ความจริงเรื่องทำนองนี้มีกฏหมายลายลักษณ์อักษรกำหนดไว้ตรงๆชัดเจน (แบบกฏหมาย)
เป็นกรณีตาม
กฏหมายวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง เกี่ยวกับ การเพิกถอนคำสั่งทางปกครอง ซึ่งใช้มาเกือบ 20 ปีแล้ว แต่ไม่ค่อยมีใครอาศัยกระบวนการยุติธรรมทางปกครอง กันซักเท่าไหร่ (จำได้สมัย เลขาธิการสำนักงานศาลปกครองยุคแรกๆ หากมีกรณี ที่สามารถเกี่ยวกับคดีปกครอง มักออกมาให้ความเห็นเสมอ แต่ช่วงหลัง ........ แบบนี้จะมีประโยชน์อะไร ที่ใช้ระบบศาลคู่ ให้ยุ่งยาก) ที่แปลกใจ คือไม่มีนักกฏหมายท่านใดมาให้ความเห็นในเรื่องทำนองนี้ด้านกฏหมายนี้เลย แม้แต่ศาลฎีกา (อาจเป็นเพราะ ถูกตั้งเป็นคดีแพ่ง ซึ่งศาลต้องพิจารณาในประเด็นที่โต้แย้งกัน ศาลจึงไปหยิบยกหลักกฎหมายแพ่งทั่วไป เรื่อง
ลาภมิควรได้กับการติดตามทรัพย์)
สำหรับนักกฏหมาย ต้องทำความเข้าใจอย่างหนึ่งว่า การที่หน่วยงานของรัฐจะจ่ายเงินอะไรก็ตาม ไม่ว่า เงินเดือน ค่าจ้าง หรือที่มีปัญหาเรื่องเบี้ยผู้สูงอายุ จะต้องมีการอนุมัติให้จ่ายเงินโดยผู้มีอำนาจตามกฏหมาย การอนุมัติให้จ่ายเงินนี้ ในแง่กฏหมายปกครอง เขาเรียกว่า "คำสั่งทางปกครอง" เมื่อมีคำสั่งทางปกครองเกิดขึ้น หากไม่ปัญหาอะไรก็จบสิ้นกระบวนความ ก็ตั้งฎีกาเบิก จ่ายเงินไปใช้สมประโยชน์ กันทุกฝ่าย
แต่ถ้ามีปัญหาโต้แย้งกัน เขาก็จะเรียกการ อุทธรณ์ คำสั่งทางปกครอง เช่น อนุมัติจ่ายเงินเดือน 30000 บาท อ้าวผมต้องได้ 35000 สิ ก็โต้แย้ง ไม่ฟังก็ อุทธรณ์ อุทธรณ์ไม่ผ่านก็ฟ้องศาลปกครอง จนคดียุติ จบตามคำสั่งศาลปกครอง (รายละเอียดไปศึกษาต่อกันเองนะ)
ทีนี้ถ้าไม่มีปัญหาโต้แย้งอะไร แต่กลายเป็นว่า มีข้อผิดพลาด หรือไม่ผิดพลาดแต่กฏหมายเปลี่ยนหรืออะไรสุดแล้วแต่ จำเป็นต้องยกเลิก แก้ไขหรือ เปลี่ยนแปลงที่อนุมัติไป กรณีแบบนี้เขาเรียก การเพิกถอนคำสั่งทางปกครอง จะเพิกถอนบางส่วนหรือทั้งหมดก็ว่ากันตามกฏหมายวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง ส่วนที่ 6 การเพิกถอนคำสั่งทางปกครอง มาตรา 49-53
ที่พบบ่อยๆ คือ การจ่ายเงินเดือน เบี้ยเลี้ยง ค่าตอบแทน ไปแล้วจ่ายผิดหรือกฏหมายเปลี่ยนแปลง ก็ยื่นโนติส ขอเงินคืน ซึ่งก็แปลก น้อยรายที่จะโต้แย้ง เพราะการเพิกถอนคำสั่งทางปกครอง ก็เป็นคำสั่งทางปกครอง ชนิดหนึ่ง โดยทั่วไปไม่อยากมีเรื่องกับผู้บังคับบัญชา ก็ยอมผ่อนจ่ายเงินไปโดยดี เพราะถือว่า เป็นเงินที่ตนไม่ควรได้แต่แรก ซึ่งหลายราย ถ้าโต้แย้ง อุทธรณ์ ฟ้องศาล ก็น่าจะไม่ต้องจ่ายเงิน
