เมื่อว่างเว้นจากทำสงครามคือ

1. พอว่างสงคราม ไม่มีประสบการณ์ และ หลักการในการทำสงคราม  พม่าตีเมืองเชียงใหม่ ก็ไม่รู้ร้อนรู้หนาว

พม่าส่งคนมาทาง  ส่งกองทัพไปอีกทาง   และทำให้พม่ารวมกำลังเป็นแสนคน

2. เมื่อว่างเว้นสงครามก็ไม่มีการฝีกปรือ  ร่างกายไม่แข็งแรง เพลงดาบอ่อนแอ  รบกันเอง คนอ่อนแอรบกับคนอ่อนแอ
พอเจอของจริงพม่า รบมาทุกสารทิศแม้แต่จีน ก็เสร็จ

3. พอว่างสงคราม การเกณฑ์ทหารอ่อนแอ เกณฑ์คนได้น้อย

ต่อให้ตอนนั้น มีแม่ทัพเก่งๆ พระเจ้าตาก  รัชกาลที่ 1 น้องรัชกาลที่ 1

ก็ไม่ไหว  ในเมื่อไพร่พล ไม่มีประสบการณ์ ว่างเว้นสงคราม

พอทหารอ่อนแอ ขาดประสบการณ์  ให้แม่ทัพเก่งแค่ไหนก็ไม่ไหว

พระเจ้าตากฝ่าวงล้อม  สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาท นั่งเรือหนีพม่า

กลับกันหลังเสียกรุง

พอมีประสบการณ์ทำสงคราม  ทหารพร้อม  ทั้งที่คนน้อยกว่า  รัชกาลที่ 1 ก็ชนะพม่าได้

ทั้งที่พม่าประสบการณ์รบมากกว่า  รบมาตั้งแต่ก่อนเสียกรุงยันรัชกาลที่ 1  ประสบการณ์โชกโชนแต่ก็แพ้

พม่าซึ่งปี 2310 ทำลายกรุงศรีย่อยยับ  แต่พอให้หลังจากนั้น 20 ปี สมัยพระเจ้าปดุง กลับต้องส่งราชทูต มาเจริญสัมพันธ์ไมตรี

ผมว่าเสียกรุงครั้งที่ 2  สาเหตุหลักน่าจะเป็นว่างเว้นสงคราม