ขอบคุณภาพจากอินเตอรืเนตค่ะ
ตอนเดิม
ตอนที่ 2
รุ่งเช้าของวันใหม่มาเยือน สภาพภายในคุ้มคำหยาดฟ้าดูพลุกพล่าน คนรับใช้ชายหญิงวุ่นวายอยู่กับการเช็ดถูปัดกวาดทั้งข้างบนข้างล่างเรือน ตลอดจนลานด้านหน้าด้วย เสมือนกำลังจัดเตรียมสถานที่เพื่องานพิธีบางอย่าง
สองหนุ่มสาวตื่นขึ้นจากเสียงผู้คนดังเอะอะสับสนอยู่ด้านนอก รีบลุกขึ้นอาบน้ำแต่งตัว เสร็จแล้วก็ชวนกันมาลาเจ้าของคุ้มที่ด้านหน้าเรือน
ทั้งคู่พบเธองดงามอยู่ในชุดเสื้อป้ายสีเขียวยอดตองอ่อน ผ้าซิ่นสีดำ ประดับด้วยดิ้นเงินดิ้นทอง ขับให้เสื้อสีสดยิ่งดูสวยเด่น ผมที่เคยเกล้ามวยไว้กลางศีรษะ เปลี่ยนมาเป็นมวยผมเอียงข้างด้านซ้าย ดูงามแปลกตาไปแบบหนึ่ง ไม่ลืมประดับดอกพุดซ้อนสีขาวดอกใหญ่เอาไว้เช่นเคย หญิงเจ้าของคุ้มกำลังยืนบัญชาการคนรับใช้ให้ทำงานง่วนอยู่ พอเห็นอาคันตุกะทั้งสองเดินเข้ามา แววยินดีก็เต้นระยิบอยู่ในหน่วยตางาม เธอเผยยิ้มอ่อนหวานต้อนรับ ก่อนที่ใบหน้างามจะเผือดสีลง เมื่อคนทั้งคู่กล่าวคำอำลา
หลังทราบว่าผู้มาเยือนต้องการจะไปจากคุ้มในเช้าวันนี้ เธอมีท่าทีผิดหวังอย่างเห็นได้ชัด โดยเฉพาะกับแขกหนุ่มรูปหล่อ หญิงสาวส่งสายตาวิงวอนไปทางเขา ขณะพยายามชักชวนให้อยู่ต่อ
“ทำไมไม่อยู่ต่ออีกสักสองสามวันล่ะคะ พวกคุณน่าจะได้เข้าไปเยี่ยมชมงานหัตถกรรมฝีมือชาวบ้านในหมู่บ้านด้วย ดิฉันกำลังจะให้หนานอินเฟือนพาพวกคุณไปชมอยู่ทีเดียว”
...เจ้าพี่อย่าเพิ่งทิ้งน้องไปเลย ข้าเจ้าเฝ้ารอท่านมานานนักหนา อยู่ให้ชมพระพักตร์จนสมอุราก่อนเถิด...
สตรีสูงศักดิ์ผู้อาภัพรักคร่ำครวญอยู่ในหัวอกอันหมองไหม้ ทุกข์เทวษเกินกว่าจะปิดเอาไว้ได้มิด
แต่นพคุณไหนเลยจะรู้ว่า ตลอดคืนที่ผ่านมา เจ้านางคำหยาดฟ้าดีใจเสียจนไม่ยอมเอนตัวลงหลับนอน หญิงสาวเอาแต่ฝึกพูดทักทายกับชายที่รัก ผู้ซึ่งตนเฝ้ารอคอยมานานแสนนานอยู่หน้ากระจกเงา เธอซ้อมทำผมแต่งหน้าให้ดูสวยสะดุดตาที่สุด แต่งเสร็จก็เอียงคอชม้ายตามองกระจก พลางคลี่ยิ้มอย่างอิ่มเอมใจ
...พรุ่งนี้เจ้าพี่จะต้องตะลึงในความงามที่มิเคยเสื่อมคลาย...