......... อ้าว ผู้บังคับบัญชาก็ซวยสิ จ่ายเงินผิดเรียกคืนก็ไม่ได้ แล้วทำไง ก็ต้องจ่ายเงินเอง แต่เชื่อเถอะ มันก็เป็นไปตามกฏหมายรับผิดทางละเมิด ส่วนใหญ่เงียบ ไม่มีใครติดตาม กระทรวงการคลังงานท่านยุ่งจะตาย เพราะฉะนั้นปัญหาจ่ายเงินผิด ก็จะเกิดขึ้นโดยสัพเพร่าอยู่เป็นประจำ และจะเป็นแบบนี้ไปตลอด เชื่อผมเถอะ จนกว่า ...... สตง. และ ปปช. จะมาหยิบ เรื่องขี้หมูรา ขี้หมาแห้ง นี่ เขาไกล่เกลี่ยบีบผู้น้อยหรือประชาชน ได้ ก็ปล่อยไป
พูดมาตั้งนาน มันเกี่ยวกับ เบี้ยยังชีพผู้สูงอายุ ในกรณีนี้ อย่างไร
คือ การอนุมัติให้จ่ายเบี้ยยังชีพผู้สูงอายุ ก็ต้องมีคำสั่งทางปกครอง อนุมัติให้จ่าย น่าจะเป็นอำนาจของ องค์การปกครองส่วนท้องถิ่น ที่ออกคำสั่งทางปกครอง เพื่อเบิกเงินจาก กรมบัญชีกลาง (ตอนจ่ายก็ได้หน้า ลูกน้องก็สร้างผลงาน ยิ่งมากยิ่งดี ไม่ต้องตรวจสอบให้เสียเวลา มีแต่ได้กับได้)
เมื่อกรมบัญชีกลางท้วงมา ผู้ออกคำสั่งจ่ายเงิน ก็ต้องมาพิจารณา ว่าตามกฏหมายต้องทำไรบ้าง เรียกคืนตามกฏหมายก็ยุ่งยาก (ก็อย่างว่า ไม่ได้ก็ต้องไล่เบี้ยเอากับคนทำคำสั่ง) ก็ขบวนการปกติแบบมักง่าย ยื่นโนติสเรียกคืน (แต่ไม่อ้างข้อกฏหมายอะไรเลย) แหมขนาดข้าราชการโดนกัน ยังตาลีตาเหลือก หามาผ่อน นี่ราษฏร จะเหลือหรือ
เรามาดูกันกฏหมายเขาว่าอย่างไร
1. ต้องรู้ก่อนว่า คำสั่งทางปกครอง อนุมัติให้จ่ายเงิน เขาเรียก "คำสั่งทางปกครอง ที่มีลักษณะการให้ประโยชน์แก่ผู้รับคำสั่งเป็นตัวเงิน"
2. คำสั่งทางปกครองที่ออกมาแล้ว ถูกหรือไม่ถูกต้องทางกฏหมาย สามารถเพิกถอนทั้งหมด หรือบางส่วนได้ทั้งสิ้น และจะให้มีผลย้อนหลังหรือไปในอนาคตได้ด้วย (หมายความว่า จะเรียกเงินคืน ต้องทำคำสั่งเพิกถอนคำสั่งทางปกครองเดิมย้อนหลัง จึงมีอำนาจเรียกเงินคืน)
3. ซึ่งหลักการเพิกถอนคำสั่งทางปกครองที่มีลักษณะการให้ประโยชน์เป็นตัวเงิน ซึ่งไม่ชอบด้วยกฏหมาย (ไม่มีสิทธิ์ได้เบี้ยยังชีพ ดันอนุมัติให้จ่ายเงินเขา) กฎหมายกำหนดให้คำนึงถึงความเชื่อโดยสุจริตของผู้รับประโยชน์ในความคงอยู่ของคำสั่งทางปกครองนั้นกับประโยชน์สาธารณะประกอบกัน
