ต้นไม้ ก้อนหิน คน มีจิตวิญญาณหรือไม่

    ต้นไม้มีจิตและวิญญาณหรือไม่?

    ต้นไม้มีจิต และวิญญาณ คือ มีความรู้สึกได้ ปรุงแต่งได้ มีการเจริญ มีการตอบรับ

    ถ้าหากต้นไม้ไม่มีจิตวิญญาณแล้ว เวลาเรารดน้ำต้นไม้ ทำไมต้นไม้มีการตอบรับเต่งตึง เจริญเติบโต และเวลาไม่มีน้ำทำไมต้นไม้ถึงเหี่ยวเฉา

    แต่ก้อนหินไม่มีจิต แต่มีวิญญาณ คือ มีรูปร่าง เช่น ก้อนหินไม่มีน้ำกิน ก้อนหินนี้ก็อยู่เฉยๆ ได้ ไม่กระวนกระวาย

    แล้วต้นไม้แตกต่างจากคนตรงไหน?

    ต้นไม้นี้แตกต่างจากคนตรงที่สปีชีส์ (species)  สายพันธุ์ ที่อ่อนกว่า เป็นชั้นๆ เหมือนกับคน  เหมือนกับสัตว์เลื้อยคลานอย่างเล็ก และเชื้อโรค เป็นขั้นๆ ไป

    จิต แปลว่า ธรรมชาติที่รับรู้สิ่งต่างๆ อารมณ์ต่างๆ

    วิญญาณ แปลว่า รูปลักษณะ รูปลักษณ์ รูปร่างที่รับรู้ได้ คือ วิญญาณที่รับรู้ได้ เช่น ภาพวาดนี้มีวิญญาณ เรารับรู้ เรามีอารมณ์รู้สึก เช่น ภาพวาดถึงผู้หญิงคนหนึ่งกำลังถูกทำร้าย เรามองก็รู้สึกสงสารทันที เขาเรียกว่าภาพนี้มีวิญญาณ แต่ภาพนี้ไม่มีจิต

    แล้วทำไมต้องมีคำว่า "จิตวิญญาณ" ?

    จิตวิญญาณ คือ มีจิตที่รับรู้วิญญาณ เช่น เราตีเขา เราทำร้ายเขา จิตของเขาก็รับรู้อารมณ์ว่าเจ็บหรือไม่เจ็บ

    เราตีหิน ก้อนหินไม่รู้ว่าเจ็บหรือไม่เจ็บ

    ยกตัวอย่าง ที่เขี่ยบุหรี่ เรามองเห็นที่เขี่ยบุหรี่ เราก็รับรู้ได้ว่า รูปลักษณะอย่างนี้เป็นที่เขี่ยบุหรี่ มองดูตรงนี้เห็นภาพแล้ว เรารับรู้หรือไม่? ว่าผู้ชายคนนี้กำลังเขี่ยบุหรี่ เราก็มองเห็นรับรู้ได้ว่าเขี่ยบุหรี่ นี่แหละ มีวิญญาณแล้ว แต่ตัวจิตไม่มี เพราะเราตีที่เขี่ยบุหรี่ ที่เขี่ยบุหรี่ไม่เจ็บ ฉะนั้นที่เขี่ยบุหรี่นี้มีแต่วิญญาณ ไม่มีจิต เพราะที่เขี่ยบุหรี่นี้ไม่สามารถรับรู้อารมณ์ของเราได้

    แต่บางคนมองดูรูปภาพที่ศิลปินวาดภาพนั้นขึ้นมา แล้วบอกว่า ภาพนี้มีจิตวิญญาณ อย่างนี้ "ไม่ใช่" เขาใช้คำพูดเกินเลย

    ภาพนี้มีแค่วิญญาณเท่านั้น คือ เรารับรู้ภาพนี้ได้ นี่แหละเป็นวิญญาณของเราที่เกิดขึ้น ที่เกิดจากตาของเราไปสัมผัสกับรูปภาพวาดนั้น แต่ภาพนี้ไม่มีจิต เพราะไม่สามารถตอบสนองการรับรู้ของเราได้  เช่น รูปภาพนี้ไม่สามารถยักคิ้วหลิ่วตา พูดจากับเราได้  เพราะเรารับรู้ภาพนี้เองเป็นวิญญาณในการสื่อกันให้เราเข้าใจได้ แต่ภาพนี้ไม่มีจิตที่จะตอบโต้กับเราได้โดยอาศัยจิตของภาพนั้น

    แล้วที่รูปภาพที่ศิลปินวาดขึ้น โดยนักศิลปินต่างๆ คือ ภาพนั้นมีวิญญาณ วิญญาณนั้นทำให้บุคคลต่างๆ ที่มองเห็น มีจิตรับรู้ แต่ในรูปภาพวาดนั้นไม่มีจิต มีแต่วิญญาณ แสดงรูปลักษณะให้เราเห็น

    อาจารย์มองลูกศิษย์ตัวเล็กๆ อาจารย์ท่านมีจิตวิญญาณ แต่ถ้าเป็นก้อนหินไม่มีจิต เพราะเราตีก้อนหินแล้วไม่เจ็บ ไม่มีการร้องสักแอ๊ะ

    แต่คำว่า "เข้าถึงจิตวิญญาณ" คือ เรารับรู้ว่า เราชอบ เราไม่ชอบ ดีไม่ดี เจ็บไม่เจ็บ นี่แหละคือการรับรู้อารมณ์ แต่นี่ก้อนหินไม่มี ไม่สามารถรับรู้อารมณ์ของเราได้ มีแต่วิญญาณซึ่งแสดงลักษณะเป็นรูปร่างให้เรามองเห็น ให้เราเกิดความรู้สึกได้ว่า ชอบก้อนหินนี้หรือไม่ชอบ เป็นต้น

