ทะเลสาบที่มีไอน้ำก่อตัวขึ้นรอบ ๆ ปล่องภูเขาไฟใหม่ที่สังเกตเห็นเมื่อไม่กี่วันก่อนที่ภูเขาไฟโดเฟน (ภาพ: Naty Berhane Yifru @NatyYifru / X.com)
⚠️วิกฤตยังคงทวีความรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ และโอกาสที่แมกมาจะพุ่งทะลุพื้นผิวด้วยการปะทุครั้งใหม่ที่อาจเป็นอันตรายได้ในพื้นที่อาวาช ก็เพิ่มขึ้นทุกวัน
ℹ️ ปล่องไอน้ำใหม่ในพื้นที่
ภูเขาโดเฟน ซึ่งเคยสังเกตเห็นว่าปะทุด้วยไอน้ำ โคลน และน้ำเมื่อไม่กี่วันก่อน
(ดูการอัปเดตด้านบน) ได้ขยายใหญ่ขึ้นและมีทะเลสาบเล็กๆ ก่อตัวขึ้นรอบๆ ปล่องไอน้ำดังกล่าว
การปะทุของภูเขาไฟในภูมิภาคอาฟาร์ ของ เอธิโอเปียที่เกิดขึ้นเมื่อ 48 ชั่วโมงที่แล้ว ส่งผลให้มีการขยายตัวและกลายเป็นทะเลสาบปล่องภูเขาไฟที่เต็มไปด้วยน้ำพุร้อน รัฐบาลแนะนำประชาชนไม่ให้สัมผัส ใช้ หรือเข้าใกล้แหล่งน้ำไม่ว่าด้วยเหตุผลใดๆ
รายงานบ้านพังถล่มกว่า 30 หลัง
🔰แผ่นดินไหวยังคงเกิดขึ้นในพื้นที่ดังกล่าว โดยแผ่นดินไหวครั้งใหญ่ที่สุดจนถึงขณะนี้มีขนาด 5.7 ริกเตอร์ และเกิดขึ้นในช่วงเช้าตรู่ของวันเสาร์ นอกจากนี้ยังมีแผ่นดินไหวขนาดเล็กอีกหลายร้อยแห่ง ซึ่งผู้คนในพื้นที่ดังกล่าวคงรู้สึกหวาดกลัวอย่างยิ่งที่จะต้องใช้ชีวิตอยู่ท่ามกลางแรงสั่นสะเทือนที่เกิดขึ้นเกือบตลอดเวลา สื่อสังคมออนไลน์เต็มไปด้วยเรื่องราวเกี่ยวกับผู้คนที่อพยพออกจากพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบหนักที่สุด
🔰อินโฟแกรมเรดาร์ช่วงวันที่ 17-29 ธันวาคม 2024 แสดงให้เห็นการขยายตัวของอากาศครั้งใหญ่ซึ่งตีความว่าเกิดจากการรุกล้ำของเขื่อนที่มีความยาวเกือบ 40 กม. โดยมีการขยายตัวในแนวตั้งสูงสุด 34 ซม. แสดงให้เห็นว่ามีอัตราการยกตัว 5-6 ซม./วันในช่วงปลายเดือนธันวาคม (ภาพ: Univ. Pisa, Carolina Pagli @SorcerInSAR
ℹ️การตีความที่เป็นไปได้เพียงอย่างเดียวคือการแทรกซึมของแมกมาขนาดใหญ่ในรูปแบบของเขื่อนยาว 30-40 กม. (รอยแยกใต้ดินแนวตั้งที่เต็มไปด้วยแมกมาสดจากแหล่งที่ลึกกว่า) ขนาดของเขื่อนซึ่งมีความยาว 30-40 กม. นั้นใหญ่โตเป็นพิเศษ โดยเป็นเขื่อนประเภทที่ใหญ่ที่สุดที่เคยพบในภูเขาไฟ นอกจากนี้ยังระบุด้วยว่าแม้ว่าจะเริ่มต้นในพื้นที่แฟนตาเล ซึ่งการแทรกซึมครั้งแรกซึ่งมีขนาดเล็กกว่ามากเกิดขึ้นเมื่อต้นเดือนกันยายน 2024 แต่ก็ได้ขยายออกไปจนถึงระบบภูเขาไฟโดเฟนและกระตุ้นให้เกิด
📌การปะทุขึ้นด้วย จะมีการปะทุหรือไม่