เสร็จแล้วจึงลงมือเลือกชุดที่จะใส่พรุ่งนี้อยู่เป็นนานสองนาน สุดท้ายก็เลือกเอาชุดพื้นเมืองสียอดตองอ่อน สีโปรดของเจ้าพี่ภูมินทร์ในอดีต
เธอยังสั่งบัวตองให้จัดอาหารพื้นเมืองที่เจ้าชายเคยโปรดขึ้นโต๊ะอาหารทุกมื้อ บนเรือนหลวงก็สั่งให้เปลี่ยนดอกไม้ในแจกันทุกใบไปเป็นดอกกล้วยไม้อย่างที่เขาชอบ แม้แต่ในห้องน้ำก็ยังวางพานเล็กใส่ดอกเก็ดถะหวาไว้หน้าอ่างล้างมือ สิ่งใดหากสามารถทำให้ชายคนรักฟื้นความทรงจำในอดีตชาติได้ เธอทำสิ้น
เท่านั้นยังไม่พอ ค่ำคืนที่จะถึง เธอสั่งให้เตรียมจุดประทีปโคมไฟ เพื่อสร้างบรรยากาศสวยงามระยิบระยับด้วยแสงประทีป ดังเช่นหอหลวงยามมีงานเฉลิมฉลองเหมือนในอดีต เจ้านางสาวไม่ยอมเอนกายลงนอน ร่างงามนั่งนิ่งอยู่บนเก้าอี้ข้างเตียง รอให้ถึงรุ่งเช้าด้วยใจอันระทึกกระทั่งสว่างคาตา
ช่างน่าเสียดาย...หากชายที่เฝ้ารอมาทั้งชีวิตจะด่วนกลับไปก่อน โดยไม่ทันได้รำลึกถึงเรื่องราวอันใด
“เรามีนัดกับเพื่อนคนอื่นอีก เลยจำเป็นต้องรีบกลับกันค่ะ เสียดายจริง ๆ ไว้เป็นโอกาสหน้าดิฉันกับนพคุณจะมาขอรบกวนเจ้าอีกแน่นอนค่ะ”
พวงชมพูอธิบาย น้ำเสียงบอกความเสียดายจากใจจริง รู้สึกไม่สบายใจที่เห็นหญิงสาวเจ้าของคุ้มแสดงความมีน้ำใจ แต่พวกเธอกลับจะทิ้งมันไปเหมือนไม่ใยดี
“เราเกรงใจเจ้าด้วยครับ เจ้าใจดีกับพวกเราเหลือเกิน ต้องขอบคุณมากเลยนะครับ”
โชคดีที่นพคุณพูดเสริมขึ้นซื่อ ๆ บ่งบอกถึงความรู้สึกขอบคุณจากใจจริง ตามนิสัยของเขา ขณะที่พูด ชายหนุ่มเหลียวมองคนรับใช้ชายหญิง ที่กำลังขะมักเขม้นประดับประดาบริเวณคุ้มอย่างแปลกใจ อดถามไม่ได้ว่า
“ที่คุ้มกำลังจะมีงานอะไรหรือเปล่าครับ”
พอได้ยินคำถามของชายที่รัก เจ้านางสาวถึงกับสะอึก จุกแน่นในอกจนเหมือนหายใจไม่ออก กะพริบตาติด ๆ กลั้นน้ำตาไว้ไม่ให้ไหล ส่งสายตาตัดพ้อมาหาชายในดวงใจ ขณะตอบคำถาม
“งานรำลึกอดีต ย้อนรอยคุ้มคำหยาดฟ้าค่ะ”
น้ำเสียงที่บอกสั่นเครือ ริมฝีปากงามก็สั่นระริก ความอาดูรถั่งท้นเหลือคณานับ แต่ชายหนุ่มกลับคิดไปอีกทางว่า เจ้านางกำลังสะเทือนใจในเรื่องราวของบรรพบุรุษ พวงชมพูเองก็คิดแบบเดียวกัน คนทั้งคู่จึงผงกศีรษะอย่างเข้าใจ พลอยหม่นหมองไปด้วย
“เสียดายที่ไม่สามารถอยู่ร่วมงานได้ แต่งานนี้คงมีจัดอยู่เรื่อย ๆ นะคะ ไว้โอกาสหน้าขอความกรุณาเจ้าช่วยแจ้งให้พวกเราทราบด้วย จะไม่ยอมพลาดอีกเลยค่ะ”
ครูสาวบอกเชิงบ่นอย่างเสียดาย แล้วก็อดสงสัยในท่าทีเหมือนเสียใจมากมายของผู้หญิงตรงหน้าไม่ได้ น่าแปลกที่หล่อนแสดงท่าทีผูกพันกับพวกตนออกมา ทั้งที่เพิ่งพบกันเพียงชั่วข้ามคืนเท่านั้น
เจ้าของคุ้มสาวพยักหน้าให้อาคันตุกะหญิง ก่อนหันไปทางหนุ่มชาวกรุง สายตาปวดร้าวจ้องมองใบหน้าคมสัน ก่อนครางออกมาเหมือนละเมอ
“เจ้าพี่จะทิ้งน้องไปอีกแล้วจริง ๆ” เป็นอีกครั้งที่สองหนุ่มสาวแลมาสบตากัน