ความเชื่อโดยสุจริตตามวรรคหนึ่งจะได้รับความคุ้มครองต่อเมื่อผู้รับคำสั่งทางปกครองได้ใช้ประโยชน์อันเกิดจากคำสั่งทางปกครองหรือได้ดำเนินการเกี่ยวกับทรัพย์สินไปแล้วโดยไม่อาจแก้ไขเปลี่ยนแปลงได้หรือการเปลี่ยนแปลงจะทำให้ผู้นั้นต้องเสียหายเกินควรแก่กรณี อันนี้หมายความว่า การจะเพิกถอนคำสั่ง เพื่อให้มีสิทธิเรียกเงินคืน ต้อง พิจารณาถึง
3.1 ความเชื่อโดยสุจริตว่าตนมีสิทธิได้รับเงิน กับประโยชน์สาธารณะ หมายถึง ถ้าไม่เพิกถอนคำสั่ง จะมีผลให้หน่วยงานของรัฐนั้นปฎิบัติหหน้าที่ต่อไปไม่ได้
3.2 ผู้รับเงินใช้เงินไปหมดหรือยัง หรือถ้าต้องคืนเงินจะต้องเสียหาย เช่นต้องไปกู้หนี้ ยืมสินมาใช้ ต้องนำเงินออมมาใช้ ต้องอดมื้อกินมื้อ เพื่อมาชดใช้ แบบนี้ เรียกคืนไม่ได้
4. ถ้าหน่วยงานของรัฐวินิจฉัยว่า เรียกคืนได้ กฏหมายบอกให้เรียกคืน ตามหลักลาภมิควรได้ ซึ่งอาจได้ไม่เต็มจำนวนหรือเรียกคืนได้ทั้งหมด ก็กระทำการได้ 2 ทาง
4.1 อ่ะ ยื่นโนติส ก็ต้องออกในรูปแบบคำสั่งทางปกครอง แหล่ะ ว่าคุณต้องคืนเพราะอะไร ก็ว่าไป ไม่พอใจก็อุทธรณ์ ผู้รับคำสั่งไม่อุทธรณ์ พ้นระยะเวลาอุทธรณ์ ก็มีคำสั่งทางปกครอง เรียกชดใช้เงิน ก็ดำเนินไปตามส่วนการบังคับตามคำสั่งทางปกครอง ถ้าผู้รับคำสั่งอุทธรณ์ ก็วินิจฉัยไป ถ้ายืนยันว่าต้องคืนเงิน ก็แจ้งให้ฟ้องศาลปกครอง ถ้าไม่ฟ้องเลยเวลาใช้สิทธิ์ฟ้อง ก็บังคับทางปกครองไป ถ้าฟ้องก็ฟ้องศาลปกครอง ก็รอคดียุติ ก็ตามคำสั่งศาลปกครอง แบบนี้ก็โอเค ไม่เสียค่าธรรมเนียมศาลทุกฝ่าย
4.2 ไม่ยื่นโนติสละ มั่นใจว่าไม่สุจริตแน่ ก็ฟ้องศาลแพ่ง ตั้งรูปคดี เรื่องลาภมิควรได้ ตาม พรบ.วิธีปฎิบัติราชการทางปกครอง ซึ่งในกรณีจริงๆ การที่ไปฟ้องศาลแพ่งติดตามทรัพย์สิน นี่มันควรถูกยกฟ้อง ตั้งแต่แรก ก็คุณมีคำสั่งโดยชอบด้วยกฏหมายคาอยู่ไม่ได้เพิกถอน เงินหรือเบี้ยนั่นจะเป็นของราชการได้ยังไง ตลก จริงๆ แต่ก็ไม่ว่ากัน เพราะจำเลยไม่ต่อสู้คดีเรื่องนี้ ก็ไม่ถือว่าอยู่ในความรับรู้ของศาล หรือปล่าววววว
อ่ะเผื่อใคร ที่ต้องเรียน ต้องสอบเรื่องนี้ เอาตัวบทไปพิจารณากัน
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้
พรบ.วิธีปฎิบัติราชการทางปกครอง
ส่วนที่ ๖
การเพิกถอนคำสั่งทางปกครอง
มาตรา ๔๙ เจ้าหน้าที่หรือผู้บังคับบัญชาของเจ้าหน้าที่อาจเพิกถอนคำสั่งทางปกครองได้ตามหลักเกณฑ์ในมาตรา ๕๑ มาตรา ๕๒ และ มาตรา ๕๓ ไม่ว่าจะพ้นขั้นตอนการกำหนดให้อุทธรณ์หรือให้โต้แย้งตามกฎหมายนี้หรือกฎหมายอื่นมาแล้วหรือไม่
