ตัวตนชั่วคราวที่เกิดขึ้นมาจากการปรุงแต่งนี้ จะไม่มีความเป็นอิสระ เพราะมันจะต้องขึ้นอยู่กับเหตุและปัจจัยที่มาปรุงแต่งให้เกิดมันขึ้นมา เมื่อใดที่เหตุหรือปัจจัยของมันเปลี่ยนแปลงไป ตัวตนชั่วคราวนี้ก็ย่อมที่จะเปลี่ยนแปลงตามไปด้วย เมื่อเหตุหรือปัจจัยของมันแตกสลาย (ใช้กับวัตถุ) หรือดับหายไป (ใช้กับจิต) ตัวตนชั่วคราวนี้ก็ย่อมที่จะแตกหรือดับหายตามไปด้วยทันที ซึ่งเหตุและปัจจัยที่มาปรุงแต่งนี้ มันก็ยังต้องอาศัยเหตุและปัจจัยมาปรุงแต่งให้มันเกิดมันขึ้นมาอีกเหมือนกัน ซึ่งเหตุและปัจจัยพื้นฐานที่มาปรุงแต่งให้เกิดสิ่งทั้งหลายนี้ขึ้นมา อันได้แก่ธาตุ ๔ คือ ธาตุดิน (ของแข็ง), ธาตุน้ำ (ของเหลว), ธาตุไฟ (ความร้อน), และธาตุลม (ก๊าซ) นั้น ก็เป็นสิ่งที่ไม่มีความเที่ยงเหมือนกัน (คือไม่สามารถที่จะดำรงค์อยู่ในสภาพเดิมได้ตลอดไป หรือมีความเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา เพราะมันก็ไม่ใช่ตัวตนที่แท้จริงเหมือนกัน) ดังนั้นจึงทำให้สิ่งปรุงแต่งทั้งหลาย ที่เกิดขึ้นมาจากการปรุงแต่งของธาตุทั้ง ๔ นี้ จึงไม่สามารถดำรงค์อยู่ในสภาพเดิมได้ตลอดไป คือจะต้องแตกสลาย (ใช้กับวัตถุ) หรือดับหายไป (ใช้กับจิต) ในที่สุดอย่างแน่นอน ไม่ช้าก็เร็ว อีกทั้งขณะที่ยังไม่แตกดับไป (คือยังตั้งอยู่) สิ่งปรุงแต่งทั้งหลายก็ยังมีการเปลี่ยนแปลง (หรือไหล) ไปสู่ความแตกดับอยู่ตลอดเวลาอีกด้วย ซึ่งนี่คือลักษณะของ อนิจจัง ที่หมายถึง ความไม่เที่ยง หรือไม่เป็นอมตะ หรือไม่ถาวร หรือไม่สามารถอยู่ในสภาพเดิมได้ตลอดไป