ในพระสูตร เราจะเจอรูปฌานขั้นสูงสุดมี 4 ขั้น
แต่ในคัมภีร์ปฏิสัมภิทามรรคจะถูกแยกกออกเป็นปัญจมฌาน

ปัญจมฌานสามารถอธิบายเรื่องที่ไม่เข้าใจได้หลาย ๆ เรื่อง เช่น
ทำไมพระสุขวิปัสสกะจิตจึงเป็นฌาน 3 แบบโลกุตตระตลอด ทั้ง ๆ ที่สัมผัสนิพพานได้ถึง 4 ครั้ง
จิตน่าจะเป็นฌาน 4 แต่ถ้าเรามาเทียบเคียงดูปัญจมฌานแล้ว จิตจะอยู่ฌานที่ 3.
คือ บรรลุครั้งที่ 1-2 จิตจะอยู่ฌานที่ 1 บรรลุครั้งที่ 3 จิตจะอยู่ฌานที่ 2 บรรลุครั้งที่ 4 จิตจะอยู่ฌานที่ 3

สำหรับผู้ที่ได้สัมผัสวิโมกข์ที่ละเอียด การบรรลุอนาคามีนั้นสามารถจะสัมผัสนิพพานได้ 5 ครั้ง
ตามนัยของปัญจมฌาน แล้วจากนั้น เมื่อละสังโยชน์เบื้องบนได้จิต จึงก็จะเริ่มเข้าสู่อสัญญีสัตตายตนะไป