(Sundiata Keita " The Lion King " ในชีวิตจริง)
Sundiata Keita (อ่านว่า Soon-jah-ta) เป็นผู้ปกครองที่มีอิทธิพลและเป็นผู้ก่อตั้งอาณาจักรมาลีที่ใหญ่ที่สุดในแอฟริกาตะวันตก เขาได้รับการยกย่องว่าเป็น " Lion King of Mali " ที่ยิ่งใหญ่ และเป็นวีรบุรุษผู้โด่งดังในมหากาพย์ Sundiata ยังเป็นที่รู้จักในชื่อต่างอีกเช่น Mari Djata I, Songolon Djata, Sundjata Keyita ซึ่งมีเรื่องราวที่น่าสนใจที่เต็มไปด้วยคำทำนาย เวทมนตร์ และความเฉลียวฉลาด
ก่อนหน้านี้ Sundiata เป็นกษัตริย์ / หัวหน้าของชนเผ่า Mandinka ขนาดเล็กที่คลุมเครือในอาณาจักรกานา ด้วยความเสื่อมโทรมของจักรวรรดิกานาในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 13 Sundiata จึงคว้าโอกาสในการเพิ่มอำนาจของเขา จนในที่สุดก็ปราบจักรวรรดิกานาจนกลายเป็นเมืองขึ้นหนึ่งของเขา
(อาณาจักรกานา มีมาตั้งแต่ศตวรรษที่ 8 ถึงศตวรรษที่12 ครอบคลุมพื้นที่ซึ่งรวมบางส่วนของมาลีในปัจจุบันได้แก่ Mauretania, Chad และ Senegal)
ชีวิตของ Sundiata ที่รู้จักส่วนใหญ่นั้น จะผ่านทางบทกวีมหากาพย์ที่เล่าส่งต่อจากรุ่นสู่รุ่นของเผ่าMandinka ที่เรียกว่ามหากาพย์ " Epic of Sundiata " มาจนถึงทุกวันนี้ รวมทั้งจากงานเขียนของนักเดินทางมุสลิมหลายคนที่ได้ยินเรื่องการครองราชย์ของเขาและไปเยี่ยมมาลี
ตามมหากาพย์ Epic of Sundiata บอกเล่าถึง ผู้ก่อตั้งอาณาจักรมาลีซึ่งเป็นบุตรชายของกษัตริย์ที่ชื่อ Maghan Kon Fatta (รู้จักกันในชื่อ Frako Mahgan Keigu หมายถึง 'Maghan the Handsome') กับ Sogolon Kedjou ภรรยาคนที่สองของเขา โดยเริ่มเรื่องในดินแดนของกษัตริย์ Maghan ที่ตั้งอยู่ทางตอนบนของแม่น้ำ Niger ทางมุมตะวันตกเฉียงเหนือของประเทศที่รู้จักกันในชื่อกินีในปัจจุบัน ซึ่งในมหากาพย์มีคำทำนายที่บอกล่วงหน้าถึงความยิ่งใหญ่ที่จะเกิดขึ้น
แผนที่จักรวรรดิมาลี (ค.ศ. 1240-1645) ที่จุดสูงสุดค.ศ. 1337 CE หลังจากรัชสมัยของ Mansa Musa (1312-1337 CE)
คำพยากรณ์นั้นบอกว่า กษัตริย์จะมีบุตรชายคนหนึ่งที่จะเป็นกษัตริย์มาลีจะยิ่งใหญ่ที่สุดเท่าที่เคยมีมา โดยในเวลานั้น กษัตริย์มีภรรยาหลายคน รวมถึง
" Sassouma " ที่มีลูกชายวัยแปดขวบชื่อ " Dankaran Touman " ซึ่งเป็นรัชทายาทอยู่แล้ว พร้อมกับลูกชายอีก 10 คนกับภรรยาคนอื่น ๆ
อย่างไรก็ตาม เพื่อให้สิ่งนี้สำเร็จกษัตริย์ Maghan จะต้องแต่งงานกับ Sogolon ตามที่มหากาพย์ได้อธิบายไว้ว่า เป็นผู้หญิงที่น่าเกลียดและมีดวงตาที่น่ากลัว ซึ่งทุกคนเรียกเธอว่า " buffalo woman " โดยกษัตริย์ Maghan ได้พบกับ Sogolon เมื่อเธอถูกนักล่าหนุ่มสองคนไล่ล่ามาที่ศาลของเขา ซึ่งสุดท้ายนักล่าก็ตัดสินใจยก Sogolon ให้กับกษัตริย์ ในขณะที่กษัตริย์ Maghan ก็หวังว่าจะสำเร็จตามคำทำนายจึงแต่งงานกับ Sogolon
