จากใจคนอิสานหลายคนที่ได้คุยกัน หลังจากที่รับชมละครเรื่อง สวยร้ายสายลับ วันนี้ ปกติแล้วพวกเราดูช่อง 3 มาโดยตลอด โดยส่วนตัวดิฉัน ต่อให้ทรูวิชั่นจะมีเป็นร้อยๆช่อง ดิฉันก็ดูแต่ช่อง 3 กับสารคดีสัตว์โลกของ true explore เท่านั้น ขนาดไม่ชอบฟิล์ม รัฐภูมิ ก็ยังดูจนจบ แม้แต่รายการตีสิบ มาสเตอร์คีย์ และแฟมิลี่แกงค์ ดิฉันก็ยอมเปิดทีวีทิ้งไว้ให้เสียค่าไฟเล่น(เปิดไปช่องทรูแล้วก็ไม่มีไรน่าดูเหมือนกัน)
แต่วันนี้มีเหตุให้ต้องย้ายไปช่อง 7 ไปดูเรื่อง เงา แทน ถึงจะงงๆเพราะไม่ได้ดูแต่ต้นก็เถอะ ทั้งที่ดิฉันก็อยากดูเรื่อง สวยร้ายสายลับนะ แต่มันมีฉากนึง ที่มีตัวละครคุยกับเพื่อนเป็นภาษาอิสาน ข่อยอย่างนั้นเด้อ ข่อยอย่างนี้เด้อ ฟังแล้วขัดหูพิกล มันแปลกๆ จะเว้าลาว อู้คำเมือง แหล่งใต้ หรือพูดเหน่อ สำเนียงมันผสมปนเปกันมั่วไปหมด
ทั้งนี้ไม่โทษตัวนักแสดงเลย เข้าใจว่าถ้าไม่ใช่อิสานแท้ๆ จะให้มาพูดให้เป๊ะมันยาก คือไม่ต้องถึงขนาดน้องแต้วในเรื่องรัชชานนท์ก็ได้ น้องแต้วเองก็ไม่ได้พูดสำเนียงเป้ะ แต่ยังฟังแล้วลื่นไหล นี่พูดกันยังไงไม่ทราบ เหมือนกับว่า ขอแค่ใช้คำอิสาน ข่อย เด้อ อิผ่อ อิแหม่ ก็พอ ส่วนสำเนียงจะวินาศสันตะโรแค่ไหนก็ช่างมันงั้นหรอ?
คือสาระสำคัญของภาษามันมีมากกว่าคำว่า ข่อย เด้อ แค่นี้นะคะ ข่อย(ขึ้นต้นด้วยภาษาอิสาน)จะไปหาอะไรทำที่กรุงเทพ(ประโยคที่เหลือภาษากลางล้วนๆ) ทั้งๆที่จริงน่าจะพูดว่า ข่อยสิไปหาแนวเฮ็ดอยู่กรุงเทพ ไม่ก็ หาเวียกหางานเฮ็ด อะไรแนวๆนี้ คืออยากจะบอกว่า ถ้าพูดได้แค่ ข่อย เจ้า เด้อ เท่านี้ กรุณาพูดภาษากลางทั้งเรื่องเถอะค่ะ ไม่ลำบากนักแสดงด้วย ไม่ใช่สักแต่ว่าพูดให้เพี้ยนๆจากสำเนียงภาคกลางแล้วจะเป็นอิสานไปหมดนะคะ
ดิฉันก็คุยกับเพื่อนๆ หลายๆคนก็ไม่ค่อยแฮ๊ปปี้ เราอยากให้ใช้ภาษากลางไปเลยมากกว่า มันไม่จำเป็นว่าเนื้อเรื่องเกิดที่อิสานแล้วต้องพูดอิสานเพื่อความสมจริง(แต่ในความรู้สึกของพวกเราคือภาษาเราถูกข่มขืนทางวัฒนธรรมไปละ) ละครบางเรื่องเกิดที่ญี่ปุ่น รัสเซีย ฮ่องกง ยุโรป ก็ยังพูดไทยกันได้ทั้งเรื่อง ไม่เห็นต้องสปีคกันให้วุ่นวาย
เพราะงั้นขอวอนให้ผู้เกี่ยวข้องกับละครเรื่องนี้ หรือ ผู้ที่คิดจะทำละละครที่ต้องพูดอิสาน โปรดเห็นใจคนอิสานอย่างเราๆด้วย บางคนอาจคิดว่ามันเป็นเรื่องเล็กน้อย แต่อย่างให้รู้ไว้ว่าเรื่องเล็กน้อยของบางคน มันอาจเป็นเรื่อง sensitive ที่ค่อนข้างใหญ่สำหรับอีกคนนะคะ