“เอ้อ คุณนพคุณ เหมือนคนรู้จักคนหนึ่งมาก เห็นคุณแล้วฉันอดนึกถึงเขาไม่ได้น่ะค่ะ”
พอรู้สึกตัวเธอจึงรีบอธิบายกลบเกลื่อน แต่ถึงอย่างนั้นน้ำเสียงก็ยังสั่นเครืออย่างสุดจะควบคุม
เป็นอย่างที่คิดเอาไว้จริง ๆ...คราวนี้พวงชมพูค่อนข้างแน่ใจแล้วว่า เพื่อนชายของตัวเองคงมีหน้าตาไปคล้ายคลึงกับคนรักของเจ้าหญิงไทเขินผู้นี้เข้า เขาคนนั้นคงอาศัยอยู่ในประเทศพม่า คนทั้งคู่อาจพลัดพรากกันเพราะสถานการณ์ทางการเมืองในประเทศนั้น หรืออาจจะด้วยสาเหตุทางชนชั้นก็ได้ เธอไม่ทราบว่าคนรักของเจ้านางจากเป็นหรือจากตาย แต่ถึงจากกันด้วยสาเหตุไหน การพลัดพรากกับคนรักย่อมนำความทุกข์ทรมานมาให้ทั้งสิ้น พวงชมพูจึงถามอย่างเห็นใจ
“เขาไม่อยู่แล้วใช่ไหมคะ”
“ค่ะ เขาจากฉันไปนานแล้ว นานเหลือเกิน แต่ฉันยังคิดถึงเขาอยู่ทุกลมหายใจ”
เสียงที่ตอบกลับเจือสะอื้น คราใดที่สบตากันกับอาคันตุกะหนุ่ม แววอาลัยในดวงตาเธอยิ่งปรากฏชัด มันทั้งเว้าวอนทั้งโศกซึ้ง
ทว่าท่าทีแบบนั้นของเธอ กลับทำให้นพคุณรู้สึกกระอักกระอ่วนใจอย่างบอกไม่ถูก ช่างน่าแปลก...ชายหนุ่มรู้สึกเหมือนกับว่า ยิ่งได้ใกล้ชิดพูดคุยกัน ความรู้สึกตื่นตะลึงและทึ่งในความสวยหยดย้อยของเธอที่เคยมี กลับเปลี่ยนไปเป็นความอึดอัด ชวนฉงนสนเท่ห์เข้ามาแทน เขาไม่ปฏิเสธว่าเธองามล้ำ งามยิ่งกว่าหญิงสาวทุกคนที่ตัวเองได้เคยเจอมา แต่ความงามของเธอมันดูลุ่มลึก แฝงความเยือกเย็นประหลาด จนเหมือนจะไม่สามารถหยั่งถึง บางครั้งเธอก็ดูสวยเศร้า จนอยากจะเข้าไปปลอบโยน แต่บางครั้งเขาก็รู้สึกว่า เจ้าหญิงผู้นี้มีความงามอันลึกลับน่าหวั่นเกรง
ช่างแตกต่างกับผู้หญิงอีกคนข้างกายเขาขณะนี้ ชายหนุ่มนึกเปรียบเทียบ ยายแม่มดตัวกระจิดริด น่ารักน่าชังของเขา ครูสาวแสนซน มาดมั่นและเปิดเผย ทั้งอ่อนแอขี้โรค ทั้งชอบเหวี่ยงวีนสารพัด จนเขาต้องคอยตามเอาใจ แต่ยามใดที่ดวงตากลมโตคู่นั้นเหลียวมองหา นพคุณก็รู้สึกเหมือนมีคลื่นแม่เหล็กดึงดูดให้เข้าไปใกล้ จากนั้นก็ไม่อยากห่างจากเธอไปไหนอีก เฝ้าแต่คอยกระเซ้าเย้าแหย่ให้แม่มดตัวน้อยของเขาเง้างอน อีกสักครู่เธอก็หัวเราะร่า พวงชมพูสดชื่นแจ่มใส อบอุ่นเหมือนแสงตะวันยามเช้า คราวใดที่ได้อยู่ใกล้กัน เขามีความสุข รู้สึกอุ่นอวลไปทั้งหัวใจ
อย่างไรก็ตาม ชายหนุ่มได้ประสานสายตากับเจ้านางคำหยาดฟ้า ด้วยท่าทีเห็นใจ ก้มศีรษะลงน้อย ๆ บอกเธอด้วยน้ำเสียงซื่อ ๆ ว่า
“ผมเสียใจด้วยครับเจ้า”
เจ้านางผู้ชอกช้ำมองตามท้ายรถกระบะของคุ้ม ที่มีหนานอินเฟือนเป็นคนขับ พาแขกทั้งสองเข้าไปส่งยังตัวเมืองเชียงใหม่ จนลับสายตา เป็นอีกครั้งที่ชายคนรักจากเธอไป โดยไม่อาจเหนี่ยวรั้งเอาไว้ได้เลย นับแต่อดีตที่เคยร่วมภพเดียวกันในเมืองเวียงแถน เสมือนภาพตอนนั้นหวนกลับมาหลอกหลอนให้ต้องปวดใจอีกครา
อดีตชาติในภพที่แล้ว...
