ประวัติศาสตร์ได้บันทึกว่า ในเดือนมกราคม พ.ศ. 2480 รัฐบาลสเปนได้จ้าง Picasso ให้วาดภาพอะไรก็ได้
เพื่อนำไปโชว์ที่กระโจมการแสดงของสเปน ในงานสินค้านานาชาติที่กรุงปารีส ซึ่งมีกำหนดจะเปิดงานในเดือนกรกฎาคม
       
ถึงแม้เวลาผ่านไป 3 เดือน แต่ Picasso ก็ไม่มีแรงดลใจใดๆ ว่าจะวาดภาพอะไร เพราะในช่วงเวลานั้น
ชีวิตสมรสของ Picasso กับ Olga กำลังระหองระแหง และสภาพบ้านเมืองกำลังโกลาหล เพราะสงครามกลางเมืองในสเปน
กำลังทวีความรุนแรงขึ้นทุกวัน เมื่อกองทัพที่อยู่ในความควบคุมของรัฐบาลใหม่ ซึ่งเป็นพรรค Popular Front
ถูกกองทัพฟาสซิสต์ของนายพล Francesco Franco โจมตี ทั้งๆ ที่ Franco ได้เคยให้คำมั่นสัญญากับประชาชนสเปนว่า
ตนจะนำสันติภาพและเสถียรภาพสู่ สเปนแต่ก็มิได้กระทำตามคำมั่นสัญญา กลับนำสงคราม การทำลายล้าง
และความตายมาให้ สงครามได้ดำเนินติดต่อกันนาน 3 ปี เพราะมีมหาอำนาจ เช่น เยอรมัน ภายใต้การนำของ Hitler
และอิตาลีภายใต้การนำของ Mussolini สนับสนุน Franco อย่างออกหน้าออกตา ส่วนรัสเซียภายใต้การนำของ Stalin
สนับสนุนฝ่ายรัฐบาลอย่างลับๆ ในขณะที่ฝรั่งเศสกับอังกฤษ ประกาศไม่ฝักใฝ่ฝ่ายหนึ่งฝ่ายใด
       
เพื่อประท้วงการทรยศต่อแผ่นดินของ Franco บรรดาเพื่อนของ Picasso และตัวแทนฝ่ายรัฐบาลจึงเดินทางไปหา
Picasso ที่ปารีสเพื่อให้วาดภาพต่อต้านพฤติกรรมของนายพลคนหักหลังประชาชน ตัว Picasso นั้นได้รับการแต่งตั้ง
ให้เป็นผู้อำนวยการของพิพิธภัณฑ์ Prado ในกรุง Madrid และตั้งแต่เกิดสงครามกลางเมืองก็รู้สึกเห็นอกเห็นใจ
ฝ่ายรัฐบาลตลอดมา แต่ก็มีความรู้สึกว่า ศิลปะมิใช่สิ่งที่ควรนำไปข้องแวะกับการเมืองเลย ถึงกระนั้น Picasso
ก็รับคำขอร้องของผู้มาหาไว้พิจารณา
       
เพราะจุดมุ่งหมายของงานแสดงสินค้าที่ปารีส คือ เฉลิมฉลองความก้าวหน้าและความสำเร็จของเทคโนโลยี
ดังนั้น คณะกรรมการผู้จัดงาน จึงคาดหวังให้ประชาชนที่เข้าชมงานมีความรู้สึกและความประทับใจที่ดี
ในยามที่โลกกำลังเผชิญภาวะเศรษฐกิจตกต่ำหลังสงคราม
       
ในวันที่ 26 เมษายน พ.ศ. 2480 เครื่องบินนาซีของกองบิน London Legion ที่สนับสนุนนายพล Franco
ได้บินทิ้งระเบิดถล่มหมู่บ้าน Guernica ของชาว Basque ที่ตั้งอยู่ทางตอนเหนือของสเปนติดต่อกันนาน 3 ชั่วโมง
ทำให้ชาวเมืองวิ่งหนีตายกันจ้าละหวั่น เพลิงได้ลุกไหม้เผาเมืองนาน 3 วัน และผู้คนที่บาดเจ็บล้มตายมีมากกว่า 1,600 คน
       
ข่าวการทำลายเมืองและคนอย่างราบคาบที่ Guernica ได้ปรากฏในหนังสือพิมพ์ Times ของ London
ฉบับวันที่ 29 เมษายน และหนังสือพิมพ์ Ce Soie ของฝรั่งเศสฉบับวันที่ 30 เมษายน ก็ได้รายงานการสังหารหมู่
ที่ Guernica ด้วย ทั้งๆ ที่เมืองนี้ไม่มีความสำคัญทางทหารเลย การฆ่าคนและเผาเมืองด้วยระเบิด
จึงเป็นการประหารคนอย่างไร้มนุษยธรรมใดๆ
       
เมื่อข่าวนี้ปรากฏ ประชาชนในกรุงปารีสกว่า 1 ล้านคน ได้ออกมาเดินประท้วงการทิ้งระเบิดสังหารครั้งนี้
เพื่อระบายความรู้สึกโกรธแค้น โดยเดินจากจัตุรัส Place de La Republique ถึง Bastille และนี่นับเป็น
การประท้วงครั้งยิ่งใหญ่ที่สุดที่ปารีสเคยเห็น
       
