Septoplasty & Turbinate Reduction Journal | ประสบการณ์ผ่าตัดโพรงจมูกคด ลดเยื่อบุโพรงจมูก

ก่อนหน้าที่จะผ่าตัดผมได้พยายามหาข้อมูลเกี่ยวกับการผ่าตัดโพรงจมูกคดและลดเยื่อบุโพรงจมูกในไทย เห็นว่ายังมีคนเขียนแชร์ประสบการณ์ไว้ไม่เยอะมาก เลยอยากจะมาช่วยแชร์ด้วยครับผม เผื่อเป็นประโยชน์กับท่านอื่น ๆ ต่อไป

English Available:
https://pebble-staircase-54d.notion.site/Septoplasty-Turbinate-Reduction-Diary-03a4995c98894e3794d16c1f42592ba1?pvs=4



What’s Septoplasty?
คือการผ่าผนังกั้นช่องจมูกคด (Deviated Septum) ซึ่งการที่ผนังกั้นช่องจมูกคดนั้นอาจเกิดได้จากการบาดเจ็บตรงจมูก หรือเกิดจากการที่เราเป็นแต่เกิดได้เช่นกัน โดยการผ่าตัดนั้นจะทำภายในโพรงจมูกซึ่งจะทำให้ไม่มีผลกระทบต่อรูปลักษณ์จมูกภายนอกครับ

What’s Turbinate Reduction?
คือการผ่าตัดลดเยื่อบุโพรงจมูก (Turbinate) อย่างของผมคือตัวเยื่อบุมีขนาดใหญ่เกินไป เลยต้องมีการผ่าตัดควบคู่ไปด้วยครับ



🤧 Initial Problem - เริ่มต้นอาการ
 
ตั้งแต่เด็กแล้วที่ช่วงตอนกลางคืนจมูกผมจะตันมากทำให้ตอนนอนต้องหายใจทางปากอย่างเดียว หลายครั้ง ๆ ที่ผมต้องตื่นมาด้วยอาการเจ็บคอมาก ๆ แต่พอนานเข้า ร่างกายเริ่มปรับตัวได้ ผมก็เริ่มสนใจมันน้อยลง ผมนอนหายใจทางปากมายาว ๆ จนถึงช่วงก่อนหน้านี้ที่ผมเริ่มรู้สึกว่ามันเป็นปัญหาและดูไม่มีท่าทางว่าจะหาย เลยตัดสินใจไปพบหมอที่โรงพยาบาลเอกชนใกล้บ้าน ตอนแรกผมคิดว่าคงเป็นเพราะภูมิแพ้แน่ ๆ แต่หลังจากที่คุณหมอส่องกล้องกลับพบว่าเป็นโรคโพรงจมูกคด ซึ่งด้วยความที่ว่ามันเป็นปัญหาทางโครงสร้างเลยสามารถแก้ได้จากการผ่าตัดเท่านั้น

รูป Xray
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้

ด้วยความที่ค่าใช้จ่ายในการผ่าตัดสูงพอสมควรบวกกับการที่เราไม่คิดว่ามันจะร้ายแรงขนาดนั้นเลยยังไม่ได้ตัดสินใจผ่าตัดในทันทีครับ ออกมาตั้งหลักกันก่อน สุดท้ายแล้วหลังจากที่ไปศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการผ่าตัดที่บ้านเลยตัดสินใจให้ไปผ่าที่ศิริราชปิยะฯ



🧑‍⚕️ ENT Consultation - ปรึกษาคุณหมอหูคอจมูก

หมอเฉพาะทางที่ศิริราชก็วินิจฉัยไปในทางเดียวกันครับ นั่นก็คือแนะนำว่าให้ผ่าตัดแก้จมูกคด และทำการลดเยื่อบุโพรงจมูกไปพร้อมกันด้วยเลยเนื่องจากมันบวม/มีขนาดใหญ่กว่าปกติซึ่งเป็นผลจากการที่จมูกคด ทำให้จมูกเราตันเพิ่มเติมไปด้วยครับ 