    เราจะต้องแยกให้ออกว่า

    ๑. เราเป็นคนไปดูภาพนี้ เป็นอีกลักษณะหนึ่ง และ (ผู้ที่มองภาพ)

    ๒. แต่ลักษณะของภาพนี้เป็นอีกลักษณะหนึ่ง (ตัวรูปภาพ)

    ลักษณะที่เรามองไปรูปภาพนี้ สามารถเกิดจิตวิญญาณได้ เพราะ เราเกิดความรู้สึก เพราะมนุษย์มีจิต แต่ไม่ใช่เพราะภาพนี้มีจิต

    เช่น เราเห็นหินก้อนนี้เราอาจจะสงสารก้อนหินก้อนนี้ก็เป็นได้ แล้วอุทานออกมา "โอ๊ย!! ก้อนหินก้อนนี้มาตากแดดตากฝนทำไมว่ะ น่าสงสารจัง"

    แต่หินก้อนนี้ เขาไม่มีจิต

    ฉะนั้น เราต้องแยกบุคคล แยกวาระ

    เรามองพระพุทธรูป แล้วพระพุทธรูปนี้มีจิตวิญญาณมั้ย

    พระพุทธรูปนี้ไม่มีจิตวิญญาณ เราเอาไฟไปเผาไปลนพระพุทธรูปท่านไม่ร้องสักแอ๊ะหนึ่ง แสดงว่าพระพุทธรูปนี้มีแต่วิญญาณ

    วิญญาณก็คือมีรูปร่างที่ให้เรารับรู้ ให้เราได้สัมผัสได้

    แสดงว่า คำว่า "จิตวิญญาณ" นี้ ก็อยู่ที่ตัวเรา ไม่ใช่จิตวิญญาณไปอยู่กับพระพุทธรูป เพียงแต่พระพุทธรูปนี้มีรูปลักษณ์ให้เราไปสัมผัสจึงเกิดความรู้สึก เกิดอารมณ์ว่าชอบหรือไม่ชอบ หรืออารมณ์กลางๆ

    แต่ถ้าพระพุทธรูปนี้ได้ประกอบพิธีพุทธาภิเษกแล้ว ให้มีการสื่อ พระพุทธรูปองค์นี้แหละมีจิตแล้ว นี่แหละพระพุทธรูป เทวรูปต่างๆ จะต้องไปปลุกเสกถึงจะให้มีจิตได้ เหมือนกับพระพุทธรูปองค์นี้ไปขึ้นทะเบียนรับรู้ รับได้เพราะว่า เปรียบเสมือนกับมือถือนี้ข้างในมีซิมถึงโทรเข้า-ออกได้ ซิมการ์ด (sim : Subscriber identity/identification module) ตัวนี้แหละคือ จิต

    แต่พระพุทธรูปองค์อื่นที่ไม่ได้ผ่านการปลุกเสกก็ไม่มี

    เรามีจิต เรามองพระพุทธรูปเราจึงรู้สึกได้ แต่พระพุทธรูปไม่มีจิตรับรู้เราไม่ได้ แต่วิญญาณของท่านทำให้เราเกิดความรู้สึกได้

    ถ้าพระพุทธรูปที่ผ่านการปลุกเสกแล้ว ถ้าเราไปทำลาย เดี๋ยวก็จะมีเรื่อง มีปัญหา

    เช่น พระพุทธรูปที่ผ่านการปลุกเสกแล้ว ตั้งใจอธิษฐาน เรารับรู้ๆๆ ถ้าใครคนหนึ่งมาทุบหรือทำลายของเขา อาจจะโดนเป็นคดีความกันได้ คือ พระพุทธรูปนี้ผ่านการปลุกเสกก็คือผ่านการยอมรับแล้วว่า มีซิมแล้ว ไม่ใช่มีมือถือเฉยๆ

    บางคนวาดรูปแล้วมีจิตวิญญาณ แต่อีกคนหนึ่งวาดรูปแล้วไม่มีจิตวิญญาณ อย่างนี้หมายความว่าอย่างไร

    ถ้ารูปภาพนี้ไม่มีจิตวิญญาณ เราลองไปเผาภาพวาดของเขา เขาจะไปแจ้งตำรวจมาจับเรามั้ย? ก็ต้องโดนแน่นอน เพราะภาพนี้ผ่านการใส่จิตลงมาแล้ว คือ จิตรกรยึดถือว่าเป็นของตน แต่ไม่ใช่ว่าภาพนี้มีจิตแต่เป็นเพราะจิตของจิตรกรไปผูกไว้

    การผ่านการปลุกเสก ก็คือ ผ่านการยอมรับ ผ่านส่วนรวมแล้วยอมรับแล้ว

    สรุป
    คน มีจิตและวิญญาณ
    ต้นไม้ มีจิตและวิญญาณ
    ก้อนหิน ไม่มีจิต แต่มีวิญญาณ

ขอความเคารพ หากผู้รู้มีสิ่งชี้แนะ น้อมรับฟังเสมอ และขอความกรุณาแย้ง ชี้แจง ชี้แนะ แม้แต่ต้องการให้เพิ่มเติมสิ่งใด ก็ขอได้บอกมา
อ.พรหมสิทธิ์ ทิพย์ธาดาวงศ์