ปัจจุบัน อาจมีความหมายได้สองอย่าง ได้แก่ เดี๋ยวนี้ตามจิตสำนึก และเดี๋ยวนี้ตามการสังเกต
ทำไมปัจจุบันจึงสำคัญ
เพราะ ชีวิตที่แท้ คือ ปัจจุบัน ไม่ใช่สิ่งที่ยังมาไม่ถึง แต่คือความเป็นจริงที่เราเผชิญหน้า
อันสุขหรือทุกข์ เรากำหนด เราเลือก แม้ในโครงครอบที่ต้องตกใต้อิทธิพลบางอย่าง ก็ตาม
การเปลี่ยนอนาคต ก็คือ การเปลี่ยนการเลือก หรือ ตัดสินใจ ณ หัวเลี้ยวหัวต่อ เมื่อต้องเลือกหรือตัดสินใจ
เช่น จะเหมือนเดิม หรือ ทิ้งชัยชนะในอดีต ทิ้งความสำเร็จที่ผ่านมา แล้วเริ่มทำสิ่งใหม่ๆ เหล่านี้ คือ การเลือกที่จะเลือกเช่นไร
ดังนั้น แง่นี้ จะพบว่า ปัจจุบันแบบเดี๋ยวนี้ตามจิตสำนึก ก็คือ การเลือก การตัดสิน ซึ่งเกิดขึ้นได้เสมอ และจะส่งผลต่อทิศทางย่อยของทิศทางใหญ่ คือ สไตล์การเข้าถึง ตัวตนที่จะเป็นชีวิตที่ไม่ซ้ำซาก ไม่ใช่ทำอะไรตามความเคยชิน
ไม่ใช่การใช้ร่างกายเป็นเครื่องมือเพื่อความแปลกแยกแต่เป็นการเข้าไปเผชิญความเป็นอิสระ ความกล้าหาญต่อผลการเลือก
หรือ การสุ่มเสี่ยงที่คาดการณ์ได้ยาก และนั่น คือการทดสอบตนเอง
ต่อมา ปัจจุบันแบบเดี๋ยวนี้ตามการสังเกต
ได้แก่ การเฝ้าดูในฐานะผู้สังเกตอย่างถึงที่สุด คือ สภาพไร้ตัวตนและรวมเป็นหนึ่งเดียวกับสถานการณ์ที่ถูกสังเกต เช่นนี้เป็นการเข้าถึง
ปัจจุบันขณะอย่างสมบูรณ์ ไม่มีตัวฉัน ของฉัน มีแต่การตามติดพินิจดู ทั้งภววิสัยและผลกระทบต่ออารมณ์-ความรู้สึกของเราต่อสิ่งที่ถูก
สังเกต เป็นการก้าวข้ามปรากฏการณ์ที่แยกชิ้น แยกย่อย สู่โหมด การมองแบบองค์รวมในภาพกว้าง พร้อมกับไทม์ไลน์ของสถานการณ์
ผู้สังเกตจะไม่จุ่มจมในรายละเอียดแยกย่อย แต่จะมองภววิสัยอย่างเป็นกระบวนการแทนได้ เพราะ ไม่ได้เอาตัวเองเข้าไปมีส่วนได้เสีย
เขาเพียงแต่รับรู้ว่าอะไรกำลังเกิดขึ้นเฉยๆ เท่านั้น
เด็กๆมีความใหม่สด เริงร่า มีมุมมองใหม่ต่อสิ่งต่างๆได้เอง เพราะ เขายังไม่ได้ถูกครอบตีตราจากสังคมมากนัก
ศรัทธาในมนุษย์แม้วัยเด็กจึงสำคัญต่อสิ่งใหม่ๆของอนาคตสังคม
ในขณะที่ผู้ใหญ่ คือ ผู้ยึดครอง และกำหนดความหมายของสิ่งต่างๆไว้แล้ว และต้องการให้มันดำเนิน
ไปอย่างที่พวกเขามุ่งหวังพาไปบนการแข่งขันบ้าง การขัดแย้งชิงดีบ้าง