การเพิกถอนคำสั่งทางปกครองที่มีลักษณะเป็นการให้ประโยชน์ต้องกระทำภายในเก้าสิบวันนับแต่ได้รู้ถึงเหตุที่จะให้เพิกถอนคำสั่งทางปกครองนั้น เว้นแต่คำสั่งทางปกครองจะได้ทำขึ้นเพราะการแสดงข้อความอันเป็นเท็จหรือปกปิดข้อความจริงซึ่งควรบอกให้แจ้งหรือการข่มขู่หรือการชักจูงใจโดยการให้ทรัพย์สินหรือประโยชน์อื่นใดที่มิชอบด้วยกฎหมาย
มาตรา ๕๐ คำสั่งทางปกครองที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายอาจถูกเพิกถอนทั้งหมดหรือบางส่วน โดยจะให้มีผลย้อนหลังหรือไม่ย้อนหลังหรือมีผลในอนาคตไปถึงขณะใดขณะหนึ่งตามที่กำหนดได้ แต่ถ้าคำสั่งนั้นเป็นคำสั่งซึ่งเป็นการให้ประโยชน์แก่ผู้รับ การเพิกถอนต้องเป็นไปตามบทบัญญัติมาตรา ๕๑ และมาตรา ๕๒
มาตรา ๕๑ การเพิกถอนคำสั่งทางปกครองที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายซึ่งเป็นการให้เงิน หรือให้ทรัพย์สินหรือให้ประโยชน์ที่อาจแบ่งแยกได้ ให้คำนึงถึงความเชื่อโดยสุจริตของผู้รับประโยชน์ในความคงอยู่ของคำสั่งทางปกครองนั้นกับประโยชน์สาธารณะประกอบกัน
ความเชื่อโดยสุจริตตามวรรคหนึ่งจะได้รับความคุ้มครองต่อเมื่อผู้รับคำสั่งทางปกครองได้ใช้ประโยชน์อันเกิดจากคำสั่งทางปกครองหรือได้ดำเนินการเกี่ยวกับทรัพย์สินไปแล้วโดยไม่อาจแก้ไขเปลี่ยนแปลงได้หรือการเปลี่ยนแปลงจะทำให้ผู้นั้นต้องเสียหายเกินควรแก่กรณี
ในกรณีดังต่อไปนี้ ผู้รับคำสั่งทางปกครองจะอ้างความเชื่อโดยสุจริตไม่ได้
(๑) ผู้นั้นได้แสดงข้อความอันเป็นเท็จหรือปกปิดข้อความจริงซึ่งควรบอกให้แจ้ง หรือข่มขู่ หรือชักจูงใจโดยการให้ทรัพย์สินหรือให้ประโยชน์อื่นใดที่มิชอบด้วยกฎหมาย
(๒) ผู้นั้นได้ให้ข้อความซึ่งไม่ถูกต้องหรือไม่ครบถ้วนในสาระสำคัญ
(๓) ผู้นั้นได้รู้ถึงความไม่ชอบด้วยกฎหมายของคำสั่งทางปกครองในขณะได้รับคำสั่งทางปกครองหรือการไม่รู้นั้นเป็นไปโดยความประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง
ในกรณีที่เพิกถอนโดยให้มีผลย้อนหลัง การคืนเงิน ทรัพย์สินหรือประโยชน์ที่ผู้รับคำสั่งทางปกครองได้ไป ให้นำบทบัญญัติว่าด้วยลาภมิควรได้ในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาใช้บังคับโดยอนุโลม โดยถ้าเมื่อใดผู้รับคำสั่งทางปกครองได้รู้ถึงความไม่ชอบด้วยกฎหมายของคำสั่งทางปกครองหรือควรได้รู้เช่นนั้นหากผู้นั้นมิได้ประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรงให้ถือว่าผู้นั้นตกอยู่ในฐานะไม่สุจริตตั้งแต่เวลานั้นเป็นต้นไป และในกรณีตามวรรคสาม ผู้นั้นต้องรับผิดในการคืนเงิน ทรัพย์สินหรือประโยชน์ที่ได้รับไปเต็มจำนวน