หลังจากทื่ผมถาม concerns เกี่ยวกับการผ่าตัดต่าง ๆ จนหมด คุณหมอเลยนัดอีกที 1 อาทิตย์ก่อนผ่าตัดเพื่อมาเจาะเลือด และ X-Ray ดูความพร้อมของร่างกายก่อนรับการผ่าตัด และเพื่อตอบข้อสงสัยที่อาจมีก่อนผ่าตัดครับ

Fast-forward มาถึงการนัดอีกรอบ ผมได้เตรียมคำถามหลังจากที่ผมไปศึกษาเรื่องการผ่าตัดมาเพิ่มเติม โดย concern หลัก ๆ ของผมจะเป็นเกี่ยวกับเรื่อง Empty Nose Syndrome (ENS) ที่มีโอกาสเกิดจากการทำผ่าตัดลดเยื่อบุโพรงจมูก (Turbinate Reduction) อาการของโรคที่พบคือจะรู้สึกเหมือนขาดอากาศหายใจ หายใจไม่ออกทั้ง ๆ ที่โพรงจมูกนั้นโล่ง รู้สึกจมูกแห้ง หรือมี burning sensation โดยโรค ENS นั้นยังไม่มีการรักษาที่ทำให้หายขาดได้ ด้วยความที่ว่าโรคยังไม่เป็นที่แพร่หลายมากนัก (แทบไม่มีการพูดถึงเลยในไทย แต่มีหลาย case ในต่างประเทศ) และความเข้าใจเกี่ยวกับโรคยังไม่ได้มีความเข้าใจอย่างถ่องแท้ผมเลยเกิดอาการลังเลที่จะรับเข้าผ่าตัดถึงแม้โรคนี้จะมี case น้อยมาก ๆ

ศึกษาเพิ่มเติมเกี่ยวกับ ENS ได้จาก:
https://www.webmd.com/a-to-z-guides/empty-nose-syndrome
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/23170-empty-nose-syndrome
https://www.abc.net.au/news/health/2016-07-22/empty-nose-syndrome-when-routine-nasal-surgery-goes-wrong/7652696 (Case ตปท ปี 2016)
https://www.usasinus.org/empty-nose-syndrome

แต่โชคดีครับที่คุณหมอทราบถึงโรคตัวนี้ และเคยทำวิจัย (Systematic Review) เกี่ยวกับเรื่อง empty nose syndrome เมื่อไม่กี่ปีที่ผ่านมา โดยในวิจัยพบว่า จากการ review papers ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับ ENS พบว่าการเปลี่ยนแปลงทางโครงสร้างของผู้ป่วยที่มี ENS และ ไม่มี ENS นั้นมีความคล้ายคลึงกัน นอกจากนี้ยังมีรายงานว่า โรควิตกกังวล (Anxiety) และภาวะซึมเศร้า (Depression) รวมถึงการหายใจเร็ว (Hyperventilation) เกิดขึ้นในผู้ป่วย ENS มากกว่า 50% และมีความสัมพันธ์กับความรุนแรงของอาการ ENS

หลังจากที่ได้อ่าน Review, คอนเฟิร์มกับคุณหมอเพิ่มเติมว่าไม่มีโอกาสเกิด ENS (ไม่ใช่โอกาสเกิดน้อยแต่ไม่มีโอกาสเกิดเลย) และเห็นว่าคุณหมอมีความเข้าใจในเรื่องนี้เลยตัดสินใจที่จะดำเนินการผ่าตัดต่อไปครับ



