ถาม หนังเกี่ยวกับอะไร

ตอบ หนังว่าด้วยระยะเวลาราวหนึ่งทศวรรษที่หน่วยงานชั้นนำของอเมริกาตามล่าและสังหารบินลาเดนจนได้

ถาม เป็นหนังไล่ล่า?

ตอบ ไม่

ถาม เป็นหนังสอบสวน

ตอบ ไม่

ถาม แล้วมันหนังอะไรวะ?

ตอบ เกือบจะคล้ายสารคดีที่ตีแผ่ประเด็นร้อนในสังคมอเมริกาเกี่ยวกับความมั่นคงและก่อการร้าย เช่น ในนามของความมั่นคงรัฐสามารถทำผิดเสียเองได้ไหม (สอดแนมโทรศัพท์ ทรมานเชลย ฯลฯ)

ถาม แหงสิ ใครจะตอบว่าได้เล่า ไม่มีใครโอเคกับเรื่องแบบนี้หรอก

ตอบ ก็ไม่แน่ หนังไม่ได้โจมตีเรื่องการทำผิดเหล่านี้(เพื่อให้ล่าบินลาเดนสำเร็จ) ในทางกลับกันอาจมีคนแย้งว่า เพื่อ "ความมั่นคง" เพื่อ "ความปลอดภัย" เพื่อ "ประสิทธิภาพ" เราอาจจะต้อง "ยอมปิดตาข้างเดียว" บ้างก็ได้ อย่างที่เขาพูดกันสมัยนี้ว่า "โลกสวย" ไป ก็ไม่ได้เรื่อง

ถาม เฮ้ยถามจริงใครจะยอม

ตอบ อย่าลืมแม้แต่ "แบทแมน" ยังเคยสอดแนมโทรศัพท์ทั้งกอธแธมเพื่อตามล่า "โจ๊กเกอร์" เพียงคนเดียวได้เลย ไม่เห็นมีใครว่าอะไร


ถาม เออก็จริง หนังเลือกข้างฝั่งไหน?

ตอบ หนังสงวนท่าทีค่อนข้างมาก เกือบจะคล้ายถ่ายทอดข้อเท็จจริงเฉยๆ ด้วยซ้ำไป

ถาม ปล่อยให้คนดูตัดสินเอง?

ตอบ ใช่ ปล่อยให้คนดูตัดสินว่า เพื่อบรรลุผลลัพธ์ที่ต้องการ(ล่าบินลาเดน) เราจะ "ยอม" ทำเรื่องที่ไม่ถูกต้องได้แค่ไหน หนังไม่ได้ทำให้ฝ่ายอเมริกาที่ละเมิดสิทธิมนุษยชน(ทรมานนักโทษ) เป็นปิศาจ ยังฉายแง่มุมของ "นักทรมาน" ว่าเป็นคนธรรมดาๆ นี่แหละ แต่ในขณะเดียวกัน ก็ "ให้เวลา" กับฉากทารุณกรรมทรมาน ให้ผู้ชมเห็นเองว่ามันโหดร้ายแค่ไหนอย่างไร ส่วนคนดูจะ "พอยอมรับได้" หรือไม่ ก็ให้ลองชั่งน้ำหนักเอาเอง ดูเหมือนหนังจะไม่ค่อยชี้นำมากนัก

ถาม ประเด็นนี้เป็นเรื่องใหญ่ในอเมริกาช่วงๆ นั้นที่หนังฉาย

ตอบ ใช่ มีคนอเมริกันหลายฝ่ายเริ่มตั้งข้อสงสัยกับ "มาตราการความมั่นคง" ของรัฐว่าละเมิดสิทธิเกินไปไหม มีการ ปิดคุก กวนตานาโม ที่ขึ้นชื่อเรื่องทรมานเชลย ฯลฯ ประเด็นเป็นที่ถกเถียงพอสมควร ประจวบกับการล่าบินลาเดนก็ทำได้สำเร็จด้วย ทำให้มีดีเบตในประเด็นนี้พอสมควร

ถาม ยังงี้คนไทยจะอินไหม? หนังมีประเด็นร่วมให้คนที่ไม่ได้ถูกผลกระทบด้านนี้ หรือร่วมดีเบตกับสังคมอเมริกันในประเด็นนี้ได้มีอารมณ์ร่วมหรือเปล่า

ตอบ สำหรับคนไทยค่อนข้างไกลตัว ยกเว้นว่าจะเป็นคนที่ตามข่าวการเมืองต่างประเทศสักหน่อย อย่างว่าเรื่องสิทธิมนุษยชนในไทยยังไม่ใช่เรื่องใหญ่เท่าไหร่นัก อีกทั้งเรื่องนี้เป็นเรื่องภายในของอเมริกามากกว่า

ถาม หนังดูสนุกไหม?

