ข้าวจ้าว หอมมะลิ หอมปทุม
ข้าวเหนียว เขี้ยวงู
กล้วย ไข่กำแพง หอมทอง
มะม่วง เขียวเสวย น้ำดอกไม้ แก้วขมิ้น
ฟักทอง คางคก ข้าวตอก
ฯลฯ

ถ้าเป็นสมัยก่อน สายพันธุ์มันแพร่หลายกว่านี้มาก เลือกกินได้หลายสายพันธุ์ ยกตัวอย่างจากประสบการณ์ผมเองนะ

ข้าวจ้าว - หอมใบเตย สาวไห้ หอมมะลิ หอมปทุม เหลืองอ่อน
ข้าวเหนียว - จากทางอีสานหลายพันธุ์หลายจังหวัด
มะม่วง - สามฤดู ฟ้าลั่น อกร่อง น้ำดอกไม้ ทองดำ แก้วขมิ้น มันขุนศรี เขียวเสวย การะเกด แรด
กล้วย - ไข่โบราณตราด หอมนากแดง นางพญา หอมทอง น้ำว้าดำ ไข่กำแพง อีเตาะหอมโบราณ หักมุกทอง
ฟักทอง - ไข่เน่าน่าน กะเหรี่ยง ข้าวตอก คางคก เงือก กระโถน ถุงทอง
ฯลฯ

ทำให้ผู้ค้ารายใหญ่กินรวบได้ง่าย ขายพันธุ์ให้เกษตรกรด้วย ปลูกเองส่งผลผลิตขายด้วย ทำให้พันธุ์พื้นเมือง พันธุ์โบราณ ลดน้อยถอยลง ค่อย ๆ เลือนหายไปจากระบบเศรษฐกิจ เกษตรกรหรือชาวบ้านบางรายอนุรักษ์สายพันธุ์ไปก็แค่นั้น เพราะสายพันธุ์โบราณ สายพันธุ์พื้นเมือง ไม่ได้ถูกมองไม่ได้ถูกการสนับสนุน ก็หันมาปลูกพันธุ์เศรษฐกิจ ก็เหมือนเข้ามาติดบ่วงผู้ค้ารายใหญ่อีกที สายพันธุ์ตลาดก็ยิ่งเติบโตหรืออาจล้นตลาดได้

ส่วนตัวพยายามอุดหนุนเกษตรกรท้องถิ่น ที่เขายังอนุรักษ์สายพันธุ์เอาไว้ ที่ไม่บ้าจี้ โค่นสายพันธุ์ท้องถิ่นดั้งเดิม แล้วหันไปปลูกพันธุ์เศรษฐกิจ สุดท้ายเป็นทาสพ่อค้าคนกลาง ผลผลิตล้นตลาด ราคาตกต่ำ