มาตรา ๕๒ คำสั่งทางปกครองที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายและไม่อยู่ในบังคับของมาตรา ๕๑ อาจถูกเพิกถอนทั้งหมดหรือบางส่วนได้ แต่ผู้ได้รับผลกระทบจากการเพิกถอนคำสั่งทางปกครองดังกล่าวมีสิทธิได้รับค่าทดแทนความเสียหายเนื่องจากความเชื่อโดยสุจริตในความคงอยู่ของคำสั่งทางปกครองได้ และให้นำความในมาตรา ๕๑ วรรคหนึ่ง วรรคสอง และวรรคสาม มาใช้บังคับโดยอนุโลม แต่ต้องร้องขอค่าทดแทนภายในหนึ่งร้อยแปดสิบวันนับแต่ได้รับแจ้งให้ทราบถึงการเพิกถอนนั้น
ค่าทดแทนความเสียหายตามมาตรานี้จะต้องไม่สูงกว่าประโยชน์ที่ผู้นั้นอาจได้รับหากคำสั่งทางปกครองดังกล่าวไม่ถูกเพิกถอน
มาตรา ๕๓ คำสั่งทางปกครองที่ชอบด้วยกฎหมายซึ่งไม่เป็นการให้ประโยชน์แก่ผู้รับคำสั่งทางปกครองอาจถูกเพิกถอนทั้งหมดหรือบางส่วนโดยให้มีผลตั้งแต่ขณะที่เพิกถอนหรือมีผลในอนาคตไปถึงขณะใดขณะหนึ่งตามที่กำหนดได้ เว้นแต่เป็นกรณีที่คงต้องทำคำสั่งทางปกครองที่มีเนื้อหาทำนองเดียวกันนั้นอีก หรือเป็นกรณีที่การเพิกถอนไม่อาจกระทำได้เพราะเหตุอื่น ทั้งนี้ ให้คำนึงถึงประโยชน์ของบุคคลภายนอกประกอบด้วย
คำสั่งทางปกครองที่ชอบด้วยกฎหมายซึ่งเป็นการให้ประโยชน์แก่ผู้รับคำสั่งทางปกครองอาจถูกเพิกถอนทั้งหมดหรือบางส่วนโดยให้มีผลตั้งแต่ขณะที่เพิกถอน หรือมีผลในอนาคตไปถึงขณะใดขณะหนึ่งตามที่กำหนดได้เฉพาะเมื่อมีกรณีดังต่อไปนี้
(๑) มีกฎหมายกำหนดให้เพิกถอนได้หรือมีข้อสงวนสิทธิให้เพิกถอนได้ในคำสั่งทางปกครองนั้นเอง
(๒) คำสั่งทางปกครองนั้นมีข้อกำหนดให้ผู้รับประโยชน์ต้องปฏิบัติ แต่ไม่มีการปฏิบัติภายในเวลาที่กำหนด
(๓) ข้อเท็จจริงและพฤติการณ์เปลี่ยนแปลงไป ซึ่งหากมีข้อเท็จจริงและพฤติการณ์เช่นนี้ในขณะทำคำสั่งทางปกครองแล้วเจ้าหน้าที่คงจะไม่ทำคำสั่งทางปกครองนั้น และหากไม่เพิกถอนจะก่อให้เกิดความเสียหายต่อประโยชน์สาธารณะได้
(๔) บทกฎหมายเปลี่ยนแปลงไป ซึ่งหากมีบทกฎหมายเช่นนี้ในขณะทำคำสั่งทางปกครองแล้วเจ้าหน้าที่คงจะไม่ทำคำสั่งทางปกครองนั้น แต่การเพิกถอนในกรณีนี้ให้กระทำได้เท่าที่ผู้รับประโยชน์ยังไม่ได้ใช้ประโยชน์ หรือยังไม่ได้รับประโยชน์ตามคำสั่งทางปกครองดังกล่าว และหากไม่เพิกถอนจะก่อให้เกิดความเสียหายต่อประโยชน์สาธารณะได้