คำถามใหญ่ยังคงอยู่: แมกมาจะทะลุพื้นผิวหรือไม่ พื้นที่อาฟาร์ที่กว้างขึ้นเป็นส่วนหนึ่งของระบบรอยแยกที่ยังดำเนินอยู่ โดยที่แผ่นเปลือกโลกหลักอาหรับ โซมาเลีย และแอฟริกาแยกออกจากกัน และการแทรกซึมและการระบายออกของแมกมา (หรือการปะทุของภูเขาไฟ) ก่อให้เกิดเปลือกโลกมหาสมุทรใหม่ ซึ่งเหตุการณ์นี้เกิดขึ้นบนแผ่นดินในสามเหลี่ยมอาฟาร์ ซึ่งถือเป็นสถานการณ์ทางธรณีวิทยาที่น่าทึ่ง
หลังจากศตวรรษที่ 20 ที่ค่อนข้างเงียบสงบและมีการปะทุที่เกี่ยวข้องกับรอยแยกเพียงเล็กน้อย ก็ได้เกิดกิจกรรมของแมกมาและภูเขาไฟขึ้นอีกครั้งในราวปี 2004 โดยเริ่มจากการตรวจสอบแผ่นดินไหวและการเสียรูปของพื้นดิน ซึ่งตรวจพบการแทรกซึมของแมกมาในระดับใหญ่ จากนั้นก็เกิดการปะทุของภูเขาไฟทั้งขนาดเล็กและขนาดใหญ่ขึ้นเป็นชุดๆ ในหลายส่วนของรอยแยก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเทือกเขาเออร์ตาอาเล เหตุการณ์ครั้งแรกเกิดขึ้นที่ภูเขาไฟดับบาฮู-มันดาฮาราโร (ปะทุในปี 2005, 2007 และ 2009) ระยะนี้สิ้นสุดลงด้วยการปะทุครั้งใหญ่ที่ดาลาฟิลา (2008) และการปะทุครั้งใหญ่ของภูเขาไฟนาโบรในปี 2011
ภูเขาไฟที่ยังคุกรุ่นอยู่ เช่น เออร์ตาอาเล ก็พบกิจกรรมที่เพิ่มมากขึ้น โดยมีลาวาไหลล้นอย่างน่าตื่นตา และการปะทุของภูเขาไฟด้านข้างในปี 2017-19 และทางตะวันออกเฉียงเหนือ ภูเขาไฟหลายลูกในรอยแยกทะเลแดงก็ปะทุเช่นกัน
กิจกรรมภูเขาไฟและแผ่นดินไหวในภูมิภาคนี้สงบลงอีกครั้งหลังจากประมาณปี 2013 จนถึงปัจจุบัน การปะทุของภูเขาไฟหลายครั้งในไอซ์แลนด์เมื่อไม่นานมานี้แสดงให้เห็นและยืนยันว่าระบบรอยแยกน่าจะมีกิจกรรมในระยะที่แตกต่างกัน โดยมีการปะทุหลายครั้งในเวลาสั้นๆ ตามมาด้วยช่วยพักที่ยาวนานขึ้นโดยแทบไม่มีกิจกรรมใดๆ เลย เป็นไปได้ที่ระบบรอยแยกอาฟาร์จะมีกิจกรรมที่เพิ่มสูงขึ้นในลักษณะเดียวกันนี้ ซึ่งเริ่มขึ้นในปี 2005 และกำลังเข้าสู่ช่วงใหม่ในขณะนี้ ซึ่งหมายความว่าเราควรคาดหวังว่าจะมีการปะทุบ่อยครั้งในพื้นที่นี้ในอีกไม่กี่ปีข้างหน้า อย่างไรก็ตาม ยังไม่มีคำตอบสำหรับคำถามเดิมของเราว่าเกิดอะไรขึ้น *คราวนี้* ที่ Fantale-Dofen อย่างไรก็ตาม ในช่วงปี 2005-2009 เกิดการรุกล้ำของแมกมาอย่างน้อย 14 ครั้งใต้รอยแยก Dabbahu-Manda Hararo ของรอยแยกทะเลแดงในพื้นที่ Afar (ห่างจากทิศตะวันออกเฉียงเหนือไปทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือมากกว่า 500 กม.) แต่มีเพียง 3 ครั้งเท่านั้นที่ส่งผลให้เกิดการปะทุในปริมาณที่ค่อนข้างน้อย (2005, 2007, 2009) โดยมีปริมาณลาวาบนพื้นผิวรวมกันเพียงเล็กน้อยเพียง 15 ล้านลูกบาศก์เมตร แมกมาที่รุกล้ำส่วนใหญ่มีปริมาณประมาณ 2.7 ลูกบาศก์กิโลเมตร หรือ 2.7 พันล้านลูกบาศก์เมตร ยังคงลุกลามอยู่ใต้ดิน
