เมื่อแยกรูปนามได้ จิตจะมีช่องว่างอารมณ์
ช่องว่างอารมณ์คืออากาสธาตุที่อยู่ระหว่าง จิต(ตัวรู้)กับรูป, จิต(ตัวรู้)กับนาม .จิต(ตัวรู้)กับจิต(ตัวรู้)
เมื่อมีช่องว่างอารมณ์ จะทำให้จิตเบาสบาย การเบาสบายทำให้เกิดฉันทะ วิริยะ ในการภาวนา
การไม่มีช่องว่างอารมณ์ ทำให้จิตหนัก ขาดกำลังจิต กำลังใจที่จะภาวนา จิตเหนื่อยหน่าย ท้อแท้ หดหู่
ชีวิตประกอบด้วยอากาสธาตุ วิญญานธาตุ อากาสธาตุคือช่องว่าง
 ช่องว่างอารมณ์ คือ การมีนามรูปปริจเฉทญาน ญานที่1
ในญานที่1 เมื่อมีช่องว่างอารมณ์ จึงมีทั้ง สติ สมาธิ ปัญญา  ปัญญาที่ลดสักกายะทิฐิ ปราศจากความเห็นที่มีตัวตน รูปนามเป็นเรา เราเป็นรูปนาม เพราะจิตมีข่องว่างอารมณ์นี้
ในปัจจุบันธรรม  จึงควรดำรงจิต อยู่ในการมีช่องว่างอารมณ์ หรือญานที่1นี้