(๕) อาจเกิดความเสียหายอย่างร้ายแรงต่อประโยชน์สาธารณะหรือต่อประชาชนอันจำเป็นต้องป้องกันหรือขจัดเหตุดังกล่าว
ในกรณีที่มีการเพิกถอนคำสั่งทางปกครองเพราะเหตุตามวรรคสอง (๓) (๔) และ (๕) ผู้ได้รับประโยชน์มีสิทธิได้รับค่
การเรียกคืนเบี้ยยังชีพ ตัวบทกฏหมายตรงประเด็นที่ไม่มีนักกฏหมายพูดถึง
เป็นกรณีตาม กฏหมายวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง เกี่ยวกับ การเพิกถอนคำสั่งทางปกครอง ซึ่งใช้มาเกือบ 20 ปีแล้ว แต่ไม่ค่อยมีใครอาศัยกระบวนการยุติธรรมทางปกครอง กันซักเท่าไหร่ (จำได้สมัย เลขาธิการสำนักงานศาลปกครองยุคแรกๆ หากมีกรณี ที่สามารถเกี่ยวกับคดีปกครอง มักออกมาให้ความเห็นเสมอ แต่ช่วงหลัง ........ แบบนี้จะมีประโยชน์อะไร ที่ใช้ระบบศาลคู่ ให้ยุ่งยาก) ที่แปลกใจ คือไม่มีนักกฏหมายท่านใดมาให้ความเห็นในเรื่องทำนองนี้ด้านกฏหมายนี้เลย แม้แต่ศาลฎีกา (อาจเป็นเพราะ ถูกตั้งเป็นคดีแพ่ง ซึ่งศาลต้องพิจารณาในประเด็นที่โต้แย้งกัน ศาลจึงไปหยิบยกหลักกฎหมายแพ่งทั่วไป เรื่อง
ลาภมิควรได้กับการติดตามทรัพย์)
สำหรับนักกฏหมาย ต้องทำความเข้าใจอย่างหนึ่งว่า การที่หน่วยงานของรัฐจะจ่ายเงินอะไรก็ตาม ไม่ว่า เงินเดือน ค่าจ้าง หรือที่มีปัญหาเรื่องเบี้ยผู้สูงอายุ จะต้องมีการอนุมัติให้จ่ายเงินโดยผู้มีอำนาจตามกฏหมาย การอนุมัติให้จ่ายเงินนี้ ในแง่กฏหมายปกครอง เขาเรียกว่า "คำสั่งทางปกครอง" เมื่อมีคำสั่งทางปกครองเกิดขึ้น หากไม่ปัญหาอะไรก็จบสิ้นกระบวนความ ก็ตั้งฎีกาเบิก จ่ายเงินไปใช้สมประโยชน์ กันทุกฝ่าย
แต่ถ้ามีปัญหาโต้แย้งกัน เขาก็จะเรียกการ อุทธรณ์ คำสั่งทางปกครอง เช่น อนุมัติจ่ายเงินเดือน 30000 บาท อ้าวผมต้องได้ 35000 สิ ก็โต้แย้ง ไม่ฟังก็ อุทธรณ์ อุทธรณ์ไม่ผ่านก็ฟ้องศาลปกครอง จนคดียุติ จบตามคำสั่งศาลปกครอง (รายละเอียดไปศึกษาต่อกันเองนะ)
ทีนี้ถ้าไม่มีปัญหาโต้แย้งอะไร แต่กลายเป็นว่า มีข้อผิดพลาด หรือไม่ผิดพลาดแต่กฏหมายเปลี่ยนหรืออะไรสุดแล้วแต่ จำเป็นต้องยกเลิก แก้ไขหรือ เปลี่ยนแปลงที่อนุมัติไป กรณีแบบนี้เขาเรียก การเพิกถอนคำสั่งทางปกครอง จะเพิกถอนบางส่วนหรือทั้งหมดก็ว่ากันตามกฏหมายวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง ส่วนที่ 6 การเพิกถอนคำสั่งทางปกครอง มาตรา 49-53
