ญาณ มีความสัมพันธ์อย่างไร กับจิต

ก่อนอื่นต้องให้นิยามก่อน
ญาณ ตามที่เคยฟังแบบง่ายๆ  เป็นได้ทั้งกริยา  และ ประธาน
เช่น  พระพุทธองค์ทรงมีพุทธญาณ มีอตีตังสญาณ รู้อดีต  ก็หมายถึงรู้ได้ด้วยญาณ  ตรงนี้ก็ญาณก็ต้องเป็นประธาน 
การรู้ได้ด้วยจิต  เช่นมีพลังจิต ล่วงรู้จิตผู้อื่นด้วยจิตของตน  ญาณก็เป็นตัวรู้อีกตัว
อย่างการเกิดวิปัสสนาญาณ ก็หมายถึง การรู้ด้วยญาณว่า ขันธ์ห้าเป็นไตรลักษณ์  ดังนั้นญาณก็ยังเป็นประธานอยู่ดี

ญาณ ในฐานะที่เป็นกริยา อันนี้คิดไม่ออก เพราะ ถ้าญาณเป็นกริยา ก็ต้องมีตัวประธาน  ถ้าญาณเป็นกริยา แล้วอะไรเป็นประธาน

ถามนะครับ
  ญาณ  เป็นกริยาของจิตหรือเปล่า  หรือไม่ใช่
  ญาณ  จิตเหนี่ยวนำให้ญาณเกิดขึ้นได้อย่างไร

ถ้าท่านอ่านพระสูตร หรือพระอรรถกถาจารย์ แล้วเข้าใจ ขอให้อธิบายตามที่ท่านเข้าใจสรูปให้ฟังด้วย ไม่ใช่ คัดมาทั้งไฟล์
แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่