วันนั้นที่หน้าระเบียงหอหลวง เจ้านางคำหยาดฟ้ายืนถือขันเงินใส่ดอกพุดซ้อนค้างอยู่ในท่าเดิม จวบจนได้ยินเสียงทักดังมาจากทางเบื้องหลัง
“ลูกชอบเจ้าภูมินทร์หรือ” ร่างงามซึ่งกำลังมองตามหลังชายหญิงที่โอบประคองกันจากไป สะดุ้งน้อย ๆ พอหันไปตามเสียงทักก็พบเจ้าฟ้าทรงยืนจ้องอยู่ก่อนแล้ว เธอจึงค้อมเศียรลงรับอย่างเอียงอาย
“ไม่แปลกหรอกที่ลูกจะชอบเขา ผู้ชายคนนี้รูปร่างหน้าตาสง่างาม ว่าความเมืองก็เก่ง สามารถแทนมือแทนไม้ให้เจ้าหลวงเวลาเจ็บไข้ไม่สบายได้ บรรดาขุนนางต่าง ๆ ก็ยอมรับ ทั้งที่มิใช่สายเลือดของเจ้าหลวงไชยรังสีโดยตรง”
“ลูกละอายใจนักที่ช่วยเจ้าพ่อเรื่องนี้ไม่ได้” เจ้าฟ้าโบกหัตถ์ห้ามไม่ให้ผู้เป็นธิดากล่าวต่อ
“พ่อไม่ได้ตำหนิเจ้าเรื่องนั้น เจ้าเป็นหญิงไหนเลยจะทำได้อย่างชาย จะว่าไปแล้ว ลูกพ่อก็เก่งกล้ากว่าหญิงใดในเมืองเวียงแถนมากโขอยู่ แค่นี้พ่อก็ปลื้มใจในตัวเจ้านัก” แตะอังสะชวนธิดาให้มาประทับลงบนพรมสีแดง ที่ปูลาดเต็มพื้นโถงชั้นล่าง ซึ่งใช้เป็นที่ประชุมบรรดาเจ้าเมืองเวลามีงานพิธี
ขณะนี้พิธีคารวะและถวายบรรณาการแก่เจ้าฟ้า ของเหล่าเจ้าเมืองในอาณัติได้เสร็จสิ้นลงแล้ว ท่านเหล่านั้นต่างแยกย้ายกันกลับบ้านเมืองของตน บ้างก็ยังจับกลุ่มคุยกันอยู่ด้านนอกหอหลวง ภายในโถงใหญ่ตอนนี้จึงเหลือเพียงเจ้าฟ้า และพระธิดาองค์เดียวของท่าน อันกำเนิดแต่มหาเทวีศรีตองออน อยู่สนทนากันตามลำพัง
เจ้าฟ้าทรงมีชายาสี่องค์ แต่พระมารดาของเจ้านางคำหยาดฟ้าเป็นมเหสีเอก จึงได้ขึ้นกินตำแหน่งมหาเทวี เหล่าชายาคนอื่นล้วนมีโอรสธิดาหลายองค์ เหลือแต่พระมหาเทวีที่หลังจากประสูติเจ้านางคำหยาดฟ้าแล้ว ก็ไม่เคยตั้งพระครรภ์อีกเลย
ชายาคนที่สองเป็นเจ้านางมาจากเมืองจองลอง ซึ่งอยู่ใกล้แถบชายแดนจีน นามว่าเจ้าแม่อุษาประไพ ทรงมีโอรสองค์เดียวคือเจ้าชายมหาคำคืน กับพระธิดาอีกสององค์ คือเจ้านางทิพวันนาและเจ้านางบัวซอน
ชายาคนที่สามเป็นสามัญชน มีนามว่าเจ้าแม่จันทร์หอม มีโอรสคือเจ้าชายโหลงขนานและเจ้าชายฟ้าคุ้ม มีธิดาคือเจ้านางสุวรรณาและเจ้านางเกียงภา