การบุกรุกในปัจจุบันนั้นชัดเจนว่ามีขนาดใหญ่มาก และมีโอกาสสูงที่การปะทุในอนาคตอันใกล้นี้ อย่างไรก็ตาม เป็นไปได้ที่การบุกรุกจะยังคงเป็นสถานการณ์ที่มองโลกในแง่ดีที่ผู้คนในพื้นที่ควรคาดหวัง
ช่องระบายอากาศใหม่ที่ภูเขาโดเฟนพ่นไอน้ำและโคลนจำนวนมาก
🔰ภูเขาโดเฟน (ภูมิภาคอาฟาร์ ประเทศเอธิโอเปีย): ภูเขาไฟในบริเวณที่เกิดแผ่นดินไหวอย่างต่อเนื่องเริ่มปะทุพ่นไอและโคลนออกมา
ศุกร์, 3 ม.ค. 2568, 10:46 10:46 น
ℹ️ภูเขาไฟโดเฟนอาจปะทุครั้งแรกที่ทราบกันดี
หากภูเขาไฟโดเฟนจะปะทุขึ้นจริง ภูเขาไฟลูกนี้คงเป็นภูเขาไฟลูกแรกที่ทราบจากแหล่งข้อมูลทางประวัติศาสตร์ โดเฟนเป็นภูเขาไฟรูปกรวยชั้นในสูง 1,151 เมตร ตั้งตระหง่านเหนือที่ราบอาวาชในรอยแยกเอธิโอเปียตอนเหนือ ภูเขาไฟลูกนี้ปะทุบ่อยครั้งจากรอยแยกที่ขนานกับแกนรอยแยก และก่อให้เกิดลาวาไหลอ่อนและกรวยภูเขาไฟเรียงเป็นแถว คล้ายกับภูเขาไฟเฟนทาเลทางตอนใต้ ซึ่งก่อนหน้านี้เป็นผู้ต้องสงสัยหลักของวิกฤตแผ่นดินไหว จึงไม่น่าแปลกใจเลยหากภูเขาไฟโดเฟนจะปะทุขึ้น บริเวณใกล้โดเฟนยังขึ้นชื่อในเรื่องกิจกรรม
ของก๊าซฟูมารอลิกที่รุนแรง ซึ่งเป็นอีกสัญญาณหนึ่งที่บ่งชี้ว่าภูเขาไฟเพิ่งสงบนิ่ง
แผนที่ธรณีสัณฐานของแอฟริกาตะวันออก (ภาพ: USGS)
ℹ️ไม่มีสัญญาณว่ากิจกรรมจะชะลอตัวลง หนังสือพิมพ์ท้องถิ่นAddis Standard รายงานว่าบ้านเรือนกว่า 30 หลังถูกทำลายจากแผ่นดินไหวเมื่อเร็วๆ นี้ และผู้คนหลายร้อยคนต้องออกจากบ้านเพื่อความปลอดภัย และกำลังตั้งแคมป์อยู่ข้างนอกหรือหลบหนีไปยังพื้นที่อื่น
พื้นที่ที่ได้รับผลกระทบมากที่สุด ได้แก่ เขต Awash Fentale และ Dulecha โดยเฉพาะหมู่บ้าน Segento Kebele ซึ่งเป็นที่ตั้งของโรงงานน้ำตาล Kessem และเขื่อน Kessem เขื่อนหลังนี้ซึ่งมีความจุ 500 ล้านลูกบาศก์ลิตร ทำให้เกิดความกังวลว่าเขื่อนจะต้านทานกิจกรรมแผ่นดินไหวได้หรือไม่ เนื่องจากความล้มเหลวของโครงสร้าง
อาจทำให้เกิดน้ำท่วมร้ายแรงได้
ตามรายงานข่าวระบุว่า "บ้านเรือนพังทลายลงทุกวัน" โรงเรียนหลายแห่ง เช่น โรงเรียน Ungaytu ใน Sabure Kebele ในเขต Awash Fentale ได้รับความเสียหายมากเกินกว่าที่จะสอนหนังสือต่อไปได้
“ ชุมชนทั้งหมดที่อยู่รอบโรงงานน้ำตาลต่างละทิ้งบ้านเรือนของตนเอง ประชาชนต่างพากันหลบหนีพร้อมข้าวของทุกอย่างที่สามารถขนไปได้ มุ่งหน้าสู่เมืองอาวาช เซบา ”
แผ่นดินไหวขนาด 4-5 ล่าสุดในพื้นที่อาวาช รับรู้ได้ไกลถึงแอดดิสอาบาบา
🔰แผ่นดินไหวหรือภูเขาไฟ?
