.

ค้างคาวมักจะห้อยหัวลงเมื่อนอนหลับ
แทนที่จะนั่งตะแคงหรือนอนราบ

เมื่อค้างคาวไม่ได้บิน 
พวกมันมักจะห้อยหัวลงมาจาก
เพดานถ้ำหรือใต้สะพานหรือกิ่งไม้
แต่ทำไมค้างคาวจึงนอนห้อยหัวลง

" พฤติกรรมที่พลิกผันนี้อาจเป็นผลมาจาก
วิวัฒนาการของค้างคาวที่นำไปสู่การบิน
เมื่อค้างคาววิวัฒนาการจาก
สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่อาศัยอยู่บนบก
จนสามารถบินได้ พวกมันก็เริ่มต้นด้วย
การร่อนไปมาเหมือนกระรอกบิน "
Tara Hohoff นักชีววิทยาด้านค้างคาว
และผู้ประสานงานโครงการอนุรักษ์ค้างคาว
รัฐอิลลินอยส์ กล่าวกับ Live Science
.
.

บรรพบุรุษของค้างคาวในปัจจุบัน
อาจปีนต้นไม้สูง/ร่อนไปมาระหว่างลำต้น 
ซึ่งน่าจะมีแขนขาที่แข็งแรง
สำหรับการปีนป่ายและร่อนขึ้นลง
แขนอันทรงพลังของค้างคาวที่ร่อนไปมา
ได้วิวัฒนาการมาเป็นปีก เมื่อเวลาผ่านไป 

แต่ค้างคาวไม่มีกระดูกกลวงเหมือนนก
(ทำให้มีน้ำหนักค่อนข้างเบา)
พวกมันจึงไม่มีความสามารถ
ในการยกตัว ขณะบินได้มากนัก
ดังนั้น ค้างคาวจึงห้อยหัวลงเพื่อร่อนลงมา
Alexander Lewis นักวิจัยค้างคาว
California State Polytechnic University,
Humboldt บอกกับ Live Science 
.
.

" โดยทั่วไป คนส่วนใหญ่พบว่า
การห้อยหัวลงจากขอบ
หรือพื้นผิวอื่น ๆ เป็นเรื่องท้าทาย
ไม่ว่าจะห้อยหัวลง
หรือหงายคอขึ้นก็ตาม

ค้างคาวสามารถห้อยหัวลง
ได้ง่ายกว่าคนมาก
เพราะกล้ามเนื้อ เอ็น กรงเล็บของค้างคาว
ได้วิวัฒนาการมาเพื่อการนี้โดยเฉพาะ "
Tara Hohoff กล่าวสรุป 

" เมื่อค้างคาวพบที่เกาะพัก
มันจะหดกล้ามเนื้อที่ติดอยู่กับกรงเล็บ
ซึ่งจะทำให้กรงเล็บเปิดออกมา
เมื่อกรงเล็บสัมผัสกับพื้นผิวที่เกาะพัก
ค้างคาวจะผ่อนคลายร่างกาย
ทำให้น้ำหนักของร่างกาย
ดึงเอ็นที่เชื่อมต่อกับกรงเล็บ
ผลก็คือ กรงเล็บจะยึดพื้นผิวที่เกาะพักไว้
ข้อต่อของกรงเล็บจะล็อก
และน้ำหนักของร่างกายค้างคาว
จะทำให้กรงเล็บปิด/จิกอยู่กับทึ่

กล่าวอีกนัยหนึ่ง ค้างคาวใช้พลังงาน
เพียงเล็กน้อยในการห้อยหัวลง
ร่างกายของค้างคาวก็จะผ่อนคลาย 
และแรงโน้มถ่วงจะทำหน้าที่แทนค้างคาว
Daniel Pavuk นักสัตววิทยา
และหัวหน้าภาควิชาชีววิทยา
Bowling Green State University
ในรัฐโอไฮโอ กล่าวกับ Live Science
 .
.

ค้างคาวสามารถห้อยหัวลงได้เป็นเวลานาน 
ต่างจากคนเรา ในขณะหงายคอขึ้น
จะทำให้เลือดไปคั่งที่หัวของคน
ส่งผลให้เกิดปัญหาด้านสุขภาพในระยะยาว

แต่ขนาดที่กะทัดรัดของค้างคาว
ช่วยให้หัวใจสูบฉีดเลือด
ไปทั่วร่างกายได้อย่างง่ายดาย
Iowa Department of Natural Resources
ได้ระบุไว้ในเอกสารหน่วยงาน

“ การห้อยหัวลงของค้างคาว
กลายเป็นวิธีการพักผ่อนที่ค้างคาวชื่นชอบ 
วิถีชีวิตใหม่นี้สนับสนุนวิวัฒนาการ
ของลักษณะนิสัยอื่นๆ หลายประการ
ตัวอย่างเช่น โครงกระดูกของค้างคาว
ได้วิวัฒนาการให้มีน้ำหนักเบาเพื่อการบิน ”
Tara Hohoff กล่าวสรุป 

