ลิงมีจิตบ้าง 
จิตขณะนั้นเป็นจิตเข้าภวังค์

เป็นภวังค์ที่มีอารมณ์ล่วงไปแล้ว
มีภวังค์ที่หวั่นไหว
และตัดกระแสภวังค์
สิ่งเหล่านี้เป็น จิตล้วนๆๆ
ไม่มี วิญญาณ ไม่มีมโน

เมื่อลิงมีวิญญาณบ้าง
จิตก็จะ ขึ้นวิถี เกิด กริยา
เกิดประตูรับอารมณ์ทั้ง5
เกิดวิบาก
เกิดวิญญาณ10
รับอารมณ์ทั้ง5 
พิจารณาอารมณ์
ตัดสินอารมณ์
เมื่อลิงเกิดมโนบ้าง

จิตเสพอารมณ์
เวลาเกิดรูปภาพ รูป เสียง รูปกลิ่น รูปของรส รูปของสัมผัส
จิตเสพอารมณ์ 7ขณะ 1รูปเกิดวิถีจิต
ยึดหน่วงอารมณ์ ต่อจากชวนะจิตได้17ขณะ
แล้ว วิบากก็พ้นวิถีไป  เข้าภวังค์ต่อไป

จิตเกิดอวิชชา ทำให้ เกิดจิตตสังขาร คือ
เจตนาทำกายกรรม วจีกรรม มโนกรรม
เกิดวิญญาณวิบาก คือทวิปัญจวิญญาณ10
วิญญาณจะไปรับอารมณ์ตามอายตนะ 6

เกิดรูป
คือ มี ตา หู จมูก ลิ้น กาย  เป็นรูป ของภาพ รูปของเสียง รูปของกลื่น รูปของรส รูปของความกระด้าง
เกิดนาม
คือ ธรรมารมณ์ เป็นมโน ที่ใจ

ฉนั้นเมื่อสิ่งนี้มี สิ่งนี้จึงมีคือ
เมื่อมีจิต ก็มีวิญญาณ
เมื่อมีวิญญาณก็มีมโน
เกิดขึ้นเป็นวิถีจิต
เพื่อตอบรับกับปฏิจสมุปบาท