ตามข้อมูลที่ตีพิมพ์ในหนังสือพิมพ์ท้องถิ่น นักวิทยาศาสตร์ชาวเอธิโอเปียดูเหมือนจะคิดว่าแผ่นดินไหวส่วนใหญ่มีลักษณะเป็นแผ่นดินไหว ดังนั้นจึงไม่น่าจะบ่งชี้ว่าเป็นภูเขาไฟ หวังว่าเรื่องนี้จะเป็นจริงอย่างน้อยก็ในครั้งนี้ การเพิ่มการปะทุของภูเขาไฟเข้าไปในความเสียหายจากแผ่นดินไหวจะส่งผลร้ายแรงต่อภูมิภาคนี้
อย่างไรก็ตาม กิจกรรมของภูเขาไฟเป็นและจะยังคงเป็นกิจกรรมที่เข้ามาเยี่ยมเยียนตามธรรมชาติของภูมิภาคอาฟาร์ต่อไป เนื่องจากเป็นจุดที่ศูนย์กลางการแผ่ขยายของเปลือกโลก 3 แห่ง (หรือสันเขา) ของเปลือกโลกมาบรรจบกัน ได้แก่ หุบเขาริฟต์แอฟริกา ตะวันออกทางทิศใต้ ทะเลแดงทางทิศเหนือ และสันเขาเอเดนทางทิศตะวันออก ที่นี่ แอฟริกาตะวันออก (หรือแผ่นโซมาเลีย) แผ่นเปลือกโลกหลักของแอฟริกา และคาบสมุทรอาหรับกำลังเคลื่อนตัวออกจากกัน ทิ้งแอ่งรูปสามเหลี่ยมที่เรียกว่าสามเหลี่ยมอาฟาร์
กระบวนการนี้ทำให้เกิดแผ่นดินไหวบ่อยครั้ง แต่ยังทำให้เกิดกิจกรรมของภูเขาไฟในปริมาณมาก เนื่องจากแมกมาจากชั้นแมนเทิลร้อนด้านล่างพุ่งขึ้นมาใน "ช่องว่าง" ที่เกิดจากการเคลื่อนตัวของแผ่นเปลือกโลกที่แยกออกจากกัน และก่อตัวเป็นเปลือกโลกใหม่
ในช่วงไม่กี่วันที่ผ่านมา กิจกรรมแผ่นดินไหวในพื้นที่อาวาชได้เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ โดยแผ่นดินไหวขนาด 4.5 เกิดขึ้นอย่างน้อย 5 ครั้งในช่วง 48 ชั่วโมงที่ผ่านมา แผ่นดินไหวที่รุนแรงที่สุด เช่น แผ่นดินไหวที่เกิดขึ้นเมื่อหนึ่งชั่วโมงก่อนนั้นสามารถรู้สึกได้ไกลถึงกรุงแอดดิสอาบาบา เมืองหลวง
จำนวนแผ่นดินไหวที่แท้จริงยังไม่ทราบแน่ชัด เนื่องจากไม่มีเครือข่ายแผ่นดินไหว (หรืออย่างน้อยก็ไม่มีข้อมูลสาธารณะ) ครอบคลุมพื้นที่ดังกล่าว และสามารถระบุเหตุการณ์แผ่นดินไหวขนาดใหญ่ที่สุดได้บนเครือข่ายทั่วโลก
❗อย่างไรก็ตาม กลุ่มสำรวจปัจจุบันของเราใช้เวลาเมื่อคืนนี้ในพื้นที่และรายงานว่ารู้สึกถึงแผ่นดินไหวประมาณ 7 ครั้งในตอนกลางคืนที่เมืองอาวาช ซึ่งบ่งชี้ว่าจำนวนแผ่นดินไหวที่แท้จริงน่าจะอยู่ที่หลายร้อยครั้ง
ความเสี่ยงของการปะทุของภูเขาไฟครั้งใหม่ในส่วนนี้ของ African Rift นั้นสูงกว่าเดิม เนื่องจากสาเหตุที่น่าจะเป็นไปได้มากที่สุดของแผ่นดินไหวคือการรุกล้ำของแมกมา (ในระดับตื้น) ซึ่งสามารถทำลายพื้นผิวและทำให้เกิดการปะทุได้
น่าทึ่ง⁉️สามเหลี่ยมอาฟาร์ ตื่น เหตุจากการรุกล้ำของแมกมา (ในระดับตื้น🆙)
ทะเลสาบที่มีไอน้ำก่อตัวขึ้นรอบ ๆ ปล่องภูเขาไฟใหม่ที่สังเกตเห็นเมื่อไม่กี่วันก่อนที่ภูเขาไฟโดเฟน (ภาพ: Naty Berhane Yifru @NatyYifru / X.com)
⚠️วิกฤตยังคงทวีความรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ และโอกาสที่แมกมาจะพุ่งทะลุพื้นผิวด้วยการปะทุครั้งใหม่ที่อาจเป็นอันตรายได้ในพื้นที่อาวาช ก็เพิ่มขึ้นทุกวัน
ℹ️ ปล่องไอน้ำใหม่ในพื้นที่
ภูเขาโดเฟน ซึ่งเคยสังเกตเห็นว่าปะทุด้วยไอน้ำ โคลน และน้ำเมื่อไม่กี่วันก่อน
(ดูการอัปเดตด้านบน) ได้ขยายใหญ่ขึ้นและมีทะเลสาบเล็กๆ ก่อตัวขึ้นรอบๆ ปล่องไอน้ำดังกล่าว
การปะทุของภูเขาไฟในภูมิภาคอาฟาร์ ของ เอธิโอเปียที่เกิดขึ้นเมื่อ 48 ชั่วโมงที่แล้ว ส่งผลให้มีการขยายตัวและกลายเป็นทะเลสาบปล่องภูเขาไฟที่เต็มไปด้วยน้ำพุร้อน รัฐบาลแนะนำประชาชนไม่ให้สัมผัส ใช้ หรือเข้าใกล้แหล่งน้ำไม่ว่าด้วยเหตุผลใดๆ
รายงานบ้านพังถล่มกว่า 30 หลัง
🔰แผ่นดินไหวยังคงเกิดขึ้นในพื้นที่ดังกล่าว โดยแผ่นดินไหวครั้งใหญ่ที่สุดจนถึงขณะนี้มีขนาด 5.7 ริกเตอร์ และเกิดขึ้นในช่วงเช้าตรู่ของวันเสาร์ นอกจากนี้ยังมีแผ่นดินไหวขนาดเล็กอีกหลายร้อยแห่ง ซึ่งผู้คนในพื้นที่ดังกล่าวคงรู้สึกหวาดกลัวอย่างยิ่งที่จะต้องใช้ชีวิตอยู่ท่ามกลางแรงสั่นสะเทือนที่เกิดขึ้นเกือบตลอดเวลา สื่อสังคมออนไลน์เต็มไปด้วยเรื่องราวเกี่ยวกับผู้คนที่อพยพออกจากพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบหนักที่สุด
🔰อินโฟแกรมเรดาร์ช่วงวันที่ 17-29 ธันวาคม 2024 แสดงให้เห็นการขยายตัวของอากาศครั้งใหญ่ซึ่งตีความว่าเกิดจากการรุกล้ำของเขื่อนที่มีความยาวเกือบ 40 กม. โดยมีการขยายตัวในแนวตั้งสูงสุด 34 ซม. แสดงให้เห็นว่ามีอัตราการยกตัว 5-6 ซม./วันในช่วงปลายเดือนธันวาคม (ภาพ: Univ. Pisa, Carolina Pagli @SorcerInSAR
ℹ️การตีความที่เป็นไปได้เพียงอย่างเดียวคือการแทรกซึมของแมกมาขนาดใหญ่ในรูปแบบของเขื่อนยาว 30-40 กม. (รอยแยกใต้ดินแนวตั้งที่เต็มไปด้วยแมกมาสดจากแหล่งที่ลึกกว่า) ขนาดของเขื่อนซึ่งมีความยาว 30-40 กม. นั้นใหญ่โตเป็นพิเศษ โดยเป็นเขื่อนประเภทที่ใหญ่ที่สุดที่เคยพบในภูเขาไฟ นอกจากนี้ยังระบุด้วยว่าแม้ว่าจะเริ่มต้นในพื้นที่แฟนตาเล ซึ่งการแทรกซึมครั้งแรกซึ่งมีขนาดเล็กกว่ามากเกิดขึ้นเมื่อต้นเดือนกันยายน 2024 แต่ก็ได้ขยายออกไปจนถึงระบบภูเขาไฟโดเฟนและกระตุ้นให้เกิด
📌การปะทุขึ้นด้วย จะมีการปะทุหรือไม่
