ทำไมทำสมาธิต้องกำหนดลมหายใจ
เมื่อสมัยก่อนตอนอายุยี่สิบต้นๆ ได้ ผมเป็นพวกบ้าอ่านหนังสือ How To ของฝรั่งมาก
พยายามทำตามสิ่งที่ในหนังสือบอก
เพราะคิดว่าฝรั่งเป็นชาติที่เจริญกว่า ฉลาดกว่า ถ้าเราทำตามเขาเราจะมีวิธีคิดเหมือนเขา เก่งเหมือนเขา
ส่วนหนึ่งอาจเป็นอิทธพลมากจากภาพยนตร์ Hollywood และสภาพแวดล้อมสังคมไทยเวลานั้น ที่เวลาเราจะทำอะไรเราก็ชี้ให้ดูสิ่งที่ฝรั่งเขาทำ บอก “ทำไมไม่ทำตามแบบเขาละ”
ทำให้เราเป็นพวกคลั่งฝรั่งโดยไม่รู้ตัวด้วย
แต่พอพรรษาในชีวิตเพิ่มขึ้น (แก่ขึ้นว่างั้นเหอะ) กระบวนทัศน์ทางโลกโตขึ้น ได้อ่านหนังสือประเภทอื่น ได้เดินทางมองโลกอื่นมากขึ้น กระบวนทัศนมองโลกเริ่มเปลี่ยน
ได้เห็นข้อดี ข้อเสีย
ได้เห็นจุดแข็ง จุดด้อยของกันและกัน บนความแตกต่างกันที่เกิดมาจากภูมิศาสตร์ สภาพอากาศเป็นที่ตั้ง ทำให้เห็นความคิด และการดำเนิดชีวิตที่ต่างกัน มาจากพื้นฐานภูมิศาสตร์ที่ต่างกันนั้น
ปรัชญาตะวันตกก็มีข้อดี ข้อเสีย ปรัชญาตะวันออกก็ด้วย
พวกฝรั่งเห็นเลยไม่ได้ดีกว่าพวกเราอะไรมากมาย แต่จะมีจุดหนึ่งที่เห็นเลยว่าเขาเหนือกว่าพวกเรามากคือ
พวกเขาจะพยายามเป็นผู้สร้างกฏ สร้างกติกาของโลกขึ้นมาเองทุกอย่าง
และให้คนอื่นวิ่งตามกฏ กติกาที่เขาสร้าง กฏกติกาที่ทำให้เขาได้เปรียบ
ยกตัวอย่าง อย่างพวกกีฬา เช่นกีฬาวอลเลย์ ด้วยสรีระคนเอเซียไม่มีทางได้เปรียบแน่ แต่จีนกับไทยทำได้สุดยอดมากในเวทีระดับโลก หรืออย่างฟุตบอลที่ว่าต้นกำเนิดที่ประเทศอังกฤษ แต่พวกอาร์เจนติน่า (มีนักเตะตัวเล็กทั้งนั้น) ก็ทำได้ดีมาก
หรืออย่างหลักการตลาดที่พยายามสร้างกฏว่า ผู้หญิงขาวเท่ากับ ผู้หญิงสวยอันนี้ก็ด้วย
ยังไม่พูดถึงเรื่อง "ทุนนิยม" ถ้าอธิบายอันนี้เดี๋ยวยาว
แต่พื้นฐานสำคัญที่แตกต่างกันมากระหว่างปรัชญาตะวันตกและตะวันออกคือ ปรัชญาขั้นพื้นฐานที่ว่า
ปรัชญาตะวันตกจะสอนว่า "เพราะมีความคิด ถึงได้มีตัวฉัน" (ฉันเป็นดั่งที่ฉันคิด)
แต่ปรัชญาตะวันออกกลับบอกกับเราว่า "เพราะมีลมหายใจ ถึงได้มีตัวฉัน"
เพราะเวลาเรานั่งกำหนดลมหายใจดีๆ เราจะมองเห็นเลยว่า ‘ความคิด’ เรา
ก็เป็นแค่ ‘มายาคติ’ อย่างหนึ่ง
เรานั่งสมาธิพยายามกำหนดลมหายใจอยู่ที่นี่ แต่เจ้าความคิดมักพาเราไปที่ต่างๆ อาจพาไปในอดีตหรืออนาคต
เราอาจจะคิดถึงเวลาที่ได้กุมมือกับใครสักคนครั้งแรก
คิดถึงตอนหกล้มตกกระไดที่ทำให้เราต้องเข้าเฝือก
กังวลกับสนามสอบที่กำลังจะมาถึง (ก็เพราะเรายังไม่ได้อ่านหนังสือ)
หรือคิดถึงวันที่เราจะได้ร่วมชีวิตกับสักคน (แล้วทำให้เรายิ้มขึ้นมาได้)
ทำให้เราคิดแล้วมีความทุกข์ หรือก็มีความสุข ทั้งที่จริง เรานั่งกำหนดลมอยู่ที่นี่ตลอด
ปรัชญาตะวันออกทำให้เรารู้เลยว่า
"ไอ้ ‘ความคิด’ ของเรา ที่ว่าแน่ๆ ว่าเป็นของเราเองแท้ๆ ก็ไม่ใช่ของเรา
เป็นแค่ ‘มายาคติ’อย่างหนึ่ง"
องค์สมณโคดม ถึงได้กล่าวย้ำหนักย้ำหนาว่า
"อย่าได้ยึดมั่น ถือมั่น"
ฝากพูดคุย แลกเปลี่ยนกันได้ที่นี่นะครับ
https://www.facebook.com/latitudethai/
