เรามีหลานสาวอยู่คนนึง ตอนเด็กๆแกเป็นเด็กที่ร่าเริงและสดใสมาก ช่างคุย แต่ออกจะดื้ออยู่สักหน่อย  พี่สาวเราเป็นคนค่อนข้างดุ เวลาหลานทำอะไรผิดแม้จะเล็กน้อยเขามักจะตำหนิหลานเราด้วยคำพูดที่ใส่อารมณ์เสมอ  หลายๆครั้งที่เป็นแค่เรื่องเล็กน้อย เป็นเรื่องที่เด็กอายุ7-8 ขวบ ทำพลาดกันได้  เช่น ทำแก้วน้ำตกแตกหรือลืมของไว้ที่โรงเรียน ซึ่งเรามองว่ามันไม่ใช่เรื่องใหญ่เลย จนบางครั้งก็ถึงขั้นใช้ไม้เรียว เราเคยห้ามพี่แล้วแต่เขาไม่เคยฟัง เป็นแบบนี้มาตลอดจนหลายเราโต  ไม้เรียวไม่ใช้แล้วแต่คำพูดยังคงเหมือนเดิม 

จนพอหลานเราขึ้นม.ต้นแกดูพูดน้อยลง ไม่ร่าเริงเท่าก่อน ตอนแรกเราคิดว่าคงเป็นเพราะแกเข้าสู่ช่วงวัยรุ่นนิสัยเลยเปลี่ยนเป็นธรรมดา แต่พี่สาวเรายังคงตำหนิลูกในเรื่องเล็กๆน้อยๆ อยู่เสมอ  ครั้งนึงเราเห็นหลานไปแอบร้องไห้อยู่ในห้อง  เราเข้าไปถามหลาน หลานระบายให้เราฟังว่าพี่เราชอบเอาเขาไปเปรียบเทียบกับลูกคนอื่น แล้วก็ชอบหงุดหงิดใส่เขา มองเขาในแง่ลบเสมอ เขารู้สึกว่าแม่ไม่เข้าใจอะไรในตัวเขาสักอย่าง  
ตอนนี้หลานเราขึ้นม.ปลายแล้ว เราเริ่มสังเกตุว่าเขาเก็บตัวมากขึ้น ดูมีความสุขน้อยลง  คุยกับเราก็น้อยลง เหมือนมีอะไรในใจตลอดเวลา แล้วแกก็เป็นคนขี้กลัวไม่ค่อยมั่นใจในตนเอง ไม่กล้าทำอะไรหรือไปไหนด้วยตัวเองคนเดียว   เราคิดว่าเพราะการเลี้ยงดูที่ผ่านมาของพี่สาวเรามันน่าจะส่งผลต่อตัวหลาน ทำให้แกดูขาดความมั่นใจ เหมือนคนที่กลัวความผิดพลาดอยู่ตลอดเวลา  เราเคยพูดเรื่องนี้กับพี่สาวเราบอกให้เขาระวังคำพูดที่ทำร้ายความรู้สึกของลูกแต่เขาบอกเขาพูดไปเพราะต้องการสอนลูกไม่ได้รุนแรงอะไร  เราจะอธิบายอย่างไรให้เขาเข้าใจดี ขอคำแนะนำหน่อยค่ะ