ในวันที่ 1 พฤษภาคม เมื่อ Picasso รู้ข่าว Guernica เขารู้สึกตกใจมาก และเมื่อได้เห็นภาพในหนังสือพิมพ์
ทั้งๆ ที่เป็นภาพขาว - ดำ เขาก็รู้สึกสะเทือนใจ ทั้งโกรธและแค้นทหารกบฏมาก จึงรีบเดินแหวกฝูงชน
กลับสตูดิโอเพื่อวาดภาพ Guernica ทันที เพราะนี่คือ แรงบันดาลใจที่เขาต้องการ และเมื่อถึงวันที่ 14 มิถุนายน
Picasso ก็วาดภาพ Guernica เสร็จทันเวลาที่จะนำไปแสดงในวันที่ 12 กรกฎาคม ที่งาน Expo
       
เหตุใด Picasso จึงเลือก Guernica เป็นประเด็นวาด ทั้งๆ ที่สงครามกลางเมืองของสเปนได้ดำเนินมานานแล้ว
และการเสียชีวิตก็มีในสถานที่หลายแห่งทั่วประเทศ เช่น เมื่อวันที่ 13 กุมภาพันธ์ กองทัพของ Franco
ได้บุกเข้า Malaga ซึ่งเป็นบ้านเกิดของ Picasso แต่ Picasso ก็ไม่ได้เดือดดาลใดๆ
หรือในวันที่ 31 มีนาคม เมือง Durango ก็ถูกทำลายเกือบสมบูรณ์โดยกองทัพอากาศของนาซี
       
แล้วอะไรที่ทำให้ Guernica แตกต่างอย่างพิเศษจากเมืองอื่นๆ
       
คำตอบก็คือ การสู้รบในเมืองอื่นๆ เป็นการต่อสู้ระหว่างทหารกับทหาร แต่ที่ Guernica
นี่เป็นกรณีทหารที่มีอาวุธ และม้า กับชาวบ้านที่ไร้อาวุธ และนี่คือ การกระทำที่ไร้จริยธรรม
ที่ Picasso รู้สึกต้องประท้วงด้วยภาพวาด
       
เมื่อ Picasso วาดภาพ Guernica เสร็จ ภาพที่มีขนาด 349.3 x 776.6 เซนติเมตร ถูกนำไปติดตั้งที่กระโจมของสเปน
ในงาน ซึ่งขณะนั้นงานได้เปิดแสดงแล้ว และผลก็เป็นที่ประจักษ์ว่า ผู้ชมภาพมีปฏิกิริยาตอบสนองต่อภาพรุนแรงมาก
เช่น ไกด์เยอรมันได้กล่าวว่า นี่คือภาพแสดงชิ้นส่วนของร่างกายที่เด็กอายุ 4 ขวบวาด และคนวิกลจริตคือผู้ที่วาดภาพนี้
ส่วนชาวรัสเซียที่สนับสนุนทหารรัฐบาล ก็มีความเห็นว่า ถ้า Picasso วาดภาพเหมือน ภาพจะสร้างผลกระทบต่อจิตใจมากกว่า
และไม่มีใครในเวลานั้นจะรู้ว่า นี่คือภาพวาดที่ยิ่งใหญ่ที่สุดภาพหนึ่งของโลกในการให้ความรู้สึกต่อต้านสงคราม

เมื่องานแสดงสินค้าสิ้นสุด ภาพ Guernica ถูกนำไปแสดงต่อในยุโรป และอเมริกาเหนือ-ใต้ เพื่อให้ประชาชนเข้าใจ
และระวังภัยนาซีกับฟาสซิสต์ เช่น ถูกนำไปแสดงที่ Munich และ Cologne ในเยอรมันที่ Stockholm ในสวีเดน ที่ Sao Paolo
ในบราซิล และตั้งแต่สิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ 2 จนกระทั่งถึงปี 2524 ภาพที่ได้อยู่ประจำที่ Museum of Modern Art ที่ New York ตลอดเวลาโดยไม่หวนกลับไปเยือนสเปนอีกเลย ทั้งๆ ที่ Picasso ได้ตั้งใจให้ภาพนี้เป็นสมบัติของชาวสเปน เพราะ Picasso ได้ตั้งเงื่อนไขว่า Guernica จะไม่กลับบ้าน จนกระทั่งสเปนเป็นประเทศประชาธิปไตยอย่างสมบูรณ์ชนิดที่ไร้อำนาจเผด็จการใดๆ
       
หลังจากที่ Picasso ตายในปี 2516 และนายพล Franco เสียชีวิตในปี 2518 สเปนก็เริ่มคืนสภาพสู่ความเป็นประชาธิปไตยยิ่งขึ้นๆ
       
จนถึงปี 2524 ซึ่งเป็นปีที่ 100 แห่งชาตกาลของ Picasso รัฐบาลของสเปนได้คิดว่าวิธีที่จะระลึกถึง Picasso อย่างดีที่สุด คือ การนำ Guernica คืนสู่สเปน เพราะภาพนี้จะทำให้ประชาชนทั้งประเทศมีการสมานฉันท์เป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกันมากขึ้น และรัฐบาลอเมริกันก็ได้มอบ Guernica คืนสเปน เพื่อให้ไปติดแสดงที่พิพิธภัณฑ์ Reina Sofia ในกรุง Madrid เพราะผลงานชิ้นนี้ยิ่งใหญ่ จนทำให้ Picasso ได้รับการยอมรับว่ามีความสามารถระดับพอๆ กับ Velaquez, Goya และ El Greco

.............

กลัวว่า ภาพนี้จะเป็นตัวสะท้อน ถึงประเทศไทยจังเลยครับ

credit : http://www.manager.co.th/Science/ViewNews.aspx?NewsID=9490000094675