ในพระสูตรนั้น     คำว่า    บ่มวิมุตติ    มีวิเคราะห์ว่า    ที่ชื่อว่า
บ่มวิมุตติ     ก็เพราะทำวิมุตติให้สุกงอม.      คำว่า     ธรรม    ได้แก่ ธรรม
๑๕ อย่าง.    ธรรมเหล่านั้น       พึงทราบด้วยอำนาจแห่งของความหมดจดแห่ง
อินทรีย์มีความเชื่อเป็นต้น .   สมจริง  ดังคำที่ท่านกล่าวไว้ว่า

(๑)   อินทรีย์คือความเธอย่อมหมดจดด้วยอาการ  ๓  อย่างเหล่านี้ คือ
ก.   เว้นบุคคลผู้ไม่มีความเชื่อ.
ข.   เสพ  คบ  เข้านั่งใกล้  บุคคลผู้มีความเชื่อ.
ค.  พิจารณาสูตรที่เป็นเหตุให้เกิดความเลื่อมใส.

(๒)   อินทรีย์คือความเพียรย่อมหมดจดด้วยอาการ ๓ อย่างเหล่านี้  คือ
ก.   เว้นบุคคลเกียจคร้าน.
ข.   เสพ   คบ   เข้านั่งใกล้บุคคลผู้ปรารภความเพียร.
ค.  พิจารณาถึงความเพียรชอบ.

(๓)   อินทรีย์คือความระลึกย่อมหมดจดด้วยอาการ ๓ อย่างเหล่านั้น คือ
ก.  เว้นบุคคลผู้หลงลืมสติ.
ข.   เสพ   คบ  เข้านั่งใกล้บุคคลผู้ตั้งสติมั่น.
ค.  พิจารณาหลักการตั้งสติ   (สติปัฏฐาน).

(๔)    อินทรีย์คือความตั้งใจมั่นย่อมหมดจดด้วยอาการ ๓ อย่างเหล่านั้น คือ

ก.  เว้นบุคคลผู้ไม่ตั้งใจมั่น.
ข.  เสพ  คบ  เข้านั่งใกล้บุคคลผู้ตั้งใจมั่น.
ค.   พิจารณาฌานและวิโมกข์.

(๕)  อินทรีย์คือความรู้ชัดย่อมหมดจดด้วยอาการ  ๓  อย่างเหล่านี้  คือ

ก.  เว้นบุคคลผู้มีปัญญาทราม.
ข.  เสพ  คบ  เข้านั่งใกล้บุคคลผู้มีปัญญา.
ค.  พิจารณาญาณจริยาที่ลึกซึ้ง.

เมื่อเว้นบุคคล ๕ พวก เสพ คบ เข้านั่งใกล้บุคคล ๕ พวก  พิจารณา
กองสูตร ๕ กองเหล่านี้    ดังว่ามานี้   ด้วยอาการ ๑๕ อย่างเหล่านี้    อินทรีย์ทั้ง
๕ อย่างก็ย่อมหมดจด.   

ยังมีธรรมสำหรับ บ่มวิมุตติอีก ๑๕ อย่างคือ    อินทรีย์
มีความเธอเป็นต้น เหล่านั้น ๕ อย่าง   ความสำคัญอันเป็นส่วนแห่งการแทงตลอด
(นิพเพธภาคิยสัญญา) ๕ อย่างเหล่านี้คือ  ความสำคัญว่าไม่เที่ยง ความสำคัญว่า
เป็นทุกข์ในสิ่งที่ไม่เที่ยง    ความสำคัญว่าไม่ใช่ตัวตนในสิ่งที่เป็นทุกข์    ความ
สำคัญในการละ     ความสำคัญในวิราคะ     และธรรมอีก  ๕  อย่างมีความเป็น
ผู้มีมิตรดีงาม เป็นต้น   ที่ตรัสแก้พระเมฆิยเถระ.

ที่มา : อรรถกถาราหุโลวาทสูตร
( พระสุตตันตปิฎก มัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสก์ เล่ม ๓ ภาค ๒ - หน้าที่ 483 )