การรับรู้อย่างบริสุทธิของเด็กๆถือเป็นต้นแบบ ของ การเข้าถึง ปัจจุบันแบบเดี๋ยวนี้ตามการสังเกต และนี่คือ มูลฐานของสิ่งใหม่
เพราะ มีความสด เป็นจริง มีพลัง และการตื่นตัวของการเผชิญหน้าความจริง ทำให้ชีวิตเต็มไปด้วยการเรียนรู้ และการค้นพบ ตลอดเวลา
การค้นพบนี้ ไม่จำเป็นต้องเป็นอะไรที่ยิ่งใหญ่ แต่คือ การรู้จักตนเองได้มากขึ้นในขอบเขตต่อคำถามทั้งหลาย เช่น อะไร ทำไม อย่างไร
โลกสมัยใหม่ ได้สลาย ปัจจุบันแบบเดี๋ยวนี้ตามการสังเกตไปมาก เพราะ การรับรู้ที่แตกกระเจิง ความรู้แยกส่วน
ความจริงชิ้นเล็กชิ้นน้อย มนุษย์ได้ลดทอนตัวเองลงให้กลายเป็นชิ้นส่วนของความจริงตามวิธีการมองโลกของเขา
โดยวิถีดำเนินชีวิต ตามจิตสำนึก ตามกระแส เพราะ การแย่งชิง ความอยากได้ การโอ้อวด ความต้องการเข้ามีส่วนร่วม
และความต้องการยอมรับ พวกเขาต่างลากพากันไปในอคติ การเหมารวม และการสร้างแพะรับบาป
และการกลายเป็นผู้พิพากษาท่ามกลาง ความเส็งเคร็งที่ยากจะเข้าใจได้ง่าย เช่น การก่อการร้าย
อคติทางศาสนา กับดักความดีในเรื่อง ชาตินิยม และศีลธรรม เป็นต้น
ปัจจุบันมีความหมายอย่างไร
ทำไมปัจจุบันจึงสำคัญ
เพราะ ชีวิตที่แท้ คือ ปัจจุบัน ไม่ใช่สิ่งที่ยังมาไม่ถึง แต่คือความเป็นจริงที่เราเผชิญหน้า
อันสุขหรือทุกข์ เรากำหนด เราเลือก แม้ในโครงครอบที่ต้องตกใต้อิทธิพลบางอย่าง ก็ตาม
การเปลี่ยนอนาคต ก็คือ การเปลี่ยนการเลือก หรือ ตัดสินใจ ณ หัวเลี้ยวหัวต่อ เมื่อต้องเลือกหรือตัดสินใจ
เช่น จะเหมือนเดิม หรือ ทิ้งชัยชนะในอดีต ทิ้งความสำเร็จที่ผ่านมา แล้วเริ่มทำสิ่งใหม่ๆ เหล่านี้ คือ การเลือกที่จะเลือกเช่นไร
ดังนั้น แง่นี้ จะพบว่า ปัจจุบันแบบเดี๋ยวนี้ตามจิตสำนึก ก็คือ การเลือก การตัดสิน ซึ่งเกิดขึ้นได้เสมอ และจะส่งผลต่อทิศทางย่อยของทิศทางใหญ่ คือ สไตล์การเข้าถึง ตัวตนที่จะเป็นชีวิตที่ไม่ซ้ำซาก ไม่ใช่ทำอะไรตามความเคยชิน
ไม่ใช่การใช้ร่างกายเป็นเครื่องมือเพื่อความแปลกแยกแต่เป็นการเข้าไปเผชิญความเป็นอิสระ ความกล้าหาญต่อผลการเลือก
หรือ การสุ่มเสี่ยงที่คาดการณ์ได้ยาก และนั่น คือการทดสอบตนเอง
ต่อมา ปัจจุบันแบบเดี๋ยวนี้ตามการสังเกต
