดก็ได้
แล้วแต่ว่าจะเอาอะไรมาเป็นตัววัดจิต
ถ้าเอาร่างกายเป็นตัววัด จิตก็ใหญ่เท่าร่างกาย
ถ้าเอาช้างเป็นตัววัด จิตก็จะใหญ่กว่า
แต่ความจริงจิตไม่ได้เป็นตัวช้าง ไม่ได้เป็นตัวมนุษย์
เหมือนกับโทรศัพท์มือถือ ที่มีหลายขนาด มีทั้งเล็กมีทั้งใหญ่
แต่คลื่นที่เข้าไปในเครื่องโทรศัพท์ก็เข้าไปได้หมดทุกเครื่อง
จิตเป็นเหมือนกระแสคลื่นที่เข้ามาครอบร่างกาย
สามารถไปได้ทั่วจักรวาลภายในเสี้ยววินาที
อย่างที่พระพุทธเจ้าทรงตรัสไว้ว่า
เพียงแต่อ้าแขนออกไปปั๊บก็ไปถึงแล้ว
ถึงโลกนั้นถึงโลกนี้แล้ว อย่าไปคิดเรื่องจิตมากนัก
เพราะเป็นอจินไตยสำหรับผู้ที่ไม่ปฏิบัติ
แต่สำหรับผู้ปฏิบัติจะรู้อยู่แก่ใจ รู้ว่าไม่จำเป็นต้องรู้ว่าจิตอยู่ตรงไหน
เพราะอยู่กับตัวตลอดเวลา ที่คุยกันอยู่นี้ก็คือตัวจิต ไม่ใช่ร่างกาย
ที่เป็นเพียงเครื่องมือของจิต แต่จิตมองไม่เห็นตัวจิตเอง
ก็เลยคิดไปต่างๆนานา จิตไม่รู้จักตัวเอง เพราะไปหลงยึดร่างกายเป็นตัวจิต
ตัวเราที่แท้จริงคือตัวจิต
เราอยู่ตรงไหนจิตก็อยู่ตรงนั้น
จิตอยู่ตรงไหนเราก็อยู่ตรงนั้น แต่เราไม่รู้
เพราะไม่เคยเห็นจิตอยู่ในสภาพของจิตล้วนๆ
แต่เห็นอยู่กับร่างกาย เห็นอยู่กับรูปเสียงกลิ่นรสโผฏฐัพพะ ก็เลยคิดว่าจิตอยู่ตรงนั้น
ไม่ต้องกังวลเรื่องของจิต เพราะจิตเป็นธรรมชาติที่ไม่เกิดไม่ดับไม่สลาย
เหมือนธาตุ ๔ ดินน้ำลมไฟ ก็ไม่หายไปไหน
มารวมกันเป็นอย่างนั้นเป็นอย่างนี้ แล้วเดี๋ยวก็กลายเป็นอย่างอื่นไป
เช่นอาหารที่เรารับประทานเข้าไป
ก็มาจากการผสมผสานของดินน้ำลมไฟ
มาเป็นผักเป็นเนื้อเป็นผลไม้
พอเข้ามาในร่างกายส่วนหนึ่งก็เป็นขนเป็นผมเป็นเล็บเป็นฟันฯลฯ
ส่วนที่ร่างกายไม่ต้องการก็ถ่ายออกมา
ก็กลับไปสู่ดินน้ำลมไฟอยู่ดี
เวลาถ่ายในป่า พอแห้งก็กลายเป็นดินไป น้ำก็ระเหยไป
วนไปเวียนมาอยู่อย่างนี้ รีไซเคิลไปเรื่อยๆ
ถ้าพูดภาษาสมัยใหม่ จิตก็รีไซเคิลไปเรื่อยๆ จากร่างนี้ก็ไปอีกร่างหนึ่ง
ก็ยังเป็นจิตอยู่อย่างเดิม ปัญหาไม่ได้อยู่ที่รู้ว่าจิตเป็นอะไร
แต่อยู่ที่ว่าจะทำอย่างไรกับจิตต่างหาก
จะทำอย่างไรไม่ให้จิตทุกข์ ปัญหาอยู่ตรงนั้น
เหมือนกับคนที่ถูกยิงด้วยลูกธนู ฝังอยู่ในร่างกาย มีคนจะมาช่วยเอาลูกธนูออก
มารักษาแผลให้ ก็ห้ามไว้ก่อน อย่าพึ่งทำอะไร
ไปถามก่อนว่าคนที่ยิงชื่ออะไร เป็นผู้หญิง ผู้ชาย มีอายุเท่าไหร่ เป็นคนชั้นไหน
ถ้ามัวไปหาข้อมูล แผลก็เน่าตายพอดี
นี่ก็เหมือนกัน
ไม่ต้องไปรู้หรอกว่าใจเป็นอย่างไร กว้างใหญ่ลึกแคบ อยู่ตรงไหน
เวลาบริสุทธิ์แล้วจะเป็นอย่างไร ไม่ต้องไปสนใจ รักษาให้หายเถอะ ทำให้บริสุทธิ์เถิด
ปัญหามันอยู่ตรงนั้นแล้ว แล้วจะรู้เอง
พระอาจารย์สุชาติ อภิชาโต สอนว่า“จิตเป็นธรรมชาติที่ไม่เกิดไม่ดับไม่สลาย”