ธรรมะจากผู้รู้ โดย พระ ปราโมทย์ ปา โมชฺโช ค่ะ
จาก หนังสือ ธรรมะใกล้ตัว ฉบับที่ 24 ค่ะ
ถาม: ทุกวันนี้ เพื่อนๆที่ แวดล้อม เรา อยู่
และ ผู้คน ที่ เรา คบ ไป มา หาสู่ กัน เป็น ส่วน ใหญ่ ใน ชีวิต ประจำ วัน
ไม่ มี ใคร สนใจ ธรรมะ เพียงพอ ที่ เรา จะ สามารถ พูด คุย ด้วย ได้ เลย
กัลยาณมิตร ทาง ธรรม มี แต่ ใน อิน เต อร์เน็ท เท่านั้น
รู้สึก ว่า ใน ชีวิต จริง ของ เรา ไม่ค่อย มีค นที่ จะ พูด
ใน เรื่อง ที่ มี สาระ ของ ชีวิต ด้วย จริงๆ ได้ เลย ค่ะ
ที่จริง คนใน สังคม ใช่ ว่า เขา จะ เลว ร้าย หรือ ปฏิเสธ ธรรมะ เสมอ ไป
การ ที่ เขา ดำรง ตน อยู่ ใน กรอบ ของ จริยธรรม ไม่ เบียดเบียน ทำร้าย ใคร
แม้ เขา จะ ไม่ สนใจ การ ปฏิบัติธรรม จริงจัง แต่ เขา ก็ได้ ปฏิบัติธรรม แล้ว ใน ระดับ หนึ่ง
เพียง แต่ เรา อาจ จะ มอง ข้าม ไป จึง คิด ว่า เขา ไม่ ได้ ปฏิบัติธรรม
บาง คน ไม่ เคย ตักบาตร บริจาค ทาน แต่ เขา ทำ ทาน โดย การ รู้จัก ให้อภัย ผู้ อื่น
บาง คน ขี้ เหล้า เมา ยา แต่ รักษา สัจจะ และ เสียสละ เพื่อ หมู่ คณะ
ถ้า เรา มอง เขา ออก ว่า เขา ปฏิบัติธรรม อะไร อยู่ บ้าง
และ ไม่ คาด หวัง ว่า เขา จะ ต้อง ปฏิบัติ เหมือน เรา
เรา ก็ จะ พบ ว่า คน รอบ ตัว เรา นั้น ปฏิบัติธรรม กัน อยู่ มากมาย พอดู ทีเดียว
เรา สามารถ เลือก สนทนา ธรรม ที่ เหมาะ กับ เขา
หรือ ยก ระดับ เขา ขึ้น อีก นิดหนึ่ง ได้ โดย ไม่ ต้อง พูด ถึง คำว่า ธรรมะ
ถ้า เรา มอง โลก ด้วย ความ รัก และ ความ เมตตา จริงๆ
บางที เรา จะ พบ ว่า กระทั่ง สัตว์ บาง ตัว ก็ มี ธรรมะ บาง อย่าง
อย่าง ผม เคย มี สุนัข ตัว หนึ่ง เป็น สุนัข ที่ ผม เคารพ นับถือ คุณธรรม บาง อย่าง ของ เขา
คือ เขา รู้จัก ให้ ทาน รู้จัก ให้อภัย รู้จัก อดกลั้น แม้แต่ กับ ลูก สุนัข และ ลูก แมว ที่ ระราน เขา
ถ้า เห็น เช่น นั้น
เรา จะ ไม่ เงียบเหงา ว้าเหว่ เพราะ รู้สึก ว่า มี เรา คน เดียว ที่ ปฏิบัติ คน รอบ ตัว ไม่ ปฏิบัติ
และ ถ้า อยาก จะ มี เพื่อน มากๆ ก็ อย่า ลืม คุณธรรม ๔ ประการ
คือ การ ให้ การ พูด ให้ น่า รัก การ ทำ ตน ให้ เป็น ประโยชน์
และ การ มีค วาม เสมอต้นเสมอปลาย
ทุกวันนี้ ผม มี เพื่อน เฉพาะ ใน ที่ ทำ งาน และ เพื่อนบ้าน ไม่ มี เพื่อน เที่ยว เตร่ เฮฮา
แต่ เพื่อน ใน ทาง ธรรม มี มาก จน นับ ไม่ ถูก ครับ
เพราะ อาศัย คุณธรรม ๔ ประการ นั้น เอง
(๒๐ ส.ค. ๒๕๔๒)
ถาม: มี เรื่อง อยาก จะ มาบ อก เล่า สู่ กัน ฟัง เล็กน้อย ครับ