ชายาคนที่สี่เป็นชนเผ่ากะเหรี่ยง นามว่าเจ้าแม่อุข่า มีแต่โอรสถึงสามองค์ คือเจ้าจุมมณี เจ้าสิงหาและเจ้ายอดขุน
(มีต่อ)
ริษยารักข้ามภพ บทที่ 2
รุ่งเช้าของวันใหม่มาเยือน สภาพภายในคุ้มคำหยาดฟ้าดูพลุกพล่าน คนรับใช้ชายหญิงวุ่นวายอยู่กับการเช็ดถูปัดกวาดทั้งข้างบนข้างล่างเรือน ตลอดจนลานด้านหน้าด้วย เสมือนกำลังจัดเตรียมสถานที่เพื่องานพิธีบางอย่าง
สองหนุ่มสาวตื่นขึ้นจากเสียงผู้คนดังเอะอะสับสนอยู่ด้านนอก รีบลุกขึ้นอาบน้ำแต่งตัว เสร็จแล้วก็ชวนกันมาลาเจ้าของคุ้มที่ด้านหน้าเรือน
ทั้งคู่พบเธองดงามอยู่ในชุดเสื้อป้ายสีเขียวยอดตองอ่อน ผ้าซิ่นสีดำ ประดับด้วยดิ้นเงินดิ้นทอง ขับให้เสื้อสีสดยิ่งดูสวยเด่น ผมที่เคยเกล้ามวยไว้กลางศีรษะ เปลี่ยนมาเป็นมวยผมเอียงข้างด้านซ้าย ดูงามแปลกตาไปแบบหนึ่ง ไม่ลืมประดับดอกพุดซ้อนสีขาวดอกใหญ่เอาไว้เช่นเคย หญิงเจ้าของคุ้มกำลังยืนบัญชาการคนรับใช้ให้ทำงานง่วนอยู่ พอเห็นอาคันตุกะทั้งสองเดินเข้ามา แววยินดีก็เต้นระยิบอยู่ในหน่วยตางาม เธอเผยยิ้มอ่อนหวานต้อนรับ ก่อนที่ใบหน้างามจะเผือดสีลง เมื่อคนทั้งคู่กล่าวคำอำลา
หลังทราบว่าผู้มาเยือนต้องการจะไปจากคุ้มในเช้าวันนี้ เธอมีท่าทีผิดหวังอย่างเห็นได้ชัด โดยเฉพาะกับแขกหนุ่มรูปหล่อ หญิงสาวส่งสายตาวิงวอนไปทางเขา ขณะพยายามชักชวนให้อยู่ต่อ
“ทำไมไม่อยู่ต่ออีกสักสองสามวันล่ะคะ พวกคุณน่าจะได้เข้าไปเยี่ยมชมงานหัตถกรรมฝีมือชาวบ้านในหมู่บ้านด้วย ดิฉันกำลังจะให้หนานอินเฟือนพาพวกคุณไปชมอยู่ทีเดียว”
...เจ้าพี่อย่าเพิ่งทิ้งน้องไปเลย ข้าเจ้าเฝ้ารอท่านมานานนักหนา อยู่ให้ชมพระพักตร์จนสมอุราก่อนเถิด...
สตรีสูงศักดิ์ผู้อาภัพรักคร่ำครวญอยู่ในหัวอกอันหมองไหม้ ทุกข์เทวษเกินกว่าจะปิดเอาไว้ได้มิด
แต่นพคุณไหนเลยจะรู้ว่า ตลอดคืนที่ผ่านมา เจ้านางคำหยาดฟ้าดีใจเสียจนไม่ยอมเอนตัวลงหลับนอน หญิงสาวเอาแต่ฝึกพูดทักทายกับชายที่รัก ผู้ซึ่งตนเฝ้ารอคอยมานานแสนนานอยู่หน้ากระจกเงา เธอซ้อมทำผมแต่งหน้าให้ดูสวยสะดุดตาที่สุด แต่งเสร็จก็เอียงคอชม้ายตามองกระจก พลางคลี่ยิ้มอย่างอิ่มเอมใจ
...พรุ่งนี้เจ้าพี่จะต้องตะลึงในความงามที่มิเคยเสื่อมคลาย...