🏥 Operation Day - วันผ่าตัด

ก่อนผ่าตัด
วันผ่าตัดผมต้องไปถึงที่โรงพยาบาลก่อน 7:30 และต้องงดน้ำงดอาหารตั้งแต่ตอนตี 5:30 หลังจากที่จัดการเรื่องเอกสารเรียบร้อย ทางพยาบาลจะพาขึ้นไปพักรอที่ห้องจนกว่าจะถึงช่วงเวลาผ่าตัดครับ ซึ่งของผมเป็นช่วง 13:30 แต่ถ้าก่อนหน้านี้ยังไม่ได้มีการเจาะเลือดหรือ X-Ray ดูความพร้อม ทางพยาบาลก็จะใช้ช่วงนี้เป็นเวลาตรวจก่อนผ่าตัด แต่ของผมมีตรวจไปแล้ว 1 อาทิตย์ก่อนผ่าตัดเลยมานั่งรอที่ห้องยาว ๆ ครับ

ก่อนเวลาผ่าตัด 1 ชั่วโมง พยาบาลจะให้เราเปลี่ยนเป็นชุดผ่าตัด ให้น้ำเกลือ และพาเราขึ้นเตียงก่อนพาไปพักรอที่ห้องรอผ่าตัดครับ ก่อนถึงเวลาสักพักจะมีแพทย์วิสัญญีมาคุยด้วยนิดหน่อยถึงค่อยพาเค้าห้องผ่าตัดครับ ด้วยความที่เป็นการผ่าตัดครั้งแรกในชีวิตเลยกลัว ๆ ระดับนึงเลยครับ แต่พอเข้าห้องผ่าตัดแล้ว 2-3 วินาที ไม่ทันตั้งตัวก็ร่วงสลบไปละครับ anticlimactic ดี





หลังผ่าตัด Post-Op
ถึงห้องพักด้วยอาการเมาจาก side effect ของ ยาสลบ เป็นเรื่องที่แปลก แต่เอาจริง ๆ กลับชอบ state ของตัวเองตอนนั้น มันเป็นประสบการณ์ที่บอกไม่ถูก รู้สึกว่ามันสงบ มัน peaceful อาจจะเพราะว่าสมองมัน blank ไม่ได้คิดอะไร เหมือนเรา in the moment มีความกึ่งหลับกึ่งตื่น
Anyway ส่วนมากแล้วหลังจากการผ่าตัดทันทีจะยังไม่ค่อยมีอาการเจ็บ หรือปวดแผลมาก แต่หลัก ๆ ที่จะมีเลยคือเลือดจะออกเยอะ ต้องนำทิชชู่มาเช็ดอยู่ตลอด และจะต้องคอยเปลี่ยนน้ำแข็งที่ประคบหัวอยู่เรื่อย ๆ และจะเจ็บคอจากการที่คุณหมอเค้าใส่ท่อช่วยหายใจลงในคอเรา ก็นอนไปยาว ๆ ครับเย็นและคืนวันแรก โชคดีที่ห้องพักวิวดีครับ เลยนั่งดูเรือ ดูวัดอรุณ ดูวิวเมืองไป ในคืนแรกผมไม่ได้มีปัญหากับการนอนเท่าไหร่ ยกเว้นการที่ถูกปลุกโดยพี่พยาบาลที่เค้าจะเข้ามาเช็คอาการ ทายา และให้กินยาเรื่อย ๆ ตลอดทั้งคืนในคืนแรก





Post-operation Diary
 

1st Day After Discharge
ของผมวันแรกหลังจากที่ออกโรงพยาบาลยังมีเลือดออกอยู่นิดหน่อย แต่ไม่มากขึ้นแล้ว และยังมีอาการอ่อนเพลีย ๆ เหนื่อย ๆ อยู่ ในวันนี้จมูกยังโล่งอยู่ครับ ยังสามารถหายใจทางจมูกได้อยู่บ้าง อาจจะไม่โล่งมากเท่าหลังผ่าตัดทันที