วัน หนึ่ง ขณะ ที่ อยู่ บน รถ ใจ จับ อยู่ กับ ภาพ ของ ลิ้น ที่ ปราก ฎ
แล้ว มัน ก็ คะนึง ไป ถึง เรื่อง ของ รส ที่ สัมผัส แล้ว ก็ รำพึง ว่า
“ลิ้น ก็ อัน เล็กๆ เท่า นี้ แต่ รส ที่ ลิ้น สัมผัส กลับ ยิ่ง ใหญ่ นัก
ครอบ โลก ครอบ แผ่นดิน นี้ นี่ เป็น เพียง เพราะ เรา รู้ ไม่ทัน เท่านั้น เอง”
“หาก เรา มี สติ ดำรง อยู่ ทุกเมื่อ แล้ว รส จัก ครอบงำ เรา ไม่ ได้”
นาน มา แล้ว เคย สงสัย ว่า “โลก คือ อะไร” ลอง คิด พิจารณา ใน เรื่อง ของ โลก
จน ใจ เอง นั้น อุทาน ว่า “ผัสสะ คือ โลก”
(ตรง นี้ มี พระ พุทธ ดำรัส ตรัส เอา ไว้ ด้วย ว่า ผัสสะ คือ โลก มา พบ ใน ภายหลัง)
ก็ เลย ทำให้ รู้ ขึ้น มา อีก ว่า “เพราะ เรา รู้ ไม่ เท่าทัน ใน ผัสสะ นี้ แหละ ผัสสะ จึง ได้ หลอก เอา”
ผัสสะ คือ โลก โลก คือ ผัสสะ ความ รู้ ไม่ เท่าทัน ผัสสะ คือ ความ รู้ ไม่ เท่าทัน โลก
ถ้า จะ กล่าว สาธุ เฉยๆ ก็ รู้สึก จะ น้อย ไป หน่อย กับ ความ เพียร ของ คุณ
จึง ขอก ล่า วเพิ่มเติม เล็กน้อย ครับ
เรื่อง เหล่า นี้ ผม เคย พิจารณา มา นาน นักหนา แล้ว
แท้ที่จริง โลก ที่ ว่า ใหญ่ นั้น เรา สัมผัส มัน ได้ เพียง นิดเดียว นิดเดียว จริงๆ
เช่น ภาพ ของ โลก ทั้ง โลก ทั้ง จักรวาล
ที่ เรา เห็น ได้ ก็ เพียง แค่ แสง สะท้อน ของ วัตถุ เหล่า นั้น เท่านั้น
เรา ไม่ ได้ สัมผัส กับ สิ่ง เหล่า นั้น จริงจัง อะไร เลย
เสียง ที่ ได้ยิน ก็ เพียง ความ สะเทือน ที่ แก้วหู นิดเดียว เท่านั้น
กลิ่น ใน โลก มี มาก ก็ได้ กลิ่น เพียง นิดเดียว
รส ก็ สัมผัส ได้ เพียง นิดเดียว และ ซ้ำๆ ซากๆ
สิ่ง ที่มา สัมผัส ทาง กาย แม้ จะ มี ได้ มากมาย แต่ ที่มา สัมผัส เรา จริงๆ ก็ มี นิดเดียว
ยิ่ง ความ คิด นึก ทั้งหลาย กระทั่ง คิด จะ เป็น เจ้า โลก
มัน ก็ เป็น เหมือน ภาพลวงตา เหมือน ความ ฝัน ที่ จิต คิด ปรุง เอา
ไม่ ได้ เกี่ยว กับ โลก เลย
เรา สัมผัส โลก ได้ นิดเดียว แต่ ความ อยาก มัน มาก กว่า นั้น มาก นัก
ดังนั้น ชีวิต จึง เต็ม ไป ด้วย ความ ไม่ สมอ ยาก
และ ความ สามารถ ใน การ เสพ ของ คน เรา ก็ มี นิดเดียว
แต่ ความ ต้องการ เสพ นั้น มัน ไม่ สิ้นสุด
เรา สัมผัส โลก ได้ นิดเดียว โลก มัน ก็ เป็น โลก ของ มัน อยู่ อย่าง นั้น
แต่ เรา กลับ คิด ว่า เรา เป็น เจ้าของ ครอบครอง อะไรๆ ตั้ง มากมาย
ทั้งที่ กาย ของ ตน เอง ก็ ครอง ไว้ ไม่ ได้ จริง
(๒๐ ส.ค. ๒๕๔๒)