เสร็จแล้วจึงลงมือเลือกชุดที่จะใส่พรุ่งนี้อยู่เป็นนานสองนาน สุดท้ายก็เลือกเอาชุดพื้นเมืองสียอดตองอ่อน สีโปรดของเจ้าพี่ภูมินทร์ในอดีต
เธอยังสั่งบัวตองให้จัดอาหารพื้นเมืองที่เจ้าชายเคยโปรดขึ้นโต๊ะอาหารทุกมื้อ บนเรือนหลวงก็สั่งให้เปลี่ยนดอกไม้ในแจกันทุกใบไปเป็นดอกกล้วยไม้อย่างที่เขาชอบ แม้แต่ในห้องน้ำก็ยังวางพานเล็กใส่ดอกเก็ดถะหวาไว้หน้าอ่างล้างมือ สิ่งใดหากสามารถทำให้ชายคนรักฟื้นความทรงจำในอดีตชาติได้ เธอทำสิ้น
เท่านั้นยังไม่พอ ค่ำคืนที่จะถึง เธอสั่งให้เตรียมจุดประทีปโคมไฟ เพื่อสร้างบรรยากาศสวยงามระยิบระยับด้วยแสงประทีป ดังเช่นหอหลวงยามมีงานเฉลิมฉลองเหมือนในอดีต เจ้านางสาวไม่ยอมเอนกายลงนอน ร่างงามนั่งนิ่งอยู่บนเก้าอี้ข้างเตียง รอให้ถึงรุ่งเช้าด้วยใจอันระทึกกระทั่งสว่างคาตา
ช่างน่าเสียดาย...หากชายที่เฝ้ารอมาทั้งชีวิตจะด่วนกลับไปก่อน โดยไม่ทันได้รำลึกถึงเรื่องราวอันใด
“เรามีนัดกับเพื่อนคนอื่นอีก เลยจำเป็นต้องรีบกลับกันค่ะ เสียดายจริง ๆ ไว้เป็นโอกาสหน้าดิฉันกับนพคุณจะมาขอรบกวนเจ้าอีกแน่นอนค่ะ”
พวงชมพูอธิบาย น้ำเสียงบอกความเสียดายจากใจจริง รู้สึกไม่สบายใจที่เห็นหญิงสาวเจ้าของคุ้มแสดงความมีน้ำใจ แต่พวกเธอกลับจะทิ้งมันไปเหมือนไม่ใยดี
“เราเกรงใจเจ้าด้วยครับ เจ้าใจดีกับพวกเราเหลือเกิน ต้องขอบคุณมากเลยนะครับ”
โชคดีที่นพคุณพูดเสริมขึ้นซื่อ ๆ บ่งบอกถึงความรู้สึกขอบคุณจากใจจริง ตามนิสัยของเขา ขณะที่พูด ชายหนุ่มเหลียวมองคนรับใช้ชายหญิง ที่กำลังขะมักเขม้นประดับประดาบริเวณคุ้มอย่างแปลกใจ อดถามไม่ได้ว่า
“ที่คุ้มกำลังจะมีงานอะไรหรือเปล่าครับ”
พอได้ยินคำถามของชายที่รัก เจ้านางสาวถึงกับสะอึก จุกแน่นในอกจนเหมือนหายใจไม่ออก กะพริบตาติด ๆ กลั้นน้ำตาไว้ไม่ให้ไหล ส่งสายตาตัดพ้อมาหาชายในดวงใจ ขณะตอบคำถาม
“งานรำลึกอดีต ย้อนรอยคุ้มคำหยาดฟ้าค่ะ”
น้ำเสียงที่บอกสั่นเครือ ริมฝีปากงามก็สั่นระริก ความอาดูรถั่งท้นเหลือคณานับ แต่ชายหนุ่มกลับคิดไปอีกทางว่า เจ้านางกำลังสะเทือนใจในเรื่องราวของบรรพบุรุษ พวงชมพูเองก็คิดแบบเดียวกัน คนทั้งคู่จึงผงกศีรษะอย่างเข้าใจ พลอยหม่นหมองไปด้วย
“เสียดายที่ไม่สามารถอยู่ร่วมงานได้ แต่งานนี้คงมีจัดอยู่เรื่อย ๆ นะคะ ไว้โอกาสหน้าขอความกรุณาเจ้าช่วยแจ้งให้พวกเราทราบด้วย จะไม่ยอมพลาดอีกเลยค่ะ”
ครูสาวบอกเชิงบ่นอย่างเสียดาย แล้วก็อดสงสัยในท่าทีเหมือนเสียใจมากมายของผู้หญิงตรงหน้าไม่ได้ น่าแปลกที่หล่อนแสดงท่าทีผูกพันกับพวกตนออกมา ทั้งที่เพิ่งพบกันเพียงชั่วข้ามคืนเท่านั้น
เจ้าของคุ้มสาวพยักหน้าให้อาคันตุกะหญิง ก่อนหันไปทางหนุ่มชาวกรุง สายตาปวดร้าวจ้องมองใบหน้าคมสัน ก่อนครางออกมาเหมือนละเมอ
“เจ้าพี่จะทิ้งน้องไปอีกแล้วจริง ๆ” เป็นอีกครั้งที่สองหนุ่มสาวแลมาสบตากัน