" ด้วยเหตุนี้ กระดูกขาของค้างคาว
จึงไม่สามารถรองรับน้ำหนักได้นาน
การห้อยหัวลงทำให้ค้างคาว
ไม่ต้องพักน้ำหนักบนขา
ที่อ่อนแอของพวกมัน

การนอนห้อยหัวยังช่วยปกป้องค้างคาว
จากนักล่าที่อาจเป็นไปได้อีกด้วย 
การห้อยหัวลงจากจุดที่เข้าถึงได้ยาก
เช่น เพดานถ้ำ ต้นไม้สูง
จะช่วยให้ค้างคาวหลีกเลี่ยงศัตรู
เช่น นกฮูก เหยี่ยว และงู ได้

ค้างคาวที่อยู่บนพื้นดิน บินขึ้นได้จากท่ายืน
แต่มันยากกว่าการบินขึ้นจากท่าห้อยหัวลง ”
Daniel Pavuk  กล่าวอธิบาย

ค้างคาวบางชนิดไม่ได้นอนห้อยหัวลง
โดยเฉพาะ ค้างคาว Disk-winged
ในอเมริกากลางและอเมริกาใต้
มีถ้วยดูดพิเศษที่นิ้วหัวแม่มือ
ซึ่งใช้ยึดเกาะกับด้านล่างของใบไม้
และยึดเกาะได้ในทุกมุม ”
Alexander Lewis ลูอิสกล่าว
.
.

“ การวิจัยเพิ่มเติมเกี่ยวกับวิวัฒนาการ
การบินของค้างคาวและวิธีที่ค้างคาวส่วนใหญ่
ห้อยหัวลงเป็นเรื่องที่น่าสนใจมาก
เพราะค้างคาวเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม
ที่บินได้เพียงชนิดเดียว

(ติดเชื้อพิษสุนัขบ้าได้
เป็นพาหะแห่งโรคนี้ด้วย)

มีบางสายพันธุ์ที่ดูเหมือน
จะบินขึ้นจากพื้นดินได้ง่ายกว่า
ดังนั้นการศึกษาว่าลักษณะ
ทางสัณฐานวิทยาแตกต่างกันอย่างไร
จะเป็นประโยชน์ในการทำความเข้าใจ ”
Tara Hohoff กล่าวสรุป 
.

เรียบเรียง/ที่มา

Why do bats hang upside down to sleep?

.


นกมีหูหนูมีปีก

กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว
เกิดสงครามระหว่างสัตว์ปีกกับสัตว์สี่เท้า 
ฝูงกระต่ายโดนนกอินทรีย์
เฉี่ยวเอาไปกิน ต้องวิ่งหนีหัวซุกหัวซุน 

ส่วนฝูงหนูก็ถูกนกค้าแมวคอยจ้องจับกิน 

ฝูงห่าน เป็ด และไก่ ก็ถูกสุนัขจิ้งจอก
ฆ่าตายไปจำนวนหลายตัว 
ทำให้สัตว์ทั้งสองฝ่าย
เสียชีวิตไปเป็นจำนวนมาก 

ในตอนนั้น 
ค้างคาวเป็นสัตว์ที่ไม่เข้ากับฝ่ายใด 
เมื่อมันพบพวกนก
มันก็จะกางปีกออกอวด 
แล้วอ้างว่ามันเป็นฝ่ายนก 

เมื่อมันพบสัตว์ป่าสี่เท้า
มันก็จะคลานแล้วอวดหูของมัน 
แล้วบอกว่ามันเป็นพวกสัตว์สี่เท้า 

ต่อมาเมื่อสงครามสัตว์ป่าสงบลง 
ต่างก็พูดกันถึงค้างคาว
แล้วลงความเห็นว่า 
ค้างคาวนั้นมีความผิดอย่างร้ายแรง
ที่หลอกลวงพวกตน 

ดังนั้น จึงพร้อมใจกันลงโทษค้างคาว
ให้เข็ดหลาบในความไม่ซื่อตรงของมัน
โดยให้ค้างคาวออกหากินในเวลากลางคืน 
กลางวันก็ให้หลบซ่อนตัวเสีย 
หากพบจะต้องถูกทำลาย

นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า 
ซื่อกินไม่หมด คดกินไม่นาน

ที่มา : ประชุม ศิริธรรมวัฒน์. 
นิทานอีสป 3. กรุงเทพฯ : นำอักษร , 2528.

สำนวน นกมีหู หนูมีปีก 
คือ คนที่ทำอะไรกลับกลอก
เข้าได้กับทุกฝ่าย
เพื่อหวังประโยชน์ของตนเอง
มาจากนิทานอีสป
ใช้เปรียบเปรยถึง 
คนจำพวกที่ชอบเปลี่ยนข้างกลับกลอก
เมื่อถึงคราวคับขัน พวกเขาจะประณาม
สิ่งที่พวกเขาเคยยกย่องได้ในทันทีทันใด

© คนรู้ภาษา