ผ่านมา 3 ปีแล้ว ทุกวันนี้ยังเรียกว่าได้ว่า เป็นแม่ฝึกหัดอยู่เลย ส่วนมากจะคอยศึกษาหาวิธีรับมือกับลูกชายซะมากกว่า เน้นส่งเสริมพัฒนาการต่างๆ

สำหรับคุณแม่ลูกอ่อน ขอแนะนำตามแบบของตัวเอง ที่คิดว่าไม่มีในตำราไหนๆ นะค่ะ เอาไปประยุกต์เอาตามความชอบหรือเห็นสมควร
1. เรื่องนมแม่ ณ วันที่คลอด (เราผ่าคลอด) ลูกอยู่ห้องICUเด็กอ่อน เข้าตู้อบ เราต้องเดินไปให้นม หรือไม่ก็พยาบาลจะโทรมาถึงเวลาให้นมแล้ว แต่ก่อนจะได้ให้นมได้ก็ล่วงมาวันที่ 3 แล้ว จขกท.ไม่ต้องเครียดนะคะ ให้เน้นนวดๆ บีบๆเต้านม ต่อมน้ำนมจะทำงานเอง น้ำนมจะไหลทะลักอย่างกะเขื่อนแตก เปียกเสื้อตลอดเวลา ต้องฝึกให้นมลูกให้ถูกท่า ลูกจะช่วยดูดกระตุ้นได้เยอะ ลูกอิ่มแล้วก็ต้องบีบทิ้ง (ถ้าไม่มีที่เก็บ) ขวดนมไม่ต้องคิด ไม่ต้องหา ไม่ต้องเตรียม นมผงด้วย เวลาเราท้อแท้ ให้นมผง ลูกจะติดดูนมผงจากขวดเลย แล้วจะไม่ดูดนมแม่อีกต่อไป ถือว่าล้มเหลวตั้งแต่ก้าวแรก เราคลอดที่โรงพยาบาลแม่และเด็ก มีหมอกับพยาบาลจะเน้นนมแม่ มาตรวจดูน้ำนมเป็นระยะ ส่งเสริมให้นมแม่ แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น อยู่ที่จขกท.ด้วยนะคะ อดทนและทำใจให้สบายๆ ทานอาหารที่ช่วยเรื่องผลิตน้ำนม พักผ่อนเยอะๆ ตอนคลอดใหม่ๆต้องให้นมทุก 2 ชม พอลูกหลับ หลับเลยคะ ไม่ต้องทำอะไรทั้งนั้น งานนี้ต้องอาศัยคนรอบตัว ช่วยทำอย่างอื่นให้ก่อน พักผ่อนเยอะ อย่าลืม บีบ/ปั้มนมให้เกลี้ยง 2 เต้า เพื่อจะได้ผลิตใหม่ต่อ แนะนำ ทำถุงผ้าใส่ข้าวสาร ขนาดฝ่ามือ เอาไว้ทำเป็นประคบเต้านม เวลานมคัด เอาออกไม่หมด จะปวดบวมเป่ง ไม่ต้องตกใจ คบร้อนๆ พอนิ่มแล้วบีบออก หายคะที่เป็นก้อนๆ แล้วเก็บน้ำนมใส่ถุงแช่ตู้ฟรีส (ชั้นบนแยกแช่จากทุกสิ่ง) หากจะหัดให้ลูกกินนมขวด เพราะต่อไปเราต้องไปทำงานหรือออกไปข้างนอก ก็หัดเอานมแม่อุ่นใส่ขวด ให้ลูกดูด วันละ 1 มื้อทุกวัน ได้มากได้น้อยไม่สำคัญ แค่ได้ฝึก แล้วเอาเข้าเต้ากินต่อให้อิ่ม
2. อาหาร น้ำ การกินของลูก เราให้นมแม่ล้วนๆ น้ำไม่แตะจนได้ 6 เดือน ถึงจะเสริมด้วยนมแม่+ข้าวต้ม ส่วนตัวไม่คิดจะเสริมด้วยกล้วยบด เพราะจะติดหวานง่าย อย่าลืมหัดเช็ดเหงือกตั้งแต่เล็กๆ จะได้ชินกับการแปรงฟัน ก่อนครบขวบ อาหารหลักคือนมแม่คะ
