ปฏิจสมุทปบาท เริ่มตั้งแต่ใน ท้องแห่งมารดา ("วิญญาณหยั่งลงในท้องแห่งมารดา หรือ วิญญาณดวงแรกปรากฏ") มีในชั้นพระไตรปิฏกบาลี และฉบับภาษาไทย
พระไตรปิฏกเล่มที่ 4.
นับอายุ ๒๐ ปีทั้งอยู่ในครรภ์
พระกุมารกัสสปเป็นตัวอย่าง
[๑๔๑] ก็โดยสมัยนั้นแล ท่านพระกุมารกัสสปมีอายุครบ ๒๐ ปีทั้งอยู่ในครรภ์ จึงได้
อุปสมบท. ต่อมาท่านได้มีความดำริว่า พระผู้มีพระภาคทรงบัญญัติไว้ว่า บุคคลมีอายุหย่อน
๒๐ ปี ภิกษุไม่พึงอุปสมบทให้ ก็เรามีอายุครบ ๒๐ ทั้งอยู่ในครรภ์ จึงได้อุปสมบท จะเป็นอัน
อุปสมบทหรือไม่หนอ. ภิกษุทั้งหลายจึงกราบทูลเรื่องนั้นแด่พระผู้มีพระภาค. พระผู้มีพระภาค
ตรัสอนุญาตแก่ภิกษุทั้งหลายว่า
ดูกรภิกษุทั้งหลาย จิตดวงแรกใดเกิดแล้วในอุทรมารดา วิญญาณ
ดวงแรกปรากฏแล้ว อาศัยจิตดวงแรก วิญญาณดวงแรกนั้นนั่นแหละเป็นความเกิดของสัตว์นั้น
ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้อุปสมบทกุลบุตรมีอายุครบ ๒๐ ปี ทั้งอยู่ในครรภ์.
พระไตรปิฏกเล่มที่ 4 ฉบับบาลี
[๑๔๑] เตน โข ปน สมเยน อายสฺมา กุมารกสฺสโป คพฺภวีโส
อุปสมฺปนฺโน โหติ ฯ อถโข อายสฺมโต กุมารกสฺสปสฺส เอตทโหสิ
ภควตา ปฺตฺตํ น อูนวีสติวสฺโส ปุคฺคโล อุปสมฺปาเทตพฺโพติ
อหฺจมฺหิ คพฺภวีโส อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺโน นุ โขมฺหิ
น นุ โข อุปสมฺปนฺโนติ ฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุ ฯ
ยํ ภิกฺขเว มาตุ กุจฺฉิสฺมึ ป€มํ จิตฺตํ อุปฺปนฺนํ ป€มํ วิฺาณํ
#๑ สี. ม. อนุสาเวสฺสตูติ ฯ
ปาตุภูตํ ตทุปาทาย สาวสฺส ชาติ อนุชานามิ ภิกฺขเว คพฺภวีสํอุปสมฺปาเทตุนฺติ ฯ
อธิบาย ตามที่พอเทียบเคียงได้ >>> จิตดวงแรกใดเกิดแล้วในอุทรมารดา = มาตุ กุจฺฉิสฺมึ ป€มํ จิตฺตํ
วิญญาณดวงแรกปรากฏแล้ว = อุปฺปนฺนํ ป€มํ วิฺาณํ
ปฏิจสมุทปบาท เริ่มตั้งแต่ในท้องแห่งมารดา ("วิญญาณหยั่งลงในท้องแห่งมารดา") มีในชั้นพระไตรปิฏกบาลีดังนี้
พระไตรปิฏกเล่มที่ 4.
นับอายุ ๒๐ ปีทั้งอยู่ในครรภ์
พระกุมารกัสสปเป็นตัวอย่าง
[๑๔๑] ก็โดยสมัยนั้นแล ท่านพระกุมารกัสสปมีอายุครบ ๒๐ ปีทั้งอยู่ในครรภ์ จึงได้
อุปสมบท. ต่อมาท่านได้มีความดำริว่า พระผู้มีพระภาคทรงบัญญัติไว้ว่า บุคคลมีอายุหย่อน
๒๐ ปี ภิกษุไม่พึงอุปสมบทให้ ก็เรามีอายุครบ ๒๐ ทั้งอยู่ในครรภ์ จึงได้อุปสมบท จะเป็นอัน
อุปสมบทหรือไม่หนอ. ภิกษุทั้งหลายจึงกราบทูลเรื่องนั้นแด่พระผู้มีพระภาค. พระผู้มีพระภาค
ตรัสอนุญาตแก่ภิกษุทั้งหลายว่า ดูกรภิกษุทั้งหลาย จิตดวงแรกใดเกิดแล้วในอุทรมารดา วิญญาณ
ดวงแรกปรากฏแล้ว อาศัยจิตดวงแรก วิญญาณดวงแรกนั้นนั่นแหละเป็นความเกิดของสัตว์นั้น
ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้อุปสมบทกุลบุตรมีอายุครบ ๒๐ ปี ทั้งอยู่ในครรภ์.
พระไตรปิฏกเล่มที่ 4 ฉบับบาลี
[๑๔๑] เตน โข ปน สมเยน อายสฺมา กุมารกสฺสโป คพฺภวีโส
อุปสมฺปนฺโน โหติ ฯ อถโข อายสฺมโต กุมารกสฺสปสฺส เอตทโหสิ
ภควตา ปฺตฺตํ น อูนวีสติวสฺโส ปุคฺคโล อุปสมฺปาเทตพฺโพติ
อหฺจมฺหิ คพฺภวีโส อุปสมฺปนฺโน อุปสมฺปนฺโน นุ โขมฺหิ
น นุ โข อุปสมฺปนฺโนติ ฯ ภควโต เอตมตฺถํ อาโรเจสุ ฯ
ยํ ภิกฺขเว มาตุ กุจฺฉิสฺมึ ป€มํ จิตฺตํ อุปฺปนฺนํ ป€มํ วิฺาณํ
#๑ สี. ม. อนุสาเวสฺสตูติ ฯ
ปาตุภูตํ ตทุปาทาย สาวสฺส ชาติ อนุชานามิ ภิกฺขเว คพฺภวีสํอุปสมฺปาเทตุนฺติ ฯ
อธิบาย ตามที่พอเทียบเคียงได้ >>> จิตดวงแรกใดเกิดแล้วในอุทรมารดา = มาตุ กุจฺฉิสฺมึ ป€มํ จิตฺตํ
วิญญาณดวงแรกปรากฏแล้ว = อุปฺปนฺนํ ป€มํ วิฺาณํ