“เอ้อ คุณนพคุณ เหมือนคนรู้จักคนหนึ่งมาก เห็นคุณแล้วฉันอดนึกถึงเขาไม่ได้น่ะค่ะ”
พอรู้สึกตัวเธอจึงรีบอธิบายกลบเกลื่อน แต่ถึงอย่างนั้นน้ำเสียงก็ยังสั่นเครืออย่างสุดจะควบคุม
เป็นอย่างที่คิดเอาไว้จริง ๆ...คราวนี้พวงชมพูค่อนข้างแน่ใจแล้วว่า เพื่อนชายของตัวเองคงมีหน้าตาไปคล้ายคลึงกับคนรักของเจ้าหญิงไทเขินผู้นี้เข้า เขาคนนั้นคงอาศัยอยู่ในประเทศพม่า คนทั้งคู่อาจพลัดพรากกันเพราะสถานการณ์ทางการเมืองในประเทศนั้น หรืออาจจะด้วยสาเหตุทางชนชั้นก็ได้ เธอไม่ทราบว่าคนรักของเจ้านางจากเป็นหรือจากตาย แต่ถึงจากกันด้วยสาเหตุไหน การพลัดพรากกับคนรักย่อมนำความทุกข์ทรมานมาให้ทั้งสิ้น พวงชมพูจึงถามอย่างเห็นใจ
“เขาไม่อยู่แล้วใช่ไหมคะ”
“ค่ะ เขาจากฉันไปนานแล้ว นานเหลือเกิน แต่ฉันยังคิดถึงเขาอยู่ทุกลมหายใจ”
เสียงที่ตอบกลับเจือสะอื้น คราใดที่สบตากันกับอาคันตุกะหนุ่ม แววอาลัยในดวงตาเธอยิ่งปรากฏชัด มันทั้งเว้าวอนทั้งโศกซึ้ง
ทว่าท่าทีแบบนั้นของเธอ กลับทำให้นพคุณรู้สึกกระอักกระอ่วนใจอย่างบอกไม่ถูก ช่างน่าแปลก...ชายหนุ่มรู้สึกเหมือนกับว่า ยิ่งได้ใกล้ชิดพูดคุยกัน ความรู้สึกตื่นตะลึงและทึ่งในความสวยหยดย้อยของเธอที่เคยมี กลับเปลี่ยนไปเป็นความอึดอัด ชวนฉงนสนเท่ห์เข้ามาแทน เขาไม่ปฏิเสธว่าเธองามล้ำ งามยิ่งกว่าหญิงสาวทุกคนที่ตัวเองได้เคยเจอมา แต่ความงามของเธอมันดูลุ่มลึก แฝงความเยือกเย็นประหลาด จนเหมือนจะไม่สามารถหยั่งถึง บางครั้งเธอก็ดูสวยเศร้า จนอยากจะเข้าไปปลอบโยน แต่บางครั้งเขาก็รู้สึกว่า เจ้าหญิงผู้นี้มีความงามอันลึกลับน่าหวั่นเกรง
ช่างแตกต่างกับผู้หญิงอีกคนข้างกายเขาขณะนี้ ชายหนุ่มนึกเปรียบเทียบ ยายแม่มดตัวกระจิดริด น่ารักน่าชังของเขา ครูสาวแสนซน มาดมั่นและเปิดเผย ทั้งอ่อนแอขี้โรค ทั้งชอบเหวี่ยงวีนสารพัด จนเขาต้องคอยตามเอาใจ แต่ยามใดที่ดวงตากลมโตคู่นั้นเหลียวมองหา นพคุณก็รู้สึกเหมือนมีคลื่นแม่เหล็กดึงดูดให้เข้าไปใกล้ จากนั้นก็ไม่อยากห่างจากเธอไปไหนอีก เฝ้าแต่คอยกระเซ้าเย้าแหย่ให้แม่มดตัวน้อยของเขาเง้างอน อีกสักครู่เธอก็หัวเราะร่า พวงชมพูสดชื่นแจ่มใส อบอุ่นเหมือนแสงตะวันยามเช้า คราวใดที่ได้อยู่ใกล้กัน เขามีความสุข รู้สึกอุ่นอวลไปทั้งหัวใจ
อย่างไรก็ตาม ชายหนุ่มได้ประสานสายตากับเจ้านางคำหยาดฟ้า ด้วยท่าทีเห็นใจ ก้มศีรษะลงน้อย ๆ บอกเธอด้วยน้ำเสียงซื่อ ๆ ว่า
“ผมเสียใจด้วยครับเจ้า”
เจ้านางผู้ชอกช้ำมองตามท้ายรถกระบะของคุ้ม ที่มีหนานอินเฟือนเป็นคนขับ พาแขกทั้งสองเข้าไปส่งยังตัวเมืองเชียงใหม่ จนลับสายตา เป็นอีกครั้งที่ชายคนรักจากเธอไป โดยไม่อาจเหนี่ยวรั้งเอาไว้ได้เลย นับแต่อดีตที่เคยร่วมภพเดียวกันในเมืองเวียงแถน เสมือนภาพตอนนั้นหวนกลับมาหลอกหลอนให้ต้องปวดใจอีกครา
อดีตชาติในภพที่แล้ว...