คำถามใหญ่ยังคงอยู่: แมกมาจะทะลุพื้นผิวหรือไม่ พื้นที่อาฟาร์ที่กว้างขึ้นเป็นส่วนหนึ่งของระบบรอยแยกที่ยังดำเนินอยู่ โดยที่แผ่นเปลือกโลกหลักอาหรับ โซมาเลีย และแอฟริกาแยกออกจากกัน และการแทรกซึมและการระบายออกของแมกมา (หรือการปะทุของภูเขาไฟ) ก่อให้เกิดเปลือกโลกมหาสมุทรใหม่ ซึ่งเหตุการณ์นี้เกิดขึ้นบนแผ่นดินในสามเหลี่ยมอาฟาร์ ซึ่งถือเป็นสถานการณ์ทางธรณีวิทยาที่น่าทึ่ง
หลังจากศตวรรษที่ 20 ที่ค่อนข้างเงียบสงบและมีการปะทุที่เกี่ยวข้องกับรอยแยกเพียงเล็กน้อย ก็ได้เกิดกิจกรรมของแมกมาและภูเขาไฟขึ้นอีกครั้งในราวปี 2004 โดยเริ่มจากการตรวจสอบแผ่นดินไหวและการเสียรูปของพื้นดิน ซึ่งตรวจพบการแทรกซึมของแมกมาในระดับใหญ่ จากนั้นก็เกิดการปะทุของภูเขาไฟทั้งขนาดเล็กและขนาดใหญ่ขึ้นเป็นชุดๆ ในหลายส่วนของรอยแยก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเทือกเขาเออร์ตาอาเล เหตุการณ์ครั้งแรกเกิดขึ้นที่ภูเขาไฟดับบาฮู-มันดาฮาราโร (ปะทุในปี 2005, 2007 และ 2009) ระยะนี้สิ้นสุดลงด้วยการปะทุครั้งใหญ่ที่ดาลาฟิลา (2008) และการปะทุครั้งใหญ่ของภูเขาไฟนาโบรในปี 2011
ภูเขาไฟที่ยังคุกรุ่นอยู่ เช่น เออร์ตาอาเล ก็พบกิจกรรมที่เพิ่มมากขึ้น โดยมีลาวาไหลล้นอย่างน่าตื่นตา และการปะทุของภูเขาไฟด้านข้างในปี 2017-19 และทางตะวันออกเฉียงเหนือ ภูเขาไฟหลายลูกในรอยแยกทะเลแดงก็ปะทุเช่นกัน
กิจกรรมภูเขาไฟและแผ่นดินไหวในภูมิภาคนี้สงบลงอีกครั้งหลังจากประมาณปี 2013 จนถึงปัจจุบัน การปะทุของภูเขาไฟหลายครั้งในไอซ์แลนด์เมื่อไม่นานมานี้แสดงให้เห็นและยืนยันว่าระบบรอยแยกน่าจะมีกิจกรรมในระยะที่แตกต่างกัน โดยมีการปะทุหลายครั้งในเวลาสั้นๆ ตามมาด้วยช่วยพักที่ยาวนานขึ้นโดยแทบไม่มีกิจกรรมใดๆ เลย เป็นไปได้ที่ระบบรอยแยกอาฟาร์จะมีกิจกรรมที่เพิ่มสูงขึ้นในลักษณะเดียวกันนี้ ซึ่งเริ่มขึ้นในปี 2005 และกำลังเข้าสู่ช่วงใหม่ในขณะนี้ ซึ่งหมายความว่าเราควรคาดหวังว่าจะมีการปะทุบ่อยครั้งในพื้นที่นี้ในอีกไม่กี่ปีข้างหน้า อย่างไรก็ตาม ยังไม่มีคำตอบสำหรับคำถามเดิมของเราว่าเกิดอะไรขึ้น *คราวนี้* ที่ Fantale-Dofen อย่างไรก็ตาม ในช่วงปี 2005-2009 เกิดการรุกล้ำของแมกมาอย่างน้อย 14 ครั้งใต้รอยแยก Dabbahu-Manda Hararo ของรอยแยกทะเลแดงในพื้นที่ Afar (ห่างจากทิศตะวันออกเฉียงเหนือไปทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือมากกว่า 500 กม.) แต่มีเพียง 3 ครั้งเท่านั้นที่ส่งผลให้เกิดการปะทุในปริมาณที่ค่อนข้างน้อย (2005, 2007, 2009) โดยมีปริมาณลาวาบนพื้นผิวรวมกันเพียงเล็กน้อยเพียง 15 ล้านลูกบาศก์เมตร แมกมาที่รุกล้ำส่วนใหญ่มีปริมาณประมาณ 2.7 ลูกบาศก์กิโลเมตร หรือ 2.7 พันล้านลูกบาศก์เมตร ยังคงลุกลามอยู่ใต้ดิน