ที่พบบ่อยๆ คือ การจ่ายเงินเดือน เบี้ยเลี้ยง ค่าตอบแทน ไปแล้วจ่ายผิดหรือกฏหมายเปลี่ยนแปลง ก็ยื่นโนติส ขอเงินคืน ซึ่งก็แปลก น้อยรายที่จะโต้แย้ง เพราะการเพิกถอนคำสั่งทางปกครอง ก็เป็นคำสั่งทางปกครอง ชนิดหนึ่ง โดยทั่วไปไม่อยากมีเรื่องกับผู้บังคับบัญชา ก็ยอมผ่อนจ่ายเงินไปโดยดี เพราะถือว่า เป็นเงินที่ตนไม่ควรได้แต่แรก ซึ่งหลายราย ถ้าโต้แย้ง อุทธรณ์ ฟ้องศาล ก็น่าจะไม่ต้องจ่ายเงิน
......... อ้าว ผู้บังคับบัญชาก็ซวยสิ จ่ายเงินผิดเรียกคืนก็ไม่ได้ แล้วทำไง ก็ต้องจ่ายเงินเอง แต่เชื่อเถอะ มันก็เป็นไปตามกฏหมายรับผิดทางละเมิด ส่วนใหญ่เงียบ ไม่มีใครติดตาม กระทรวงการคลังงานท่านยุ่งจะตาย เพราะฉะนั้นปัญหาจ่ายเงินผิด ก็จะเกิดขึ้นโดยสัพเพร่าอยู่เป็นประจำ และจะเป็นแบบนี้ไปตลอด เชื่อผมเถอะ จนกว่า ...... สตง. และ ปปช. จะมาหยิบ เรื่องขี้หมูรา ขี้หมาแห้ง นี่ เขาไกล่เกลี่ยบีบผู้น้อยหรือประชาชน ได้ ก็ปล่อยไป
พูดมาตั้งนาน มันเกี่ยวกับ เบี้ยยังชีพผู้สูงอายุ ในกรณีนี้ อย่างไร
คือ การอนุมัติให้จ่ายเบี้ยยังชีพผู้สูงอายุ ก็ต้องมีคำสั่งทางปกครอง อนุมัติให้จ่าย น่าจะเป็นอำนาจของ องค์การปกครองส่วนท้องถิ่น ที่ออกคำสั่งทางปกครอง เพื่อเบิกเงินจาก กรมบัญชีกลาง (ตอนจ่ายก็ได้หน้า ลูกน้องก็สร้างผลงาน ยิ่งมากยิ่งดี ไม่ต้องตรวจสอบให้เสียเวลา มีแต่ได้กับได้)
เมื่อกรมบัญชีกลางท้วงมา ผู้ออกคำสั่งจ่ายเงิน ก็ต้องมาพิจารณา ว่าตามกฏหมายต้องทำไรบ้าง เรียกคืนตามกฏหมายก็ยุ่งยาก (ก็อย่างว่า ไม่ได้ก็ต้องไล่เบี้ยเอากับคนทำคำสั่ง) ก็ขบวนการปกติแบบมักง่าย ยื่นโนติสเรียกคืน (แต่ไม่อ้างข้อกฏหมายอะไรเลย) แหมขนาดข้าราชการโดนกัน ยังตาลีตาเหลือก หามาผ่อน นี่ราษฏร จะเหลือหรือ
เรามาดูกันกฏหมายเขาว่าอย่างไร
1. ต้องรู้ก่อนว่า คำสั่งทางปกครอง อนุมัติให้จ่ายเงิน เขาเรียก "คำสั่งทางปกครอง ที่มีลักษณะการให้ประโยชน์แก่ผู้รับคำสั่งเป็นตัวเงิน"
2. คำสั่งทางปกครองที่ออกมาแล้ว ถูกหรือไม่ถูกต้องทางกฏหมาย สามารถเพิกถอนทั้งหมด หรือบางส่วนได้ทั้งสิ้น และจะให้มีผลย้อนหลังหรือไปในอนาคตได้ด้วย (หมายความว่า จะเรียกเงินคืน ต้องทำคำสั่งเพิกถอนคำสั่งทางปกครองเดิมย้อนหลัง จึงมีอำนาจเรียกเงินคืน)
