ลิงอาศัยอยู่ในป่าใหญ่ (ลิง=จิต : ป่าใหญ่=อารมณ์)

อายตนะภายนอก หรือ อารมณ์ทั้งหมดที่จิตรู้ได้มี 6 อารมณ์
1.รูปารมณ์  ซึ่งรู้ได้ ทางตา เท่านั้น    สิ่งที่เห็นทางตา หรือ สี  
  แต่สิ่งที่ต้องรู้คือว่า   เป็นสภาพธรรม ที่ปรากฏทางตา เท่านั้น
สิ่งที่ปรากฏทางตาไม่ใช่วัตถุสิ่งของหรือบุคคลดังที่เราคิด  
เมื่อเราคิดว่าสิ่งที่เห็นเป็นต้นไม้   เป็นสัตว์  หรือเป็นคน  
เราคิดถึงบัญญัติของสิ่งที่เห็น   แต่ไม่ใช่การรู้สิ่งที่ปรากฏทางตา

2. สัททารมณ์  คือ  เสียง

3. คันธารมณ์ คือ กลิ่น

4. รสารมณ์ คือ  รส

5.โผฏฐัพพารมณ์ คือ  อารมณ์ ที่สามารถรู้ได้ ทางกาย  

6.ธัมมารมณ์ ได้แก่ อารมณ์ทั้งหมดที่ไม่ใช่อารมณ์ 5
ธัมมารมณ์ สามารถรู้ได้ ทางมโนทวารเท่านั้น

ลิงมีจิตอยู่ในกายคือมหาภูตรูป4 มี
อายตนะภายใน 6 อายตนะภายใน 6 ได้แก่   ทวาร 6 ซึ่งเป็นทางรู้อารมณ์ที่ปรากฏ  
และอายตนะภายนอก 6      อายตนะภายนอก 6  ได้แก่   อารมณ์ 6 ซึ่งรู้ได้ทางทวาร 6    

เกิดวิญญาณ 6  
ซึ่งเกิดขึ้นโดยอาศัยทวาร 6
และอารมณ์ที่ปรากฏทางทวาร 6  
เกิดผัสสะ 6  
เวทนา 6  อันเกิดจากผัสสะ 6  
ตัณหา 6  อันเกิดจากเวทนา 6  

จึงเป็นธรรม 6   และ
6 คือหมวด 6 ของธรรม 6 ประเภท
ตัณหา 6 ทำให้เกิด อุปาทานขันธ์
อุปาทานขันธ์  ขันธ์ที่ประกอบด้วยอุปาทาน ได้แก่
เบญจขันธ์หรือขันธ์ ๕
ที่ประกอบด้วยอุปาทาน
คือ รูป, เวทนา, สัญญา, สังขาร, วิญญาณที่ประกอบด้วยอาสวะ,
ซึ่งมีชื่อเรียกเฉพาะว่า
รูปูปาทานขันธ์,
เวทนูปาทานขันธ์,
สัญญูปาทานขันธ์,
สังขารูปาทานขันธ์
วิญญาณูปาทานขันธ์