การบุกรุกในปัจจุบันนั้นชัดเจนว่ามีขนาดใหญ่มาก และมีโอกาสสูงที่การปะทุในอนาคตอันใกล้นี้ อย่างไรก็ตาม เป็นไปได้ที่การบุกรุกจะยังคงเป็นสถานการณ์ที่มองโลกในแง่ดีที่ผู้คนในพื้นที่ควรคาดหวัง
ช่องระบายอากาศใหม่ที่ภูเขาโดเฟนพ่นไอน้ำและโคลนจำนวนมาก
🔰ภูเขาโดเฟน (ภูมิภาคอาฟาร์ ประเทศเอธิโอเปีย): ภูเขาไฟในบริเวณที่เกิดแผ่นดินไหวอย่างต่อเนื่องเริ่มปะทุพ่นไอและโคลนออกมา
ศุกร์, 3 ม.ค. 2568, 10:46 10:46 น
ℹ️ภูเขาไฟโดเฟนอาจปะทุครั้งแรกที่ทราบกันดี
หากภูเขาไฟโดเฟนจะปะทุขึ้นจริง ภูเขาไฟลูกนี้คงเป็นภูเขาไฟลูกแรกที่ทราบจากแหล่งข้อมูลทางประวัติศาสตร์ โดเฟนเป็นภูเขาไฟรูปกรวยชั้นในสูง 1,151 เมตร ตั้งตระหง่านเหนือที่ราบอาวาชในรอยแยกเอธิโอเปียตอนเหนือ ภูเขาไฟลูกนี้ปะทุบ่อยครั้งจากรอยแยกที่ขนานกับแกนรอยแยก และก่อให้เกิดลาวาไหลอ่อนและกรวยภูเขาไฟเรียงเป็นแถว คล้ายกับภูเขาไฟเฟนทาเลทางตอนใต้ ซึ่งก่อนหน้านี้เป็นผู้ต้องสงสัยหลักของวิกฤตแผ่นดินไหว จึงไม่น่าแปลกใจเลยหากภูเขาไฟโดเฟนจะปะทุขึ้น บริเวณใกล้โดเฟนยังขึ้นชื่อในเรื่องกิจกรรม
ของก๊าซฟูมารอลิกที่รุนแรง ซึ่งเป็นอีกสัญญาณหนึ่งที่บ่งชี้ว่าภูเขาไฟเพิ่งสงบนิ่ง
แผนที่ธรณีสัณฐานของแอฟริกาตะวันออก (ภาพ: USGS)
ℹ️ไม่มีสัญญาณว่ากิจกรรมจะชะลอตัวลง หนังสือพิมพ์ท้องถิ่นAddis Standard รายงานว่าบ้านเรือนกว่า 30 หลังถูกทำลายจากแผ่นดินไหวเมื่อเร็วๆ นี้ และผู้คนหลายร้อยคนต้องออกจากบ้านเพื่อความปลอดภัย และกำลังตั้งแคมป์อยู่ข้างนอกหรือหลบหนีไปยังพื้นที่อื่น
พื้นที่ที่ได้รับผลกระทบมากที่สุด ได้แก่ เขต Awash Fentale และ Dulecha โดยเฉพาะหมู่บ้าน Segento Kebele ซึ่งเป็นที่ตั้งของโรงงานน้ำตาล Kessem และเขื่อน Kessem เขื่อนหลังนี้ซึ่งมีความจุ 500 ล้านลูกบาศก์ลิตร ทำให้เกิดความกังวลว่าเขื่อนจะต้านทานกิจกรรมแผ่นดินไหวได้หรือไม่ เนื่องจากความล้มเหลวของโครงสร้าง
อาจทำให้เกิดน้ำท่วมร้ายแรงได้
ตามรายงานข่าวระบุว่า "บ้านเรือนพังทลายลงทุกวัน" โรงเรียนหลายแห่ง เช่น โรงเรียน Ungaytu ใน Sabure Kebele ในเขต Awash Fentale ได้รับความเสียหายมากเกินกว่าที่จะสอนหนังสือต่อไปได้
“ ชุมชนทั้งหมดที่อยู่รอบโรงงานน้ำตาลต่างละทิ้งบ้านเรือนของตนเอง ประชาชนต่างพากันหลบหนีพร้อมข้าวของทุกอย่างที่สามารถขนไปได้ มุ่งหน้าสู่เมืองอาวาช เซบา ”
แผ่นดินไหวขนาด 4-5 ล่าสุดในพื้นที่อาวาช รับรู้ได้ไกลถึงแอดดิสอาบาบา
🔰แผ่นดินไหวหรือภูเขาไฟ?