มันไม่ใช่ครั้งแรกที่พวกเราต้องเจอกับอะไรแบบนี้ แต่เมื่อก่อนมันไม่มีช่องทางให้สื่อความในใจออกมา เห็นใจสาวอิสานตาดำๆสักคนสองคนสามคนนะคะ
ภาษาอิสาน ถ้าพูดไม่ได้ ก็อย่าพูดให้ลำบากปาก ลำบากหูเลยค่ะ
แต่วันนี้มีเหตุให้ต้องย้ายไปช่อง 7 ไปดูเรื่อง เงา แทน ถึงจะงงๆเพราะไม่ได้ดูแต่ต้นก็เถอะ ทั้งที่ดิฉันก็อยากดูเรื่อง สวยร้ายสายลับนะ แต่มันมีฉากนึง ที่มีตัวละครคุยกับเพื่อนเป็นภาษาอิสาน ข่อยอย่างนั้นเด้อ ข่อยอย่างนี้เด้อ ฟังแล้วขัดหูพิกล มันแปลกๆ จะเว้าลาว อู้คำเมือง แหล่งใต้ หรือพูดเหน่อ สำเนียงมันผสมปนเปกันมั่วไปหมด
ทั้งนี้ไม่โทษตัวนักแสดงเลย เข้าใจว่าถ้าไม่ใช่อิสานแท้ๆ จะให้มาพูดให้เป๊ะมันยาก คือไม่ต้องถึงขนาดน้องแต้วในเรื่องรัชชานนท์ก็ได้ น้องแต้วเองก็ไม่ได้พูดสำเนียงเป้ะ แต่ยังฟังแล้วลื่นไหล นี่พูดกันยังไงไม่ทราบ เหมือนกับว่า ขอแค่ใช้คำอิสาน ข่อย เด้อ อิผ่อ อิแหม่ ก็พอ ส่วนสำเนียงจะวินาศสันตะโรแค่ไหนก็ช่างมันงั้นหรอ?
คือสาระสำคัญของภาษามันมีมากกว่าคำว่า ข่อย เด้อ แค่นี้นะคะ ข่อย(ขึ้นต้นด้วยภาษาอิสาน)จะไปหาอะไรทำที่กรุงเทพ(ประโยคที่เหลือภาษากลางล้วนๆ) ทั้งๆที่จริงน่าจะพูดว่า ข่อยสิไปหาแนวเฮ็ดอยู่กรุงเทพ ไม่ก็ หาเวียกหางานเฮ็ด อะไรแนวๆนี้ คืออยากจะบอกว่า ถ้าพูดได้แค่ ข่อย เจ้า เด้อ เท่านี้ กรุณาพูดภาษากลางทั้งเรื่องเถอะค่ะ ไม่ลำบากนักแสดงด้วย ไม่ใช่สักแต่ว่าพูดให้เพี้ยนๆจากสำเนียงภาคกลางแล้วจะเป็นอิสานไปหมดนะคะ
ดิฉันก็คุยกับเพื่อนๆ หลายๆคนก็ไม่ค่อยแฮ๊ปปี้ เราอยากให้ใช้ภาษากลางไปเลยมากกว่า มันไม่จำเป็นว่าเนื้อเรื่องเกิดที่อิสานแล้วต้องพูดอิสานเพื่อความสมจริง(แต่ในความรู้สึกของพวกเราคือภาษาเราถูกข่มขืนทางวัฒนธรรมไปละ) ละครบางเรื่องเกิดที่ญี่ปุ่น รัสเซีย ฮ่องกง ยุโรป ก็ยังพูดไทยกันได้ทั้งเรื่อง ไม่เห็นต้องสปีคกันให้วุ่นวาย
เพราะงั้นขอวอนให้ผู้เกี่ยวข้องกับละครเรื่องนี้ หรือ ผู้ที่คิดจะทำละละครที่ต้องพูดอิสาน โปรดเห็นใจคนอิสานอย่างเราๆด้วย บางคนอาจคิดว่ามันเป็นเรื่องเล็กน้อย แต่อย่างให้รู้ไว้ว่าเรื่องเล็กน้อยของบางคน มันอาจเป็นเรื่อง sensitive ที่ค่อนข้างใหญ่สำหรับอีกคนนะคะ
มันไม่ใช่ครั้งแรกที่พวกเราต้องเจอกับอะไรแบบนี้ แต่เมื่อก่อนมันไม่มีช่องทางให้สื่อความในใจออกมา เห็นใจสาวอิสานตาดำๆสักคนสองคนสามคนนะคะ