๏ ครานั้นขุนศรีวิชัย
ตื่นขึ้นตกใจโดดเรือนโหยง
เทพทองขุนช้างยังโก้งโค้ง
ผัวผ้าโล้งโต้งโดดเรือนไป
อ้ายขโมยรุกไล่ไขว่คว้า
ตีซ้ายป่ายขวาตะพัดไล่
พุ่งซ้ำตำแทงแกว่งคบไฟ
ตีฝาเคาะไม้อยู่อึงคะนึง
ไล่จับผู้คนอลหม่าน
เสียงปืนสะท้านสะเทื้อนผึง
ชาวบ้านตื่นแตกแหกรั้วอึง
ตกร้านเรือนตึงไม่สมประดี
บางก็วิ่ง
สนไปลนลาน
อุ้มลูกจูงหลานแล้ววิ่งหนี
แบกลุ้งถุงย่ามไปตามมี
อพยพหลบลี้อยู่พันพัว
ยายลาวโดดผลุงหัวทลุงซิ่น
ติดดิ้นมือคว้าเที่ยวหาผัว
ยายเต่าวิ่งวนอยู่ก้นรั้ว
ร้องโอยเจ้าขรัวกลัวเจ้าคุณ
ยายมอญล้มผลุงกระบุงกลิ้ง
อุยย่ายตายจริงตละกุ่น
ชายหญิงวิ่งว่อนไปตามบุญ
หลังไหล่เปื้อนฝุ่นผลุนวิ่งโทง
อ้ายเจ๊กก๊วยพวยขึ้นปีนตลิ่ง
ทิ้งกางเกงปะเลงวิ่งไปโล้งโต้ง
พลัดตกลงนํ้าดำโก้งโค้ง
ตะโพงเต็มหอบเข้าลอบปลา
หลงร้องโลเลว่าตะเข้ฉวย
มะจิไบไซบวยซวยไอ๊ย่า
อ้ายตาฟางวางเซ่อเง่องงมา
เอาคอผ่าเข้าไปในง่ามยอ
สำคัญว่าขโมยเอาขาหนีบ
ตีนถีบไปมาตาปอหลอ
ลูกยอหล่นถูกหลังนั่งวอนง้อ
พ่ออย่าถองลูกนักสะบักจม
อีแขนฉิ่งวิ่งโดนอ้ายโจรป่า
ฉวยข้อมือฉุดคร่าว่าตาส้ม
อ้ายขโมยว่าเอ๊ะปะเตะล้ม
ลุกขึ้นซานซมวิ่งงมไป
พวกโจรสับสนอยู่กล่นเกลื่อน
ตีฝาเคาะเรือนทุบโอ่งไห
โห่ฉาวกราวเกรียวเที่ยวค้นไป
ครั้นจับได้แม่ลูกให้ผูกคอ
เทพทองร้องขอชีวิตฉัน
ขุนช้างกลัวตัวสั่นตาปอหลอ
ยั่นกูอีเถ้าเอาให้พอ
เทพทองร้องขอแต่โทษตัว
พวกขโมยจูงมาที่กลางบ้าน
อ้ายหัวล้านนี้ฤๅคือเจ้าผัว
เทพทองร้องว่านี่ลูกตัว
ผัวกลัวเขาทิ้งวิ่งหนีไป
อ้ายขโมยเอาไฟเข้าลนก้น
จะทนฤๅจะบอกออกความให้
เงินทองข้าวของไว้ที่ใด
มัดแขนแอ่นไพล่อย่าปิดกู
เทพทองร้องว่าข้าจนใจ
ขโมยเอาดินใส่ระเบิดหู
ขุนช้างกราบกรานวานเอนดู
ขอโทษแม่ตูจงงดไว้
เงินทองของดีมีห้าพัน
อยู่ในกำปั่นจะบอกให้
อ้ายขโมยโห่มี่มันดีใจ
ผ่ากำปั่นใบใหญ่ขนออกมา
ทรัพย์มากเอาไปไม่ได้สิ้น
เหลือทิ้งเทดินเสียหนักหนา
จันศรว่าพวกเราเอาตัวมา
ให้ผู้หญิงมันว่าปรบไก่ไป
จันศรขึ้นนั่งยังก้นครก
บ่าวเต้นหยกหยกอยู่ขวักไขว่
ที่บางคนยืนมองส่องคบไฟ
ร้องชะฉ่าฮ้าไฮ้มโนพรวด
เฮ้ยอีแม่ลูกลุกขึ้นรำ
นิ่งอยู่กูจะตำให้กบหนวด
มิเชื่อกูลองดูเล่นสักรวด
เอาด้ามหอกออกหวดรำไป
เจ้าขุนช้างกับนางเทพทอง
ว่าไม่มีปี่กลองรำไม่ได้
อ้ายขโมยทั้งกองร้องฮ้าไฮ้
บ้างปากไล่เป็นปี่ตี๋ต๋อยแต
ขุนช้างกับนางเทพทองรำ
โจ๋งจะกะโจ๋งครํ่าทำแยงแย่
อ้ายขโมยว่าลูกยักถูกแท้
ตีอีแม่ยังเลวเอวแข็งไป
เทพทองกลัวหนักยักสี่มุม
โจ๋งจะกะโจ๋งครุ่มหาหยุดไม่
ตะติงเหน่งติงโหน่งกะโพงใส่
ยักไหล่ไพล่ก้นวนตามโทน
นมยานโยนฟัดตุนัดตุเหน่ง
ซัดแขนโก้งเก้งเหมึอนเพลงโขน
ขุนช้างไม่นิ่งตละลิงทะโมน
โลดโผนกลอกกลับขึ้นจับลอย ฯ