3. ซึ่งหลักการเพิกถอนคำสั่งทางปกครองที่มีลักษณะการให้ประโยชน์เป็นตัวเงิน ซึ่งไม่ชอบด้วยกฏหมาย (ไม่มีสิทธิ์ได้เบี้ยยังชีพ ดันอนุมัติให้จ่ายเงินเขา) กฎหมายกำหนดให้คำนึงถึงความเชื่อโดยสุจริตของผู้รับประโยชน์ในความคงอยู่ของคำสั่งทางปกครองนั้นกับประโยชน์สาธารณะประกอบกัน
ความเชื่อโดยสุจริตตามวรรคหนึ่งจะได้รับความคุ้มครองต่อเมื่อผู้รับคำสั่งทางปกครองได้ใช้ประโยชน์อันเกิดจากคำสั่งทางปกครองหรือได้ดำเนินการเกี่ยวกับทรัพย์สินไปแล้วโดยไม่อาจแก้ไขเปลี่ยนแปลงได้หรือการเปลี่ยนแปลงจะทำให้ผู้นั้นต้องเสียหายเกินควรแก่กรณี อันนี้หมายความว่า การจะเพิกถอนคำสั่ง เพื่อให้มีสิทธิเรียกเงินคืน ต้อง พิจารณาถึง
3.1 ความเชื่อโดยสุจริตว่าตนมีสิทธิได้รับเงิน กับประโยชน์สาธารณะ หมายถึง ถ้าไม่เพิกถอนคำสั่ง จะมีผลให้หน่วยงานของรัฐนั้นปฎิบัติหหน้าที่ต่อไปไม่ได้
3.2 ผู้รับเงินใช้เงินไปหมดหรือยัง หรือถ้าต้องคืนเงินจะต้องเสียหาย เช่นต้องไปกู้หนี้ ยืมสินมาใช้ ต้องนำเงินออมมาใช้ ต้องอดมื้อกินมื้อ เพื่อมาชดใช้ แบบนี้ เรียกคืนไม่ได้
4. ถ้าหน่วยงานของรัฐวินิจฉัยว่า เรียกคืนได้ กฏหมายบอกให้เรียกคืน ตามหลักลาภมิควรได้ ซึ่งอาจได้ไม่เต็มจำนวนหรือเรียกคืนได้ทั้งหมด ก็กระทำการได้ 2 ทาง
4.1 อ่ะ ยื่นโนติส ก็ต้องออกในรูปแบบคำสั่งทางปกครอง แหล่ะ ว่าคุณต้องคืนเพราะอะไร ก็ว่าไป ไม่พอใจก็อุทธรณ์ ผู้รับคำสั่งไม่อุทธรณ์ พ้นระยะเวลาอุทธรณ์ ก็มีคำสั่งทางปกครอง เรียกชดใช้เงิน ก็ดำเนินไปตามส่วนการบังคับตามคำสั่งทางปกครอง ถ้าผู้รับคำสั่งอุทธรณ์ ก็วินิจฉัยไป ถ้ายืนยันว่าต้องคืนเงิน ก็แจ้งให้ฟ้องศาลปกครอง ถ้าไม่ฟ้องเลยเวลาใช้สิทธิ์ฟ้อง ก็บังคับทางปกครองไป ถ้าฟ้องก็ฟ้องศาลปกครอง ก็รอคดียุติ ก็ตามคำสั่งศาลปกครอง แบบนี้ก็โอเค ไม่เสียค่าธรรมเนียมศาลทุกฝ่าย
4.2 ไม่ยื่นโนติสละ มั่นใจว่าไม่สุจริตแน่ ก็ฟ้องศาลแพ่ง ตั้งรูปคดี เรื่องลาภมิควรได้ ตาม พรบ.วิธีปฎิบัติราชการทางปกครอง ซึ่งในกรณีจริงๆ การที่ไปฟ้องศาลแพ่งติดตามทรัพย์สิน นี่มันควรถูกยกฟ้อง ตั้งแต่แรก ก็คุณมีคำสั่งโดยชอบด้วยกฏหมายคาอยู่ไม่ได้เพิกถอน เงินหรือเบี้ยนั่นจะเป็นของราชการได้ยังไง ตลก จริงๆ แต่ก็ไม่ว่ากัน เพราะจำเลยไม่ต่อสู้คดีเรื่องนี้ ก็ไม่ถือว่าอยู่ในความรับรู้ของศาล หรือปล่าววววว
อ่ะเผื่อใคร ที่ต้องเรียน ต้องสอบเรื่องนี้ เอาตัวบทไปพิจารณากัน
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้