ในที่สุด Sogolon ก็ให้กำเนิด " Sundiata " บุตรชายของกษัตริย์ ซึ่งเป็นเด็กที่ขี้เกียจ ตะกละและพิการ เมื่ออายุได้ 7 ขวบ นอกจากจะไม่มีเพื่อนแล้ว
เขายังไม่ยอมเดิน แต่ใช้วิธีคลานสี่ขาแทน สิ่งนี้สร้างความห่วงใยให้แก่กษัตริย์อย่างมาก อย่างไรก็ตาม เมื่อกษัตริย์กำลังจะสิ้นพระชนม์ เขาได้มอบรถม้าให้ Sundiata เป็นของขวัญเพื่อแสดงความปรารถนาของเขาที่จะให้เด็กชายคนนี้ได้เป็นกษัตริย์
เมื่อกษัตริย์สิ้นพระชนม์ ภรรยาคนแรกของเขาให้ Dankaran บุตรชายของเธอมีสิทธิ์ในบัลลังก์ ในขณะที่ Sundiata ที่ยังคงคลานอยู่ทำอะไรไม่ได้เลย
เมื่อ Dankaran ขึ้นเป็นกษัตริย์ เขาได้จัดตั้งสภาผู้สำเร็จราชการโดย Saussoma พระมารดาของเขาเองให้สามารถใช้อำนาจได้อย่างเต็มที่ ส่วนแม่ลูก Sundiata และ Sogolon นั้นได้รับการปฏิบัติอย่างโหดร้ายมากจาก Saussoma
Sogolon Kedjou ( Cr.emaze.com )
ในตำนานกล่าวว่า จิตตานุภาพและความเข้มแข็งจะทำให้ Sundiata สามารถเอาชนะความท้าทายทางกายภาพของเขาได้ ซึ่งในที่สุดเขาก็สามารถเดินได้ เมื่ออายุ 10 ขวบ และนี่คือสัญญาณว่าเขาถูกลิขิตให้เป็นจักรพรรดิที่ยิ่งใหญ่ในอนาคต
ในเวลานั้น Sogolon คิดว่า ถ้าเธอยังคงอยู่ต่อไปลูกและเธอจะกลายเป็นเหยื่อของ Saussoma ดังนั้นเพื่อ Sundiata และโชคชะตาของเขา เธอจึงตัดสินใจลี้ภัยไปพร้อมกับลูกของเธอ จนกระทั่งมาถึงราชสำนักของราชาแห่ง Mema โดยกษัตริย์ Moussa Tounkara ซึ่งอนุญาตให้พวกเขาลี้ภัย ส่วนรถม้าของ ขวัญ Dankaran ได้ส่งมันไปให้กษัตริย์ของ Sosso ทำให้ Sundiata โกรธมากและสาบานว่าจะกลับมาเพื่ออ้างสิทธิ์ในตำแหน่งของกษัตริย์
ในอาณาจักร Mema นี้ Sundiata กลายเป็นที่ชื่นชอบของกษัตริย์ Moussa Tounkara ซึ่งชื่นชมในความกล้าหาญจากการเอาชนะความยากลำบากและอุปสรรคต่างๆของเขา จนเติบโตและแข็งแกร่งขึ้น ในที่สุดเขาก็ได้รับแต่งตั้งให้เป็นมหาอุปราชและปกครองแทนในช่วงที่กษัตริย์ไม่อยู่ แต่ชะตาที่ยิ่งใหญ่ของ Sundiata ในที่สุดเขาก็กลับไปยังที่ที่เขาจากมา
เมื่อ Sundiata กลับมาเป็นเวลาเดียวกับที่เผ่า Mandinka ถูกทำลายโดยกษัตริย์ Soumaoro Kante ราชาแห่ง Sosso ทำให้ Sundiata มากโกรธที่ผู้คนของเผ่าโดนทำร้าย เขาจึงทำสงครามกับกษัตริย์ Soumaoro Kante พร้อมกับกองทัพครึ่งหนึ่งที่ได้จากอาณาจักร Mema แต่ภารกิจข้างหน้าของเขาไม่ใช่เรื่องง่ายซึ่งเกี่ยวข้องกับการรวมเผ่าต่างๆเข้าด้วยกัน
นี่คือ Kirina ในสมัยปัจจุบัน
เมืองนี้เคยเป็นฐานที่มั่นหลักแห่งหนึ่งของจักรวรรดิมาลี โดยการต่อสู้ครั้งสำคัญของ Kirina เกิดขึ้นที่นี่ในปีค. ศ. 1235
Cr.ถ่ายภาพโดย Werner Forman
