ย่อ

พระไตรปิฎก เล่มที่ ๘  พระวินัยปิฎก เล่มที่ ๘
ปริวาร

             [๘๒๖]     สังขารทั้งปวงที่ปัจจัยปรุงแต่ง ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา
                          พระนิพพานและบัญญัติ ท่านวินิจฉัยว่า เป็นอนัตตา. เมื่อดวงจันทร์ คือ
                          พระพุทธเจ้ายังไม่เกิดขึ้น เมื่อดวงอาทิตย์ คือ พระพุทธเจ้า ยังไม่อุทัย
                          ขึ้นมา เพียงแต่ชื่อของสภาคธรรมเหล่านั้น ก็ยังไม่มีใครรู้จัก.


              สังขารทั้งปวงที่ปัจจัยปรุงแต่ง ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา
ชัดเจนแล้วว่านี่เป็นพุทธพจน์อย่างแน่นอน

แต่คำว่า..พระนิพพานและบัญญัติ ท่านวินิจฉัยว่า เป็นอนัตตา.

ถามว่า..  
ทำไมถึงต้องวินิจฉัย  ทั้งที่ธรรมของพระพุทธเจ้าเป็นกฏ เป็นธรรมฐิติ เป็นธรรมนิยาม

เช่นตรัสไว้ว่า..
สิ่งไหนไม่เที่ยง  สิ่งนั้นเป็นทุกข์ สิ่งไหนเป็นทุกข์สิ่งนั้นเป็นอนัตตา