ตามข้อมูลที่ตีพิมพ์ในหนังสือพิมพ์ท้องถิ่น นักวิทยาศาสตร์ชาวเอธิโอเปียดูเหมือนจะคิดว่าแผ่นดินไหวส่วนใหญ่มีลักษณะเป็นแผ่นดินไหว ดังนั้นจึงไม่น่าจะบ่งชี้ว่าเป็นภูเขาไฟ หวังว่าเรื่องนี้จะเป็นจริงอย่างน้อยก็ในครั้งนี้ การเพิ่มการปะทุของภูเขาไฟเข้าไปในความเสียหายจากแผ่นดินไหวจะส่งผลร้ายแรงต่อภูมิภาคนี้
อย่างไรก็ตาม กิจกรรมของภูเขาไฟเป็นและจะยังคงเป็นกิจกรรมที่เข้ามาเยี่ยมเยียนตามธรรมชาติของภูมิภาคอาฟาร์ต่อไป เนื่องจากเป็นจุดที่ศูนย์กลางการแผ่ขยายของเปลือกโลก 3 แห่ง (หรือสันเขา) ของเปลือกโลกมาบรรจบกัน ได้แก่ หุบเขาริฟต์แอฟริกา ตะวันออกทางทิศใต้ ทะเลแดงทางทิศเหนือ และสันเขาเอเดนทางทิศตะวันออก ที่นี่ แอฟริกาตะวันออก (หรือแผ่นโซมาเลีย) แผ่นเปลือกโลกหลักของแอฟริกา และคาบสมุทรอาหรับกำลังเคลื่อนตัวออกจากกัน ทิ้งแอ่งรูปสามเหลี่ยมที่เรียกว่าสามเหลี่ยมอาฟาร์
กระบวนการนี้ทำให้เกิดแผ่นดินไหวบ่อยครั้ง แต่ยังทำให้เกิดกิจกรรมของภูเขาไฟในปริมาณมาก เนื่องจากแมกมาจากชั้นแมนเทิลร้อนด้านล่างพุ่งขึ้นมาใน "ช่องว่าง" ที่เกิดจากการเคลื่อนตัวของแผ่นเปลือกโลกที่แยกออกจากกัน และก่อตัวเป็นเปลือกโลกใหม่
ในช่วงไม่กี่วันที่ผ่านมา กิจกรรมแผ่นดินไหวในพื้นที่อาวาชได้เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ โดยแผ่นดินไหวขนาด 4.5 เกิดขึ้นอย่างน้อย 5 ครั้งในช่วง 48 ชั่วโมงที่ผ่านมา แผ่นดินไหวที่รุนแรงที่สุด เช่น แผ่นดินไหวที่เกิดขึ้นเมื่อหนึ่งชั่วโมงก่อนนั้นสามารถรู้สึกได้ไกลถึงกรุงแอดดิสอาบาบา เมืองหลวง
จำนวนแผ่นดินไหวที่แท้จริงยังไม่ทราบแน่ชัด เนื่องจากไม่มีเครือข่ายแผ่นดินไหว (หรืออย่างน้อยก็ไม่มีข้อมูลสาธารณะ) ครอบคลุมพื้นที่ดังกล่าว และสามารถระบุเหตุการณ์แผ่นดินไหวขนาดใหญ่ที่สุดได้บนเครือข่ายทั่วโลก
❗อย่างไรก็ตาม กลุ่มสำรวจปัจจุบันของเราใช้เวลาเมื่อคืนนี้ในพื้นที่และรายงานว่ารู้สึกถึงแผ่นดินไหวประมาณ 7 ครั้งในตอนกลางคืนที่เมืองอาวาช ซึ่งบ่งชี้ว่าจำนวนแผ่นดินไหวที่แท้จริงน่าจะอยู่ที่หลายร้อยครั้ง
ความเสี่ยงของการปะทุของภูเขาไฟครั้งใหม่ในส่วนนี้ของ African Rift นั้นสูงกว่าเดิม เนื่องจากสาเหตุที่น่าจะเป็นไปได้มากที่สุดของแผ่นดินไหวคือการรุกล้ำของแมกมา (ในระดับตื้น) ซึ่งสามารถทำลายพื้นผิวและทำให้เกิดการปะทุได้