โดยในการรบที่เมือง Kirina กษัตริย์ Soumaoro Kante พ่ายแพ้ให้กับ Sundiata และพันธมิตรของเขา ชัยชนะครั้งนี้ถือเป็นก้าวแรกในการขยายตัวของจักรวรรดิมาลีซึ่งจะกลายเป็นมหาอำนาจที่โดดเด่นในแอฟริกาตะวันตก โดย Sundiata ได้รับตำแหน่งใหม่เรียกว่า 'Mansa' ซึ่งหมายถึงกษัตริย์หรือจักรพรรดิในเผ่า Mandinka
นอกจากนี้ ยังเป็นจุดเริ่มต้นของสิ่งที่ตำนานกล่าวว่า Sundiata ได้ปกครองมาจักรวรรดิมาลีมาหลายปี ซึ่งปัจจุบันเขาเป็นที่รู้จักในนาม
'ราชาสิงโตแห่งมาลี' (Lion King of Mali) และสำหรับชื่อ 'Lion King' ของ Sundiata นั้น เป็นไปได้ว่ามาจาก " Sogolon Djata " โดยคำว่า 'Sogolon' คือแม่ของเขาและ Djata หรือ Jata ที่แปลว่าสิงโต (Lion) ดังนั้น เขาจึงเป็นทั้งสิงโตของ Sogolon และราชาแห่งมาลี นั่นคือ " Lion King of Mali "
เป็นที่คาดว่า Sundiata เสียชีวิตในราวปีค.ศ.1255 แม้ว่าสาเหตุการเสียชีวิตของเขายังคงเป็นที่ถกเถียงกันอยู่ ส่วนหนึ่งบอกว่าเขาถูกยิงโดยบังเอิญด้วย
ลูกศรพิษ บางคนก็บอกว่าเขาอาจเป็นเหยื่อของการลอบสังหารทางการเมือง แต่สาเหตุที่เป็นที่ยอมรับมากที่สุดของการเสียชีวิตของ Sundiata Keita คือการจมน้ำในแม่น้ำ Sankarani ซึ่งยังคงมีศาลเจ้าที่มีชื่อของเขาให้เห็นอยู่
หลังจากการตายของ Sundiata จักรวรรดิมาลียังคงรุ่งเรืองอีกยาวนาน และหนึ่งในจักรพรรดิที่มีชื่อเสียงที่สุดของจักรวรรดินี้คือหลานชายของเขาเอง
" Mansa Musa " (Musa I of Mali) ทั้งนี้ เรื่องของ Sundiata Keita เป็นแรงบันดาลใจที่อยู่เบื้องหลัง หนึ่งในภาพยนตร์คลาสสิกที่เป็นที่ชื่นชอบที่สุดของดิสนีย์ในภาพยนตร์เรื่อง " The Lion King "
สถาปัตยกรรมในอาคารของมาลี ที่สร้างขึ้นจากโคลนตากแดด
ซึ่งได้รับการเสนอชื่อให้เป็นมรดกโลกโดยองค์การยูเนสโก ในปี 1988
ชื่อเสียงของ" Mansa Musa " และความมั่งคั่งอันน่าอัศจรรย์ของเขาแพร่กระจายไป ในขณะที่เขาเดินทางไปประกอบพิธีฮัจย์ยังนครเมกกะ
หลังจากนั้นเขาก็ใส่ตัวเองและอาณาจักรของเขา " West Africa's Mali" (มาลีแห่งแอฟริกาตะวันตก)ลงบนแผนที่
นี่เป็นภาพวาดTimbuktu ของมาลี โดย Heinrich Barth ในปี 1858
Cr.ถ่ายภาพโดย FL Historical 1D
(ขอขอบคุณที่มาของข้อมูลทั้งหมดและขออนุญาตนำมา)
" Sundiata Keita " ตำนานราชสีห์แห่งมาลี
ในที่สุด Sogolon ก็ให้กำเนิด " Sundiata " บุตรชายของกษัตริย์ ซึ่งเป็นเด็กที่ขี้เกียจ ตะกละและพิการ เมื่ออายุได้ 7 ขวบ นอกจากจะไม่มีเพื่อนแล้ว
เขายังไม่ยอมเดิน แต่ใช้วิธีคลานสี่ขาแทน สิ่งนี้สร้างความห่วงใยให้แก่กษัตริย์อย่างมาก อย่างไรก็ตาม เมื่อกษัตริย์กำลังจะสิ้นพระชนม์ เขาได้มอบรถม้าให้ Sundiata เป็นของขวัญเพื่อแสดงความปรารถนาของเขาที่จะให้เด็กชายคนนี้ได้เป็นกษัตริย์
เมื่อกษัตริย์สิ้นพระชนม์ ภรรยาคนแรกของเขาให้ Dankaran บุตรชายของเธอมีสิทธิ์ในบัลลังก์ ในขณะที่ Sundiata ที่ยังคงคลานอยู่ทำอะไรไม่ได้เลย
