ชื่อว่าผู้มีสติ...

บางส่วนจาก พระไตรปิฎก เล่มที่ ๒๙  พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ ๒๑ ขุททกนิกาย มหานิทเทส
http://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=29&item=14&items=1&preline=0&pagebreak=0

คำว่า เป็นผู้มีสติ ได้แก่เป็นผู้มีสติโดยเหตุ ๔ อย่าง
คือ เมื่อเจริญกายานุปัสสนาสติปัฏฐานในกาย ชื่อว่าเป็นผู้มีสติ
เมื่อเจริญเวทนานุปัสสนาสติปัฏฐานในเวทนาทั้งหลาย
ชื่อว่าเป็นผู้มีสติ เมื่อเจริญจิตตานุปัสสนาสติปัฏฐานในจิต
ชื่อว่าเป็นผู้มีสติ เมื่อเจริญธรรมานุปัสสนาสติปัฏฐานในธรรมทั้งหลาย ชื่อว่าเป็นผู้มีสติ.

เป็นผู้มีสติโดยเหตุ ๔ อย่าง แม้อื่นอีก
คือ ชื่อว่าเป็นผู้มีสติ เพราะเว้นจากความเป็นผู้ไม่มีสติ ชื่อว่าเป็นผู้มีสติ
เพราะเป็นผู้กระทำธรรมทั้งหลายที่ควรทำด้วยสติ ชื่อว่าเป็นผู้มีสติ
เพราะเป็นผู้กำจัดธรรมทั้งหลายที่เป็นข้าศึกต่อสติ ชื่อว่าเป็นผู้มีสติ
เพราะเป็นผู้ไม่หลงลืมธรรมทั้งหลายที่เป็นนิมิตแห่งสติ.

เป็นผู้มีสติโดยเหตุ ๔ อย่าง แม้อื่นอีก
คือ ชื่อว่าเป็นผู้มีสติ เพราะเป็นผู้ประกอบด้วยสติ ชื่อว่าเป็นผู้มีสติ
เพราะเป็นผู้อยู่ด้วยสติ ชื่อว่าเป็นผู้มีสติ
เพราะเป็นผู้คล่องแคล่วด้วยสติ ชื่อว่าเป็นผู้มีสติ
เพราะเป็นผู้ไม่หวนกลับจากสติ.

เป็นผู้มีสติโดยเหตุ ๔ อย่างแม้อื่นอีก
คือ ชื่อว่าเป็นผู้มีสติ เพราะเป็นผู้ระลึกได้
ชื่อว่าเป็นผู้มีสติ เพราะเป็นผู้สงบ
ชื่อว่าเป็นผู้มีสติ เพราะเป็นผู้ระงับ
ชื่อว่าเป็นผู้มีสติ เพราะเป็นผู้ประกอบด้วยธรรมของสัตบุรุษ.

ชื่อว่าเป็นผู้มีสติ เพราะพุทธานุสสติ
ชื่อว่าเป็นผู้มีสติ เพราะธรรมานุสสติ
ชื่อว่าเป็นผู้มีสติ เพราะสังฆานุสสติ
ชื่อว่าเป็นผู้มีสติ เพราะสีลานุสสติ
ชื่อว่าเป็นผู้มีสติ เพราะจาคานุสสติ
ชื่อว่าเป็นผู้มีสติ เพราะเทวตานุสสติ
ชื่อว่าเป็นผู้มีสติ เพราะอานาปานัสสติ
ชื่อว่าเป็นผู้มีสติ เพราะมรณานุสสติ
ชื่อว่าเป็นผู้มีสติ เพราะกายคตาสติ
ชื่อว่าเป็นผู้มีสติ เพราะอุปสมานุสสติ.

ความระลึก ความระลึกถึง ความระลึกเฉพาะ ความระลึก กิริยาที่ระลึก ความทรงจำ ความไม่เลื่อนลอย
ความไม่หลงลืม สติ สตินทรีย์ สติพละ สัมมาสติ สติสัมโพชฌงค์ เอกายนมรรค ธรรมนี้ เรียกว่า สติ.
บุคคลเป็นผู้เข้าใกล้ เข้าชิด เข้าถึง เข้าถึงพร้อม เข้าไปถึง เข้าไปถึงพร้อม ประกอบด้วยสตินี้ บุคคลนั้นเรียกว่า มีสติ.

             คำว่า ผู้นั้นเป็นผู้มีสติ ย่อมล่วงพ้นตัณหาอันชื่อว่า วิสัตติกานี้ ในโลกเสียได้ มีความว่าเป็นผู้มีสติ
ย่อมข้าม ข้ามขึ้น ข้ามพ้น ก้าวล่วง ล่วงเลย ตัณหาชื่อว่า วิสัตติกานี้ ในโลก เพราะฉะนั้น จึงชื่อว่า ผู้นั้นเป็นผู้มีสติ
ย่อมล่วงพ้นตัณหาอันชื่อว่า วิสัตติกานี้ ในโลกเสียได้
เพราะเหตุนั้น พระผู้มีพระภาคจึงตรัสว่าผู้ใด ย่อมเว้นขาดกามทั้งหลาย เหมือนบุคคลเว้นขาดหัวงูด้วยเท้า
ผู้นั้นเป็นผู้มีสติ ย่อมล่วงพ้นตัณหาอันชื่อว่า วิสัตติกานี้ ในโลกเสียได้.

****************************************************************************

สติ การนึกถึง การระลึกถึง ใครจะมีสติตั้งไว้ที่ไหนอย่างไรตามตำราชื่อว่าเป็นผู้มีสติ
แม้ลมหายใจเข้าออก ก็ไม่เคยขาดสายของผู้ยังไม่ตายเลย
แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่