ธรรมะจากผู้รู้ โดย พระ ปราโมทย์ ปา โมชฺโช ค่ะ จาก หนังสือ ธรรมะใกล้ตัว ฉบับที่ 24 ค่ะ
จาก หนังสือ ธรรมะใกล้ตัว ฉบับที่ 24 ค่ะ
ถาม: ทุกวันนี้ เพื่อนๆที่ แวดล้อม เรา อยู่
และ ผู้คน ที่ เรา คบ ไป มา หาสู่ กัน เป็น ส่วน ใหญ่ ใน ชีวิต ประจำ วัน
ไม่ มี ใคร สนใจ ธรรมะ เพียงพอ ที่ เรา จะ สามารถ พูด คุย ด้วย ได้ เลย
กัลยาณมิตร ทาง ธรรม มี แต่ ใน อิน เต อร์เน็ท เท่านั้น
รู้สึก ว่า ใน ชีวิต จริง ของ เรา ไม่ค่อย มีค นที่ จะ พูด
ใน เรื่อง ที่ มี สาระ ของ ชีวิต ด้วย จริงๆ ได้ เลย ค่ะ
ที่จริง คนใน สังคม ใช่ ว่า เขา จะ เลว ร้าย หรือ ปฏิเสธ ธรรมะ เสมอ ไป
การ ที่ เขา ดำรง ตน อยู่ ใน กรอบ ของ จริยธรรม ไม่ เบียดเบียน ทำร้าย ใคร
แม้ เขา จะ ไม่ สนใจ การ ปฏิบัติธรรม จริงจัง แต่ เขา ก็ได้ ปฏิบัติธรรม แล้ว ใน ระดับ หนึ่ง
เพียง แต่ เรา อาจ จะ มอง ข้าม ไป จึง คิด ว่า เขา ไม่ ได้ ปฏิบัติธรรม
บาง คน ไม่ เคย ตักบาตร บริจาค ทาน แต่ เขา ทำ ทาน โดย การ รู้จัก ให้อภัย ผู้ อื่น
บาง คน ขี้ เหล้า เมา ยา แต่ รักษา สัจจะ และ เสียสละ เพื่อ หมู่ คณะ
ถ้า เรา มอง เขา ออก ว่า เขา ปฏิบัติธรรม อะไร อยู่ บ้าง
และ ไม่ คาด หวัง ว่า เขา จะ ต้อง ปฏิบัติ เหมือน เรา
เรา ก็ จะ พบ ว่า คน รอบ ตัว เรา นั้น ปฏิบัติธรรม กัน อยู่ มากมาย พอดู ทีเดียว
เรา สามารถ เลือก สนทนา ธรรม ที่ เหมาะ กับ เขา
หรือ ยก ระดับ เขา ขึ้น อีก นิดหนึ่ง ได้ โดย ไม่ ต้อง พูด ถึง คำว่า ธรรมะ
ถ้า เรา มอง โลก ด้วย ความ รัก และ ความ เมตตา จริงๆ
บางที เรา จะ พบ ว่า กระทั่ง สัตว์ บาง ตัว ก็ มี ธรรมะ บาง อย่าง
อย่าง ผม เคย มี สุนัข ตัว หนึ่ง เป็น สุนัข ที่ ผม เคารพ นับถือ คุณธรรม บาง อย่าง ของ เขา
คือ เขา รู้จัก ให้ ทาน รู้จัก ให้อภัย รู้จัก อดกลั้น แม้แต่ กับ ลูก สุนัข และ ลูก แมว ที่ ระราน เขา
ถ้า เห็น เช่น นั้น
เรา จะ ไม่ เงียบเหงา ว้าเหว่ เพราะ รู้สึก ว่า มี เรา คน เดียว ที่ ปฏิบัติ คน รอบ ตัว ไม่ ปฏิบัติ
และ ถ้า อยาก จะ มี เพื่อน มากๆ ก็ อย่า ลืม คุณธรรม ๔ ประการ
คือ การ ให้ การ พูด ให้ น่า รัก การ ทำ ตน ให้ เป็น ประโยชน์
และ การ มีค วาม เสมอต้นเสมอปลาย
ทุกวันนี้ ผม มี เพื่อน เฉพาะ ใน ที่ ทำ งาน และ เพื่อนบ้าน ไม่ มี เพื่อน เที่ยว เตร่ เฮฮา
แต่ เพื่อน ใน ทาง ธรรม มี มาก จน นับ ไม่ ถูก ครับ
เพราะ อาศัย คุณธรรม ๔ ประการ นั้น เอง
(๒๐ ส.ค. ๒๕๔๒)
