ตามคติเดิม พระอวโลกิเตศวรเป็นเพศชาย แต่บางตำราก็ว่าเป็นเพศหญิงได้ ในแง่ที่ว่าเป็นศักติของพระอมิตาภะ เพราะมีลักษณะใส่ชุดขาวเหมือนกัน ตามบทความดังต่อไปนี้

เจ้าแม่กวนอิมปางผู้หญิงมาจากคติวัชรยานตันตระ ที่ว่าเพศชายต้องคู่กับหญิง หมายถึงปัญญาและกรุณา ปัญญาและกรุณาแทนด้วยชายหญิง ปัญญาและกรุณาเป็นกำลังของพระพุทธเจ้า

ในคัมภีร์พุทธตันตระ พระพุทธเจ้า5องค์มีศักติ

พระไวโรจนพุทธเจ้า มีศักติชื่อว่า อารยตารา คือ นางตาราผิวขาว
พระอักโษภยพุทธเจ้า มีศักติชื่อว่า โลจนา
พระอมิตาภพุทธเจ้า มีศักติชื่อว่า ปาณฑรา หรือ ปาณฑรวาสินี(ปาณฑรวาสินี แปลว่า ชุดขาว)
พระรัตนสมวพุทธเจ้า มัศักติชื่อว่า นางมามกี
พระอโมฆสิทธิพุทธเจ้า มีศักติชื่อว่า ศยามตารา คือ นางตาราผิวเข้ม

แล้วเจ้าแม่กวนอิมที่คุ้นตาจะใส่ชุดสีขาว ชุดสีขาวเพื่อให้สอดคล้องกับพระนามว่า ปาณฑรวาสินี องค์นี้วิวัฒนาการเป็นเจ้าแม่กวนอิมชุดขาว

พระอวโลกิเตศวร และ นางปาณฑรวาสินี จะเป็นองค์เดียวกันก็ได้ เป็นคนละองค์ก็ได้ แต่ทั้ง2องค์นี้ถูกสร้างมาจากพระอมิตาภพุทธเจ้า