ภิกษุทั้งหลาย ! เรากล่าวซึ่งเจตนาว่าเป็นกรรม
เพราะว่าบุคคลเจตนาแล้ว ย่อมกระทำซึ่งกรรมด้วยกาย
ด้วยวาจา ด้วยใจ ...
ภิกษุทั้งหลาย ! เหตุเกิด (นิทานสัมภวะ) แห่ง
กรรมทั้งหลาย เป็นอย่างไรเล่า ?
ภิกษุทั้งหลาย ! เหตุเกิดแห่งกรรมทั้งหลาย
คือ ผัสสะ.
ภิกษุทั้งหลาย ! ความมีประมาณต่าง ๆ
(เวมัตตตา) แห่งกรรมทั้งหลาย เป็นอย่างไรเล่า ?
ภิกษุทั้งหลาย !
กรรมที่ทำสัตว์ให้เสวยเวทนาในนรก มีอยู่,
กรรมที่ทำสัตว์ให้เสวยเวทนาในกำเนิดเดรัจฉาน มีอยู่,
กรรมที่ทำสัตว์ให้เสวยเวทนาในเปรตวิสัย มีอยู่,
กรรมที่ทำสัตว์ให้เสวยเวทนาในมนุษยโลก มีอยู่,
กรรมที่ทำสัตว์ให้เสวยเวทนาในเทวโลก มีอยู่...
ภิกษุทั้งหลาย ! วิบากแห่งกรรมทั้งหลาย
เป็นอย่างไรเล่า ?
ภิกษุทั้งหลาย ! เรากล่าววิบากแห่งกรรม
ทั้งหลายว่ามีอยู่ ๓ อย่าง คือ วิบากในทิฏฐธรรม
(คือทันควัน) หรือว่า วิบากในอุปะปัชชะ (คือในเวลาต่อมา)
หรือว่า วิบากในอปรปริยายะ (คือในเวลาต่อมาอีก) ...
ภิกษุทั้งหลาย ! ความดับแห่งกรรม เป็น
อย่างไรเล่า ?
ภิกษุทั้งหลาย ! ความดับแห่งกรรม ย่อมมี
เพราะ ความดับแห่งผัสสะ.
อริยมรรคมีองค์ ๘ นี้นั่นเอง เป็นข้อปฏิบัติให้ถึง
ความดับไม่เหลือแห่งกรรม (กัมมนิโรธคามินีปฏิปทา);
ได้แก่ สิ่งเหล่านี้คือ สัมมาทิฏฐิ สัมมาสังกัปปะ
สัมมาวาจา สัมมากัมมันตะ สัมมาอาชีวะ สัมมาวายามะ
สัมมาสติ สัมมาสมาธิ.