ช่วยถอดความบทกลอน ขุนช้างขุนแผนหน่อยค่ะ ตอนที่2 พ่อขุนช้างขุนแผน
ตื่นขึ้นตกใจโดดเรือนโหยง
เทพทองขุนช้างยังโก้งโค้ง
ผัวผ้าโล้งโต้งโดดเรือนไป
อ้ายขโมยรุกไล่ไขว่คว้า
ตีซ้ายป่ายขวาตะพัดไล่
พุ่งซ้ำตำแทงแกว่งคบไฟ
ตีฝาเคาะไม้อยู่อึงคะนึง
ไล่จับผู้คนอลหม่าน
เสียงปืนสะท้านสะเทื้อนผึง
ชาวบ้านตื่นแตกแหกรั้วอึง
ตกร้านเรือนตึงไม่สมประดี
บางก็วิ่งสนไปลนลาน
อุ้มลูกจูงหลานแล้ววิ่งหนี
แบกลุ้งถุงย่ามไปตามมี
อพยพหลบลี้อยู่พันพัว
ยายลาวโดดผลุงหัวทลุงซิ่น
ติดดิ้นมือคว้าเที่ยวหาผัว
ยายเต่าวิ่งวนอยู่ก้นรั้ว
ร้องโอยเจ้าขรัวกลัวเจ้าคุณ
ยายมอญล้มผลุงกระบุงกลิ้ง
อุยย่ายตายจริงตละกุ่น
ชายหญิงวิ่งว่อนไปตามบุญ
หลังไหล่เปื้อนฝุ่นผลุนวิ่งโทง
อ้ายเจ๊กก๊วยพวยขึ้นปีนตลิ่ง
ทิ้งกางเกงปะเลงวิ่งไปโล้งโต้ง
พลัดตกลงนํ้าดำโก้งโค้ง
ตะโพงเต็มหอบเข้าลอบปลา
หลงร้องโลเลว่าตะเข้ฉวย
มะจิไบไซบวยซวยไอ๊ย่า
อ้ายตาฟางวางเซ่อเง่องงมา
เอาคอผ่าเข้าไปในง่ามยอ
สำคัญว่าขโมยเอาขาหนีบ
ตีนถีบไปมาตาปอหลอ
ลูกยอหล่นถูกหลังนั่งวอนง้อ
พ่ออย่าถองลูกนักสะบักจม
อีแขนฉิ่งวิ่งโดนอ้ายโจรป่า
ฉวยข้อมือฉุดคร่าว่าตาส้ม
อ้ายขโมยว่าเอ๊ะปะเตะล้ม
ลุกขึ้นซานซมวิ่งงมไป
พวกโจรสับสนอยู่กล่นเกลื่อน
ตีฝาเคาะเรือนทุบโอ่งไห
โห่ฉาวกราวเกรียวเที่ยวค้นไป
ครั้นจับได้แม่ลูกให้ผูกคอ
เทพทองร้องขอชีวิตฉัน
ขุนช้างกลัวตัวสั่นตาปอหลอ
ยั่นกูอีเถ้าเอาให้พอ
เทพทองร้องขอแต่โทษตัว
พวกขโมยจูงมาที่กลางบ้าน
อ้ายหัวล้านนี้ฤๅคือเจ้าผัว
เทพทองร้องว่านี่ลูกตัว
ผัวกลัวเขาทิ้งวิ่งหนีไป
อ้ายขโมยเอาไฟเข้าลนก้น
จะทนฤๅจะบอกออกความให้
เงินทองข้าวของไว้ที่ใด
มัดแขนแอ่นไพล่อย่าปิดกู
เทพทองร้องว่าข้าจนใจ
ขโมยเอาดินใส่ระเบิดหู
ขุนช้างกราบกรานวานเอนดู
ขอโทษแม่ตูจงงดไว้
เงินทองของดีมีห้าพัน
อยู่ในกำปั่นจะบอกให้
อ้ายขโมยโห่มี่มันดีใจ
ผ่ากำปั่นใบใหญ่ขนออกมา
ทรัพย์มากเอาไปไม่ได้สิ้น
เหลือทิ้งเทดินเสียหนักหนา
จันศรว่าพวกเราเอาตัวมา
ให้ผู้หญิงมันว่าปรบไก่ไป
จันศรขึ้นนั่งยังก้นครก
บ่าวเต้นหยกหยกอยู่ขวักไขว่
ที่บางคนยืนมองส่องคบไฟ
ร้องชะฉ่าฮ้าไฮ้มโนพรวด
เฮ้ยอีแม่ลูกลุกขึ้นรำ
นิ่งอยู่กูจะตำให้กบหนวด
มิเชื่อกูลองดูเล่นสักรวด
เอาด้ามหอกออกหวดรำไป
เจ้าขุนช้างกับนางเทพทอง
ว่าไม่มีปี่กลองรำไม่ได้
อ้ายขโมยทั้งกองร้องฮ้าไฮ้
บ้างปากไล่เป็นปี่ตี๋ต๋อยแต
ขุนช้างกับนางเทพทองรำ
โจ๋งจะกะโจ๋งครํ่าทำแยงแย่
อ้ายขโมยว่าลูกยักถูกแท้
ตีอีแม่ยังเลวเอวแข็งไป
เทพทองกลัวหนักยักสี่มุม
โจ๋งจะกะโจ๋งครุ่มหาหยุดไม่
ตะติงเหน่งติงโหน่งกะโพงใส่
ยักไหล่ไพล่ก้นวนตามโทน
นมยานโยนฟัดตุนัดตุเหน่ง
ซัดแขนโก้งเก้งเหมึอนเพลงโขน
ขุนช้างไม่นิ่งตละลิงทะโมน
โลดโผนกลอกกลับขึ้นจับลอย ฯ