ได้แก่ การเฝ้าดูในฐานะผู้สังเกตอย่างถึงที่สุด คือ สภาพไร้ตัวตนและรวมเป็นหนึ่งเดียวกับสถานการณ์ที่ถูกสังเกต เช่นนี้เป็นการเข้าถึง
ปัจจุบันขณะอย่างสมบูรณ์ ไม่มีตัวฉัน ของฉัน มีแต่การตามติดพินิจดู ทั้งภววิสัยและผลกระทบต่ออารมณ์-ความรู้สึกของเราต่อสิ่งที่ถูก
สังเกต เป็นการก้าวข้ามปรากฏการณ์ที่แยกชิ้น แยกย่อย สู่โหมด การมองแบบองค์รวมในภาพกว้าง พร้อมกับไทม์ไลน์ของสถานการณ์
ผู้สังเกตจะไม่จุ่มจมในรายละเอียดแยกย่อย แต่จะมองภววิสัยอย่างเป็นกระบวนการแทนได้ เพราะ ไม่ได้เอาตัวเองเข้าไปมีส่วนได้เสีย
เขาเพียงแต่รับรู้ว่าอะไรกำลังเกิดขึ้นเฉยๆ เท่านั้น
เด็กๆมีความใหม่สด เริงร่า มีมุมมองใหม่ต่อสิ่งต่างๆได้เอง เพราะ เขายังไม่ได้ถูกครอบตีตราจากสังคมมากนัก
ศรัทธาในมนุษย์แม้วัยเด็กจึงสำคัญต่อสิ่งใหม่ๆของอนาคตสังคม
ในขณะที่ผู้ใหญ่ คือ ผู้ยึดครอง และกำหนดความหมายของสิ่งต่างๆไว้แล้ว และต้องการให้มันดำเนิน
ไปอย่างที่พวกเขามุ่งหวังพาไปบนการแข่งขันบ้าง การขัดแย้งชิงดีบ้าง
การรับรู้อย่างบริสุทธิของเด็กๆถือเป็นต้นแบบ ของ การเข้าถึง ปัจจุบันแบบเดี๋ยวนี้ตามการสังเกต และนี่คือ มูลฐานของสิ่งใหม่
เพราะ มีความสด เป็นจริง มีพลัง และการตื่นตัวของการเผชิญหน้าความจริง ทำให้ชีวิตเต็มไปด้วยการเรียนรู้ และการค้นพบ ตลอดเวลา
การค้นพบนี้ ไม่จำเป็นต้องเป็นอะไรที่ยิ่งใหญ่ แต่คือ การรู้จักตนเองได้มากขึ้นในขอบเขตต่อคำถามทั้งหลาย เช่น อะไร ทำไม อย่างไร
โลกสมัยใหม่ ได้สลาย ปัจจุบันแบบเดี๋ยวนี้ตามการสังเกตไปมาก เพราะ การรับรู้ที่แตกกระเจิง ความรู้แยกส่วน
ความจริงชิ้นเล็กชิ้นน้อย มนุษย์ได้ลดทอนตัวเองลงให้กลายเป็นชิ้นส่วนของความจริงตามวิธีการมองโลกของเขา
โดยวิถีดำเนินชีวิต ตามจิตสำนึก ตามกระแส เพราะ การแย่งชิง ความอยากได้ การโอ้อวด ความต้องการเข้ามีส่วนร่วม
และความต้องการยอมรับ พวกเขาต่างลากพากันไปในอคติ การเหมารวม และการสร้างแพะรับบาป
และการกลายเป็นผู้พิพากษาท่ามกลาง ความเส็งเคร็งที่ยากจะเข้าใจได้ง่าย เช่น การก่อการร้าย
อคติทางศาสนา กับดักความดีในเรื่อง ชาตินิยม และศีลธรรม เป็นต้น