3. การขับถ่าย เด็กแรกเกิด จะถ่ายอึเทา ถ้าดูดนมแม่ จะถ่ายบ่อยมาก เพราะย่อยง่าย ถ้านมผง จะท้องผูก แล้วจะถ่ายเป็นก้อน คล้ายของกระต่าย ไม่ดีแน่ๆคะ ใช้แค่ผ้าอ้อม (ซักด้วยสบู่เด็ก แล้วแช่น้ำยาเดทตอลฆ่าเชื้อ แต่กลิ่นน้ำยาสุดยอดเลยนะคะ ขอเตือนก่อน) วันนึง 2 โหลนี่หมดมาแล้ว พอถ่ายเทาๆหมด ก็จะเป็นสีเหลือง สังเกตุ จะเป็นมีเม็ดๆข้าว เหลืองทองด้วย นี่ดีคะ เช็ดทำความสะอาดด้วยสำลีชุบน้ำอุ่น เช็ดย้อนมาทางก้น ดช/ดญ ทำเหมือนกันนะคะ ส่วนการอาบน้ำ สระผม ดูแลด้านอื่น จะมีพยาบาลสอน (เราก็ไม่ถนัด จะเป็นแม่ช่วยทำให้) เราใส่ผ้าอ้อมตลอดจนสังเกตุว่า ลูกไม่ถ่ายกลางคืนแล้ว ฉี่อย่างเดียว ถึงจะเปลี่ยนมาใส่แพมเพิสนอนเฉพาะกลางคืน กลางวันใส่ผ้าอ้อม กางเกงผ้า ปล่อยโล่งๆ บ้าง ระวังผื่นผ้าอ้อม เกิดจากความเปียกชื้น ใช้ครีมสำหรับทาผดผ้าอ้อมแล้วปล่อยโล่งๆ ไม่นานก็หายคะ
4. การนอน ฝึกตั้งแต่คลอดเลยคะ การฝึกต้องทำประจำทุกวัน เวลาเดิม อาบน้ำ 5 โมง ทุ่มปิดไฟหลับ ทุกคนต้องเงียบ (กระซิบคุยกัน) ถ้ามีห้องเฉพาะก็ดีมากคะ อาจจะมีโคมไฟบนหัวสักอัน ไว้เวลาให้นมลูก ทำทุกวันประจำ พอถึงเวลาเค้าจะหลับเอง ระวังตกเตียงถ้านอนเตียง ไม่ได้หมายถึง ลูกกลิ้งตกเตียงนะคะ เคยมาแล้ว นั่งอุ้มให้นมลูก เกือบทำลูกหลุดมือ จากนั้นเอาเตียงออก นั่งกลางที่นอนเท่านั้น และระวังอีกอย่าง นอนให้นม ศึกษาวิธีให้ถูกต้อง ให้ลูกนอนสูงกว่าเรานะคะ เคยแล้วเหมือนกัน เผลอหลับนมทับลูก ลูกดิ้นขลุกขลัก ดีนะแม่มาเห็นก่อน จากนั้นมา ต้องมีคนมานั่งเฝ้า กลัวเราหลับ แล้วระวังเรื่องหัวแบน หมั่นจับลูกนอนตะแคงสลับกัน เคยอ่านเจอ บางคนให้วิธีกลัดเข็มขัดไว้ที่เปล ซ้าย พอให้นมเสร็จรอบต่อไปก็ขวา ไม่แนะนำ ให้นอนคว่ำ มีข่าวมากมาย ลูกเราก็แบนไปข้าง พอโตหน่อยก็เต็มกลมแค่ไม่ทุย ก็หล่อได้ พูดถึงเปล เราก็ซื้อมา แต่เอามาใส่ของซะงั้น พอลงเปลร้อง พอเอามานอนบนที่นอนด้วย เงียบ เลยเถิดจนถึงปัจจุบัน พ่อต้องอัปเปหิตัวเองไปนอนฟูกข้างๆแทน กลัวนอนดิ้นทับลูก
5. แนะนำให้จขกท.ดื่มน้ำหัวไพลสดต้มแทนน้ำ จะช่วยให้ลูกระบายผายลมได้ดีมาก ยาทายากินที่ช่วยท้องอืดท้องเฟ้อไม่ได้แตะเลยคะ เราไม่เคยซื้อเข้าบ้านเลย นอกจากทายุง พูดถึงยุง หายาทายุงที่ไม่ใช่แซมบัคนะค่ะ เพราะเป็นเสตรียรอย ทาแล้วผิวจะดำๆ
6. อื่นๆ ก็คงจะตามที่จขกท.ศึกษามาละคะ ไม่มีอะไรมากมาย เรียกว่า ความเป็นแม่มันจะผุดขึ้นมาเองโดยสัญชาติญาณ

ยาวมาก คุยเรื่องลูกทีไร 3 วันก็ไม่จบ หุหุ อ้อๆๆ ถ้าผ่าคลอด อย่าลืมเตรียมกางเกงในเอวสูงๆนะคะ จะได้ไม่กดทับแผลผ่า แล้วเตรียมผ้าอนามัยกลางคืนด้วย น้ำคาวปลาไหลพอๆกับประจำเดือนเลย ผ้าอนามัยแบบห่วงที่โรงพยาบาลใช้ สายรัดมันรัดเจ็บคะ ไม่ชอบมากๆ

หวังว่า พอจะเป็นประโยชน์สำหรับคุณแม่มือใหม่นะคะ อย่าลืมพักผ่อนเยอะๆ ทำใจให้สบาย คุณรู้สึกอย่างไร ลูกก็จะรู้สึกด้วยนะคะ ^ ^