การศึกษาในทางวิทยาศาสตร์ที่เป็นการศึกษาความจริงของธรรมชาตินั้น
เริ่มต้นศึกษาจากการฟังคำพูดคำสอนของครูอาจารย์ นำไปคิดวิเคราะห์
รวมไปถึงการอ่านศึกษาจากตัวหนังสือในตำราที่มีการบันทึกไว้สืบต่อกันมาเป็นเบื้องต้น
ไปจนกระทั่งเป็นการปฏิบัติทดลองและสังเกตธรรมชาติจริงๆในเรื่องที่เกี่ยวกับ
ธาตุสสาร พลังงานของธาตุสสาร แรงดึงแรงยึดของธาตุสาร..
ต้นไม้ ใบหญ้า เซลล์พืช เซลล์สัตว์เป็นต้น เป็นการศึกษาสูงสุด..
เช่นเดียวกันกับการศึกษาในทางศาสนาในเรื่องที่เกี่ยวกับธรรมชาติของชีวิตและสันติภาพ
ที่มีการศึกษาจากการฟังคำพูดคำสอนของพระศาสดาครูบาอาจารย์นำไปคิดพิจารณา
รวมไปถึงการอ่านศึกษาจากตำราพระคัมภีร์ที่มีการบันทึกไว้สืบต่อกันมาเป็นเบื้องต้น
ไปจนกระทั่งเป็นการปฏิบัติธรรมชาติ สังเกตธรรมชาติ กำหนดรู้ธรรมชาติจริงๆ
คือกาย เวทนา จิต ธรรม ได้แก่สติปัฏฐาน เป็นการศึกษาสูงสุดเช่นเดียวกัน..
โดยสรุปแล้วทั้งการศึกษาสูงสุดในทางวิทยาศาสตร์และการศึกษาสูงสุดในทางศาสนา
ต่างก็เป็นการปฏิบัติธรรมชาติ ทดลองธรรมชาติ สังเกตกำหนดรู้ธรรมชาติจริงๆโดยตรง
เหมือนกัน แตกต่างกันเพียงสิ้งรู้และเป้าหมายของความรู้เท่านั้น..
.................................................................................
วิทยาศาสตร์รู้ธาตุสารและพลังงาน เป็นอาทิ..
ศาสนารู้จิตรู้กาย รู้พฤติกรรมของจิตและกายที่จะนำไปสู่ความสุขหรือความทุกข์
บริสุทธิ์หรือไม่บริสุทธิ์ สันติหรือไม่สันติ เป็นอาทิ..
เป็นธรรมดาที่การศึกษาวิทยาศาสตร์และศาสนาทางตำรา รวมไปถึงการเชื่อวิทยาศาสตร์
และศาสนาตามตำรา..ย่อมมีมากกว่าการเชื่อวิทยาศาสตร์และศาสนา
เพราะได้ทดลองปฏิบัติธรรมชาติแล้ว เพราะได้สังเกตธรรมชาติแล้วจริงๆ
ด้วยตนเอง..