หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน

เวลาทุกข์ ทุกข์มากจริงๆ นะ มากที่สุด เพราะอำนาจของกิเลสมันหนาแน่น ให้หาความสุขไม่ได้ๆ วันหนึ่งๆ เวลาซักฟอกฝึกทรมานหนักเข้าๆ ก็ดีขึ้นๆ จนถึงขั้นได้พูดให้บรรดาพี่น้องทั้งหลายฟัง จิตชนิดนี้ก็ไม่เคยคิด ก็เกิดขึ้นจากการฝึกฝนอบรม ที่ว่านั่งอยู่นี้มันสว่างไสว ยืนอยู่สว่างไสวครอบโลกธาตุ ทางภายในนี่จ้าครอบโลกธาตุ จนกระทั่งได้อัศจรรย์ตัวเองนี่ก็เคยพูดให้ฟัง เวลาเลวร้ายก็เลวร้ายที่สุด เป็นแต่ว่าไม่ได้พูดให้ฟัง เพราะต่างคนต่างมีเต็มหัวใจ ก็ไม่ทราบจะเอามาอวดกันอะไรของเลวร้าย แต่ของดีนี่มีน้อยมาก จึงได้เอามาพูดเพื่อเป็นคติเครื่องเตือนใจให้ฝึกฝนอบรมตนเพื่อความเป็นคนดี จิตมีสง่าราศีภายในตัวเอง
เวลาเราฝึกฝนอบรมถึงขั้นสว่างไสวแล้ว มันสว่างไสวจริงๆ จิต จนกระทั่งได้อัศจรรย์ตัวเอง โอ้โห จิตเรานี้ทำไมถึงได้สว่างไสว อัศจรรย์เอานักหนา แล้วอัศจรรย์ตัวเองทั้งๆ ที่กิเลสยังมีอยู่นะ มันก็ได้รับความอัศจรรย์ขึ้นมาจากผลแห่งการอบรม มันสว่างไสว เหมือนว่าจิตนี่มันว่างครอบโลกธาตุไปหมดเลย จิตดวงนี้ละ ทั้งๆ ที่กิเลสยังอยู่นะ มันก็ยังได้รับความอัศจรรย์จากตัวเอง เพราะการอบรม ต้นเหตุคือการอบรม
ไปยืนอัศจรรย์รำพึงเจ้าของอยู่บนภูเขาวัดดอยธรรมเจดีย์นี่แหละ ที่มันเด่น วัดดอยธรรมเจดีย์นี้เด่นหลายพัก วัดดอยธรรมเจดีย์จึงเป็นวัดที่ไม่ลืมละ เด่นที่อัศจรรย์ตัวเองทั้งๆ ที่กิเลสยังมีอยู่ก็อยู่วัดดอยธรรมเจดีย์ เด่นเวลาสุดท้ายก็วัดดอยธรรมเจดีย์ อยู่วัดนี้ละ วัดดอยธรรมเจดีย์ เวลามันอัศจรรย์ๆ จริงๆ มันสว่างไสวครอบไปหมดจิตดวงนี้ ทั้งๆ ที่กิเลสก็ยังมีอยู่ จนได้รำพึงกับตัวเอง อุทานขึ้นภายในใจว่า โถ ทำไมจิตเรามันถึงได้สว่างไสวเอานักหนา อัศจรรย์เหลือประมาณ

ทีนี้ธรรมท่านกลัวจะหลงละซี ท่านเตือนขึ้นมาเลย เป็นคำๆ ขึ้นมาในใจเหมือนคนพูดให้ฟัง พูดอยู่ในใจขึ้นเป็นคำๆ ถ้ามีจุดมีต่อมแห่งผู้รู้อยู่ที่ไหน นั้นแลคือตัวภพคือตัวภัย ยังไม่ใช่สุขที่แท้จริง ทั้งๆ ที่เราก็ชมเชยตัวเองว่าเป็นความสุขความอัศจรรย์ เพราะจิตนี้มันสว่างครอบภูเขาวัดดอยธรรมเจดีย์ แล้วธรรมท่านก็เตือนขึ้นมา ถ้ามีจุดมีต่อมแห่งผู้รู้อยู่ที่ไหนนั้นแลคือตัวภพ ก็คือจุดแห่งความผ่องใสแห่งความสว่างไสวนั้นละ เวลาเราจะรู้ก็ไปรู้ที่ภูเขาลูกนี้อีก ต่อมอันนั้นขาดสะบั้นลงไปนี้มันพังจ้าคราวนี้มันไม่เป็นอย่างนั้นซิ มีจุดมีต่อมแห่งผู้รู้ ผู้รู้นี้ทรงไว้ซึ่งความเศร้าหมองความผ่องใสความอัศจรรย์ หรือความทุกข์ร้อนต่างๆ อยู่ที่ใจ
เวลาฝึกฝนอบรมแล้วถึงขั้นที่อัศจรรย์ตัวเองก็อัศจรรย์เหมือนกันนะ อัศจรรย์ที่มันสว่างไสวเอาเสียจนเหมือนว่าครอบโลกธาตุ นู่นน่ะมันว่างไปหมดเลย นั่นยังไม่หมดนะนั่นกิเลสยังไม่หมด มันก็ยังได้รับความอัศจรรย์ตามกำลังแห่งการประพฤติปฏิบัติของเรา ทีนี้เวลามันอัศจรรย์เต็มที่มันก็เป็นที่นั่นละ ภูเขาลูกนั้นละ จ้าขึ้นมาคราวนี้แล้วหมดเลย ไม่มีที่ไหนๆ ที่ว่าจุดมีต่อมผู้รู้อยู่ไหนไม่มี จ้าทีเดียวครอบโลกธาตุเลย ที่นี่หมดละหมดจุดหมดต่อม ไม่มี จ้าเอาเลยทีเดียว จิตดวงนี้เป็นธรรมทั้งดวง เรียกว่าเป็นธรรมธาตุแล้ว นั่นจิตเวลาได้เต็มที่แล้วถึงขั้นเป็นธรรมธาตุ หรือนิพพานทั้งเป็น เป็นธรรมธาตุก็เรียกอยู่ภายในใจ