วันที่ 2-7
ช่วงนี้ผมล้างจมูกวันละ 4-5 รอบ วันไหนเยอะ ๆ ก็ 6 ครั้ง ในช่วง 5-6 วันนี้เกือบทุกวันที่ล้างจะมีก้อนเลือดออกมาเสมอ ต้องพยายามล้างออกเรื่อย ๆ ครับ
และก็ในช่วงนี้เป็นปกติเลยที่อาการจมูกตันจะแย่ขึ้น อันนี้ผมไม่แน่ใจเหมือนกันแต่น่าจะเป็นเพราะการอักเสบของจมูก และก็หลาย ๆ คน รวมถึงผมด้วยจะมีอาการอ่อนเพลีย ปวดหัว เหนื่อยง่ายเพิ่มเข้ามาครับ เพราะงั้นอาทิตย์แรกแนะนำให้พักผ่อนเยอะ ๆ ครับ เพราะบางทีคือเราจะไม่อยากทำอะไรเลย มันเหนื่อยจริง ๆ

Post-op 1-week check-up
นัดพบหมอครบ 1 อาทิตย์ให้คุณหมอนำพวก blood clots ต่าง ๆ ออกให้ โดยคุณหมอจะใช้กล้องส่องเข้าไปในจมูกพร้อมใช้เครื่องมือในอีกมือนึงดูดหรือดึง blood clots ออกมา

สำหรับเราตอนผ่าตัดคุณหมอใช้ไหมที่ละลายได้ในการเย็บแผลจึงไม่จำเป็นที่จะต้องใส่ และนำ nasal splint ออก ซึ่งถ้าในกรณีที่ต้องใส่ splint คุณหมอก็จะเอาออกให้ช่วงประมาณ 1-2 week หลัง operation โดยปกติครับ
หลัก ๆ หลังทำแล้วจมูกจะโล่งขึ้นระดับนึงแต่ยังมีอาการตันอยู่ เศษแผล หรือสเก็ดเลือดบางจุดคุณหมออาจจะยังไม่ได้เอาออกให้เนื่องจากอาจไปกระทบกับแผลให้ ทำให้อาจยังมีเศษต่าง ๆ หลงเหลืออยู่ในโพรงจมูกอยู่ พวกกิจกรรมหนัก ๆ (เช่น weight lifting) เลยยังทำไม่ได้เนื่องจากอาจทำให้แผลเปิดอีกครั้ง

⚠️⚠️⚠️ รูปก้อนเลือดที่ออกมาหลังล้างจมูกนะครับ 
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้

Post-op 3-week
หลัก ๆ เลยก็จะมีการล้างจมูกอยู่เรื่อย ๆ ครับ อาจจะไม่ 4-5 ที เท่าอาทิตย์แรก แต่ต้องล้างทุกวันครับ อาจจะ 1-3 ครั้งขึ้นอยู่กับอาการและความสะดวก ส่วนอาการ side effect จะไม่หนักเท่าอาทิตย์แรก อาจจะมีอาการคัดจมูกอยู่จากแผลที่บวมและเศษต่าง ๆ ในโพรงจมูก อาการจะค่อย ๆ ดีขึ้นเรื่อย ๆ ครับ ของผมหลังจากที่คุณหมอนัด 1 อาทิตย์หลังผ่าตัด ก็จะมีนัดอีกทีใน 2 อาทิตย์ครับ ซึ่งพอเจอคุณหมอรอบที่ 2 หลังจากที่นำเศษต่าง ๆ ออกแล้วจมูกจะโล่งขึ้นเยอะครับ อาจจะยังไม่ 100% แต่โล่งขึ้นกว่าอาทิตย์แรก ๆ แน่ครับ

Post-op 3-months
แรก ๆ พอหายใจทางจมูกได้เหมือนได้ชีวิตใหม่ครับ สูดอากาศได้เต็มปอด
ตอนนอนไม่ต้องหายใจทางปาก และตื่นมาด้วยอาการเจ็บคอ
รู้สึกว่าการนอนมีคุณภาพมากขึ้น การได้กลื่นดีขึ้นเยอะมาก
ถึงแม้จะมีจมูกตันบ้าง จากภูมิแพ้ แต่คือฟ้ากับเหวครับถ้าเทียบกับเมื่อก่อน
แก้ไขข้อความเมื่อ
แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่