ถาม: มี เรื่อง อยาก จะ มาบ อก เล่า สู่ กัน ฟัง เล็กน้อย ครับ
วัน หนึ่ง ขณะ ที่ อยู่ บน รถ ใจ จับ อยู่ กับ ภาพ ของ ลิ้น ที่ ปราก ฎ
แล้ว มัน ก็ คะนึง ไป ถึง เรื่อง ของ รส ที่ สัมผัส แล้ว ก็ รำพึง ว่า
“ลิ้น ก็ อัน เล็กๆ เท่า นี้ แต่ รส ที่ ลิ้น สัมผัส กลับ ยิ่ง ใหญ่ นัก
ครอบ โลก ครอบ แผ่นดิน นี้ นี่ เป็น เพียง เพราะ เรา รู้ ไม่ทัน เท่านั้น เอง”
“หาก เรา มี สติ ดำรง อยู่ ทุกเมื่อ แล้ว รส จัก ครอบงำ เรา ไม่ ได้”
นาน มา แล้ว เคย สงสัย ว่า “โลก คือ อะไร” ลอง คิด พิจารณา ใน เรื่อง ของ โลก
จน ใจ เอง นั้น อุทาน ว่า “ผัสสะ คือ โลก”
(ตรง นี้ มี พระ พุทธ ดำรัส ตรัส เอา ไว้ ด้วย ว่า ผัสสะ คือ โลก มา พบ ใน ภายหลัง)
ก็ เลย ทำให้ รู้ ขึ้น มา อีก ว่า “เพราะ เรา รู้ ไม่ เท่าทัน ใน ผัสสะ นี้ แหละ ผัสสะ จึง ได้ หลอก เอา”
ผัสสะ คือ โลก โลก คือ ผัสสะ ความ รู้ ไม่ เท่าทัน ผัสสะ คือ ความ รู้ ไม่ เท่าทัน โลก
ถ้า จะ กล่าว สาธุ เฉยๆ ก็ รู้สึก จะ น้อย ไป หน่อย กับ ความ เพียร ของ คุณ
จึง ขอก ล่า วเพิ่มเติม เล็กน้อย ครับ
เรื่อง เหล่า นี้ ผม เคย พิจารณา มา นาน นักหนา แล้ว
แท้ที่จริง โลก ที่ ว่า ใหญ่ นั้น เรา สัมผัส มัน ได้ เพียง นิดเดียว นิดเดียว จริงๆ
เช่น ภาพ ของ โลก ทั้ง โลก ทั้ง จักรวาล
ที่ เรา เห็น ได้ ก็ เพียง แค่ แสง สะท้อน ของ วัตถุ เหล่า นั้น เท่านั้น
เรา ไม่ ได้ สัมผัส กับ สิ่ง เหล่า นั้น จริงจัง อะไร เลย
เสียง ที่ ได้ยิน ก็ เพียง ความ สะเทือน ที่ แก้วหู นิดเดียว เท่านั้น
กลิ่น ใน โลก มี มาก ก็ได้ กลิ่น เพียง นิดเดียว
รส ก็ สัมผัส ได้ เพียง นิดเดียว และ ซ้ำๆ ซากๆ
สิ่ง ที่มา สัมผัส ทาง กาย แม้ จะ มี ได้ มากมาย แต่ ที่มา สัมผัส เรา จริงๆ ก็ มี นิดเดียว
ยิ่ง ความ คิด นึก ทั้งหลาย กระทั่ง คิด จะ เป็น เจ้า โลก
มัน ก็ เป็น เหมือน ภาพลวงตา เหมือน ความ ฝัน ที่ จิต คิด ปรุง เอา
ไม่ ได้ เกี่ยว กับ โลก เลย
เรา สัมผัส โลก ได้ นิดเดียว แต่ ความ อยาก มัน มาก กว่า นั้น มาก นัก
ดังนั้น ชีวิต จึง เต็ม ไป ด้วย ความ ไม่ สมอ ยาก
และ ความ สามารถ ใน การ เสพ ของ คน เรา ก็ มี นิดเดียว
แต่ ความ ต้องการ เสพ นั้น มัน ไม่ สิ้นสุด
เรา สัมผัส โลก ได้ นิดเดียว โลก มัน ก็ เป็น โลก ของ มัน อยู่ อย่าง นั้น
แต่ เรา กลับ คิด ว่า เรา เป็น เจ้าของ ครอบครอง อะไรๆ ตั้ง มากมาย
ทั้งที่ กาย ของ ตน เอง ก็ ครอง ไว้ ไม่ ได้ จริง
(๒๐ ส.ค. ๒๕๔๒)