ย้ายจิตเป็น เป็นอภิญญา หรือฌานสมาบัติ มีฌานเป็นทรัพย์ เอาฌานมาชำระจิต เมื่อแยกจิตออกจากกายได้  จะเป็นจิตที่ว่างเบา เอาจิตที่ว่างเบามาชำระรูปนาม รูปนามที่หนัก มืด มัว สลัว(อกุศลจิต)จะถูกชำระ ให้สะ

ดูจิตไม่ใช่ดูไปอย่างซื่อบื้อหรือตามยถากรรม กำลังสมาธิเป็นตัวปรับอินทรีย์ สติ สมาธิให้เหมาะสมได้ จิตลงไปจมกับอาการแล้วเกิดทุกขเวทนาก็ปรับอินทรีย์เพื่อเข้าสู่ความเสมอกันใหม่ ทักษะอย่างนี้ไม่มีสอนในตำรา

เมื่อมันนิ่งมันจะกำหนดได้อย่างไรกัน จึงบอกว่าการกำหนดให้กำหนดทั้ง2ส่วน กำหนดทั้งที่รูปและที่นามสลับกันไปตามการเกิดที่รูปหรือที่นามขณะนั้น อินทรีย์ สติ สมาธิ จึงต้องรู้ไว จบไว รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิ

ในโพธิปัฏขิยธรรม37ประการ ใครได้เจริญสติปัฏฐาน4 บริบูรณ์ดี ธรรมะข้ออื่นสัมมัปปทาน4 อิทธิบาท4 อินทรีย์5 พละ5 โพชฌงค์7 มรรค 8 เราไม่ต้องไปคิดถึงเลย สติจะอยู่ที่จิต รู้ธรรมะข้ออื่นๆๆตามมา เพราะสติปัฏฐาน4

"อินทรีย์ภาวนาชั้นเลิศ" ช่วงนี้เห็นคำนี้บ่อย เลยสงสัยว่าจะต้องทำยางไงครับถึงจะเพิ่มพูนกำลัง อินทรีย์ 5 พละ 5 ได้ครับ อินทรีย์ หรือ อินทรีย์ 5 คือ ความสามารถหลักทางจิต ห้า ประการ ได้แก่ สั

ขอถวายความนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย  เชิญชวนร่วมกันศึกษาพระไตรปิฎก การได้อ่านศึกษาพระไตรปิฎก (แม้จะเป็นพระไตรปิฎกแปล) น้อมกายใจเสมือนอยู่ต่อหน้าพระพักตร์ ของพระตถาคต ๒. อุณณาภพราหมณสูต

เมื่อเจริญสติปัฐฐาน4 ดูกาย เวทนา ความคิด สภาพจิต จะเห็นกระแสญาน พุ่งออกไปทางแขนขา อันเป็นเห็นการทำงานของกระแสประสาท การเห็นอย่างนี้ทำให้ฌาน สมาธิ มีกำลังมากขึ้น เมื่อสติปัฐฐานต่อเนื่อง จะเห็นรูปนามดัง

จิตตั้งมั่นอยู่ภายในเป็นรูปฌาน เป็นกำลังจิตให้ตัววิปัสนา เป็นดังน้ำอมฤตคอยหล่อเลี้ยงจิต การเกิดดับของขันธ์ จะเกิดดับในความว่างของจิต ธรรมารมณ์ อันเป็นมโนวิญญานผุดขึ้นมาขณะมีสติอยู่กับฐานกาย(ยืน เดิน น

                                 สรุปหลักธรรมจากตำราทั้งหมดในแง่ปฏิบัติจริง มีแค่ 16