เมื่อ Dankaran ขึ้นเป็นกษัตริย์ เขาได้จัดตั้งสภาผู้สำเร็จราชการโดย Saussoma พระมารดาของเขาเองให้สามารถใช้อำนาจได้อย่างเต็มที่ ส่วนแม่ลูก Sundiata และ Sogolon นั้นได้รับการปฏิบัติอย่างโหดร้ายมากจาก Saussoma
ในเวลานั้น Sogolon คิดว่า ถ้าเธอยังคงอยู่ต่อไปลูกและเธอจะกลายเป็นเหยื่อของ Saussoma ดังนั้นเพื่อ Sundiata และโชคชะตาของเขา เธอจึงตัดสินใจลี้ภัยไปพร้อมกับลูกของเธอ จนกระทั่งมาถึงราชสำนักของราชาแห่ง Mema โดยกษัตริย์ Moussa Tounkara ซึ่งอนุญาตให้พวกเขาลี้ภัย ส่วนรถม้าของ ขวัญ Dankaran ได้ส่งมันไปให้กษัตริย์ของ Sosso ทำให้ Sundiata โกรธมากและสาบานว่าจะกลับมาเพื่ออ้างสิทธิ์ในตำแหน่งของกษัตริย์
ในอาณาจักร Mema นี้ Sundiata กลายเป็นที่ชื่นชอบของกษัตริย์ Moussa Tounkara ซึ่งชื่นชมในความกล้าหาญจากการเอาชนะความยากลำบากและอุปสรรคต่างๆของเขา จนเติบโตและแข็งแกร่งขึ้น ในที่สุดเขาก็ได้รับแต่งตั้งให้เป็นมหาอุปราชและปกครองแทนในช่วงที่กษัตริย์ไม่อยู่ แต่ชะตาที่ยิ่งใหญ่ของ Sundiata ในที่สุดเขาก็กลับไปยังที่ที่เขาจากมา
เมื่อ Sundiata กลับมาเป็นเวลาเดียวกับที่เผ่า Mandinka ถูกทำลายโดยกษัตริย์ Soumaoro Kante ราชาแห่ง Sosso ทำให้ Sundiata มากโกรธที่ผู้คนของเผ่าโดนทำร้าย เขาจึงทำสงครามกับกษัตริย์ Soumaoro Kante พร้อมกับกองทัพครึ่งหนึ่งที่ได้จากอาณาจักร Mema แต่ภารกิจข้างหน้าของเขาไม่ใช่เรื่องง่ายซึ่งเกี่ยวข้องกับการรวมเผ่าต่างๆเข้าด้วยกัน
นอกจากนี้ ยังเป็นจุดเริ่มต้นของสิ่งที่ตำนานกล่าวว่า Sundiata ได้ปกครองมาจักรวรรดิมาลีมาหลายปี ซึ่งปัจจุบันเขาเป็นที่รู้จักในนาม
'ราชาสิงโตแห่งมาลี' (Lion King of Mali) และสำหรับชื่อ 'Lion King' ของ Sundiata นั้น เป็นไปได้ว่ามาจาก " Sogolon Djata " โดยคำว่า 'Sogolon' คือแม่ของเขาและ Djata หรือ Jata ที่แปลว่าสิงโต (Lion) ดังนั้น เขาจึงเป็นทั้งสิงโตของ Sogolon และราชาแห่งมาลี นั่นคือ " Lion King of Mali "
เป็นที่คาดว่า Sundiata เสียชีวิตในราวปีค.ศ.1255 แม้ว่าสาเหตุการเสียชีวิตของเขายังคงเป็นที่ถกเถียงกันอยู่ ส่วนหนึ่งบอกว่าเขาถูกยิงโดยบังเอิญด้วย
ลูกศรพิษ บางคนก็บอกว่าเขาอาจเป็นเหยื่อของการลอบสังหารทางการเมือง แต่สาเหตุที่เป็นที่ยอมรับมากที่สุดของการเสียชีวิตของ Sundiata Keita คือการจมน้ำในแม่น้ำ Sankarani ซึ่งยังคงมีศาลเจ้าที่มีชื่อของเขาให้เห็นอยู่
หลังจากการตายของ Sundiata จักรวรรดิมาลียังคงรุ่งเรืองอีกยาวนาน และหนึ่งในจักรพรรดิที่มีชื่อเสียงที่สุดของจักรวรรดินี้คือหลานชายของเขาเอง
" Mansa Musa " (Musa I of Mali) ทั้งนี้ เรื่องของ Sundiata Keita เป็นแรงบันดาลใจที่อยู่เบื้องหลัง หนึ่งในภาพยนตร์คลาสสิกที่เป็นที่ชื่นชอบที่สุดของดิสนีย์ในภาพยนตร์เรื่อง " The Lion King "