ตอบ ไม่สนุก แต่มีประเด็นสำหรับคนที่สนใจ พูดให้ชัดคือไม่ค่อยบันเทิงเท่าไหร่ ก็มันไม่ใช่หนังแอ๊คชั่น เรื่องสอบสวนเงื่อนงำก็มีแต่ไม่ใช่ฟีลแบบปริศนาชวนให้คนดูขบคิด หนังแค่จะเล่าขั้นตอนการสืบหาข้อมูลมากกว่า

ถาม เป็นหนังแอนตี้อเมริกา?

ตอบ ไม่เชิง ไม่เหมือนพวกหนังตีแผ่ความเหลวแหลกของอเมริกา แต่หนังทำออกมากลางๆ อย่างที่ว่าไป ให้คนดูตัดสินเอง และนี่อาจจะเป็นความดีของหนังที่เลือกจะดำเนินเรื่องจืด ๆ แต่มีความเป็นกลางสูง

ถาม พวกสิทธิมนุษยชนคงผิดหวังที่หนังไม่มีท่าทีประณามการทรมานเชลย?

ตอบ ได้ยินมาว่างั้น แต่อย่างที่บอก หนังคง "ตั้งใจ" ที่จะไม่ชี้นำ แค่เสนอข้อมูลให้ตัดสินใจเองมากกว่า คงมีคนเข้าใจและคนผิดหวัง

ถาม คู่ควรกับออสก้าร์ไหม?

ตอบ ผมไม่ใช่กรรมการออสก้าร์

ถาม โอเค ใครที่ดูหนังเรื่องนี้แล้วน่าจะไม่ผิดหวัง?

ตอบ เหมาะสำหรับคนที่ตามประเด็นการเมืองอเมริกาที่ว่าด้วยความมั่นคงและก่อการร้ายในรอบทศวรรษที่ผ่านมา เพราะหลัง 9/11 เรื่องนี้เป็นประเด็นที่ใหญ่มาก นำไปสู่สงครามในอิรัก อัฟกานิสถาน นำไปสู่มาตราการความปลอดภัยที่หมิ่นเหม่ต่อเรื่องสิทธิมนุษยชน ฯลฯ หากคุณไม่ค่อยตามประเด็นเหล่านี้ หรือไม่ค่อยสนใจเรื่องพวกนี้เท่าไหร่ หนังเรื่องก็อาจจะไม่น่าสนใจสำหรับคุณ เรื่องลุ้นระทึกอะไรก็ไม่ค่อยมี อาจจะถึงขั้นดูไปสับปะงกไปก็ได้

ถาม ให้คะแนนหน่อย

ตอบ ให้ 8/10 ครับ ถือว่าเป็นการ ตีแผ่รัฐ ที่หาดูได้ยาก

ถาม ยากยังไงลองพูดให้เห็นภาพ?

ตอบ ลองนึกภาพมีหนังไทยตีแผ่ว่ารัฐบาลไทย แอบไปเรื่อง "ผิดกฏหมาย" นอกประเทศ(เพื่อเลี่ยงกฎหมายในประเทศ) ดูสิครับ แล้วทั้งหมดยังอ้างอิงสถานที่ เหตุการณ์ บุคคลจริง จำนวนมากอย่างหนักแน่นด้วย พร้อมท้าทายให้เห็นว่า ก็ที่จับโจรได้ ก็เพราะวิธีที่ "เถื่อน" และ "ผิด" นี่แหละ เราจะยอมรับได้ไหม เอาว่าชาตินี้ผมไม่ค่อยเชื่อว่าจะเห็นหนังไทยทำแบบนี้ได้นะ แม้แต่หนังฮอลลีวู้ดเองที่พูดในประเด็นนี้ก็มีไม่เยอะ ที่ทำแบบซีเรียส เรียลลิสติก เลยก็ยิ่งน้อยไปอีก (จำได้ว่าเคยมีเรื่องหนึ่งเสนอประเด็นทรมานนักโทษคล้าย ๆ กัน ที่ไล่ตัดนิ้วเชลยทีละนิ้ว แต่นั่นก็เน้นความระทึกขวัญและสืบสวนมากกว่าเรื่องข้อมูลและเหตุการณ์จริง)

ถาม ต้องยกความดีให้ freedom of speech ของอเมริกา ที่สามารถผลิตอะไรแบบนี้ได้?

ตอบ ครับเห็นด้วย จะว่าไปหากสังคมเขาไม่มี  freedom of speech ก็คงผลิตเรื่องราวแบบนี้ไม่ได้ ในทางหนึ่งคุณค่าการตีแผ่นี้ จึงเป็นเรื่องคุณค่าของทั้งสังคมเขาด้วย ถ้าคุณซีเรียสกับสิทธิมนุยชน เรื่องความมั่นคง เรื่อง freedom of speech หนังเรื่องนี้คงเหมาะกับคุณ

ถาม ถ้าต้องการความมันและความบันเทิงหละ?

ตอบ ไปดู ดิ อาเวนเจอร์ เถอะ