วันนั้นที่หน้าระเบียงหอหลวง เจ้านางคำหยาดฟ้ายืนถือขันเงินใส่ดอกพุดซ้อนค้างอยู่ในท่าเดิม จวบจนได้ยินเสียงทักดังมาจากทางเบื้องหลัง
“ลูกชอบเจ้าภูมินทร์หรือ” ร่างงามซึ่งกำลังมองตามหลังชายหญิงที่โอบประคองกันจากไป สะดุ้งน้อย ๆ พอหันไปตามเสียงทักก็พบเจ้าฟ้าทรงยืนจ้องอยู่ก่อนแล้ว เธอจึงค้อมเศียรลงรับอย่างเอียงอาย
“ไม่แปลกหรอกที่ลูกจะชอบเขา ผู้ชายคนนี้รูปร่างหน้าตาสง่างาม ว่าความเมืองก็เก่ง สามารถแทนมือแทนไม้ให้เจ้าหลวงเวลาเจ็บไข้ไม่สบายได้ บรรดาขุนนางต่าง ๆ ก็ยอมรับ ทั้งที่มิใช่สายเลือดของเจ้าหลวงไชยรังสีโดยตรง”
“ลูกละอายใจนักที่ช่วยเจ้าพ่อเรื่องนี้ไม่ได้” เจ้าฟ้าโบกหัตถ์ห้ามไม่ให้ผู้เป็นธิดากล่าวต่อ
“พ่อไม่ได้ตำหนิเจ้าเรื่องนั้น เจ้าเป็นหญิงไหนเลยจะทำได้อย่างชาย จะว่าไปแล้ว ลูกพ่อก็เก่งกล้ากว่าหญิงใดในเมืองเวียงแถนมากโขอยู่ แค่นี้พ่อก็ปลื้มใจในตัวเจ้านัก” แตะอังสะชวนธิดาให้มาประทับลงบนพรมสีแดง ที่ปูลาดเต็มพื้นโถงชั้นล่าง ซึ่งใช้เป็นที่ประชุมบรรดาเจ้าเมืองเวลามีงานพิธี
ขณะนี้พิธีคารวะและถวายบรรณาการแก่เจ้าฟ้า ของเหล่าเจ้าเมืองในอาณัติได้เสร็จสิ้นลงแล้ว ท่านเหล่านั้นต่างแยกย้ายกันกลับบ้านเมืองของตน บ้างก็ยังจับกลุ่มคุยกันอยู่ด้านนอกหอหลวง ภายในโถงใหญ่ตอนนี้จึงเหลือเพียงเจ้าฟ้า และพระธิดาองค์เดียวของท่าน อันกำเนิดแต่มหาเทวีศรีตองออน อยู่สนทนากันตามลำพัง
เจ้าฟ้าทรงมีชายาสี่องค์ แต่พระมารดาของเจ้านางคำหยาดฟ้าเป็นมเหสีเอก จึงได้ขึ้นกินตำแหน่งมหาเทวี เหล่าชายาคนอื่นล้วนมีโอรสธิดาหลายองค์ เหลือแต่พระมหาเทวีที่หลังจากประสูติเจ้านางคำหยาดฟ้าแล้ว ก็ไม่เคยตั้งพระครรภ์อีกเลย
ชายาคนที่สองเป็นเจ้านางมาจากเมืองจองลอง ซึ่งอยู่ใกล้แถบชายแดนจีน นามว่าเจ้าแม่อุษาประไพ ทรงมีโอรสองค์เดียวคือเจ้าชายมหาคำคืน กับพระธิดาอีกสององค์ คือเจ้านางทิพวันนาและเจ้านางบัวซอน
ชายาคนที่สามเป็นสามัญชน มีนามว่าเจ้าแม่จันทร์หอม มีโอรสคือเจ้าชายโหลงขนานและเจ้าชายฟ้าคุ้ม มีธิดาคือเจ้านางสุวรรณาและเจ้านางเกียงภา
ชายาคนที่สี่เป็นชนเผ่ากะเหรี่ยง นามว่าเจ้าแม่อุข่า มีแต่โอรสถึงสามองค์ คือเจ้าจุมมณี เจ้าสิงหาและเจ้ายอดขุน
(มีต่อ)