ทำไมทำสมาธิต้องกำหนดลมหายใจ
เมื่อสมัยก่อนตอนอายุยี่สิบต้นๆ ได้ ผมเป็นพวกบ้าอ่านหนังสือ How To ของฝรั่งมาก
พยายามทำตามสิ่งที่ในหนังสือบอก
เพราะคิดว่าฝรั่งเป็นชาติที่เจริญกว่า ฉลาดกว่า ถ้าเราทำตามเขาเราจะมีวิธีคิดเหมือนเขา เก่งเหมือนเขา
ส่วนหนึ่งอาจเป็นอิทธพลมากจากภาพยนตร์ Hollywood และสภาพแวดล้อมสังคมไทยเวลานั้น ที่เวลาเราจะทำอะไรเราก็ชี้ให้ดูสิ่งที่ฝรั่งเขาทำ บอก “ทำไมไม่ทำตามแบบเขาละ”
ทำให้เราเป็นพวกคลั่งฝรั่งโดยไม่รู้ตัวด้วย
แต่พอพรรษาในชีวิตเพิ่มขึ้น (แก่ขึ้นว่างั้นเหอะ) กระบวนทัศน์ทางโลกโตขึ้น ได้อ่านหนังสือประเภทอื่น ได้เดินทางมองโลกอื่นมากขึ้น กระบวนทัศนมองโลกเริ่มเปลี่ยน
ได้เห็นข้อดี ข้อเสีย
ได้เห็นจุดแข็ง จุดด้อยของกันและกัน บนความแตกต่างกันที่เกิดมาจากภูมิศาสตร์ สภาพอากาศเป็นที่ตั้ง ทำให้เห็นความคิด และการดำเนิดชีวิตที่ต่างกัน มาจากพื้นฐานภูมิศาสตร์ที่ต่างกันนั้น
ปรัชญาตะวันตกก็มีข้อดี ข้อเสีย ปรัชญาตะวันออกก็ด้วย
พวกฝรั่งเห็นเลยไม่ได้ดีกว่าพวกเราอะไรมากมาย แต่จะมีจุดหนึ่งที่เห็นเลยว่าเขาเหนือกว่าพวกเรามากคือ
พวกเขาจะพยายามเป็นผู้สร้างกฏ สร้างกติกาของโลกขึ้นมาเองทุกอย่าง
และให้คนอื่นวิ่งตามกฏ กติกาที่เขาสร้าง กฏกติกาที่ทำให้เขาได้เปรียบ
ยกตัวอย่าง อย่างพวกกีฬา เช่นกีฬาวอลเลย์ ด้วยสรีระคนเอเซียไม่มีทางได้เปรียบแน่ แต่จีนกับไทยทำได้สุดยอดมากในเวทีระดับโลก หรืออย่างฟุตบอลที่ว่าต้นกำเนิดที่ประเทศอังกฤษ แต่พวกอาร์เจนติน่า (มีนักเตะตัวเล็กทั้งนั้น) ก็ทำได้ดีมาก
หรืออย่างหลักการตลาดที่พยายามสร้างกฏว่า ผู้หญิงขาวเท่ากับ ผู้หญิงสวยอันนี้ก็ด้วย
ยังไม่พูดถึงเรื่อง "ทุนนิยม" ถ้าอธิบายอันนี้เดี๋ยวยาว
แต่พื้นฐานสำคัญที่แตกต่างกันมากระหว่างปรัชญาตะวันตกและตะวันออกคือ ปรัชญาขั้นพื้นฐานที่ว่า
ปรัชญาตะวันตกจะสอนว่า "เพราะมีความคิด ถึงได้มีตัวฉัน" (ฉันเป็นดั่งที่ฉันคิด)
แต่ปรัชญาตะวันออกกลับบอกกับเราว่า "เพราะมีลมหายใจ ถึงได้มีตัวฉัน"
เพราะเวลาเรานั่งกำหนดลมหายใจดีๆ เราจะมองเห็นเลยว่า ‘ความคิด’ เรา
ก็เป็นแค่ ‘มายาคติ’ อย่างหนึ่ง
เรานั่งสมาธิพยายามกำหนดลมหายใจอยู่ที่นี่ แต่เจ้าความคิดมักพาเราไปที่ต่างๆ อาจพาไปในอดีตหรืออนาคต
เราอาจจะคิดถึงเวลาที่ได้กุมมือกับใครสักคนครั้งแรก
คิดถึงตอนหกล้มตกกระไดที่ทำให้เราต้องเข้าเฝือก
กังวลกับสนามสอบที่กำลังจะมาถึง (ก็เพราะเรายังไม่ได้อ่านหนังสือ)
หรือคิดถึงวันที่เราจะได้ร่วมชีวิตกับสักคน (แล้วทำให้เรายิ้มขึ้นมาได้)
ทำให้เราคิดแล้วมีความทุกข์ หรือก็มีความสุข ทั้งที่จริง เรานั่งกำหนดลมอยู่ที่นี่ตลอด
ปรัชญาตะวันออกทำให้เรารู้เลยว่า
"ไอ้ ‘ความคิด’ ของเรา ที่ว่าแน่ๆ ว่าเป็นของเราเองแท้ๆ ก็ไม่ใช่ของเรา
เป็นแค่ ‘มายาคติ’อย่างหนึ่ง"
องค์สมณโคดม ถึงได้กล่าวย้ำหนักย้ำหนาว่า
"อย่าได้ยึดมั่น ถือมั่น"
ฝากพูดคุย แลกเปลี่ยนกันได้ที่นี่นะครับ https://www.facebook.com/latitudethai/